Δήμητρα Παπαναστασοπούλου

Την ιστορική συνέχεια του “Ομηρείου Παρθεναγωγείου Σμύρνης” αποτελεί το “2ο Γυμνάσιο Νέας Σμύρνης”, το οποίο φέρει την επωνυμία “Ομήρειο”. Μετά την καταστροφή του 1922 οι πρόσφυγες από τη Σμύρνη εγκαταστάθηκαν στη Νέα Σμύρνη. Αμέσως φρόντισαν για την εκπαίδευση. Σε ανάμνηση των σπουδαίων εκπαιδευτηρίων της Σμύρνης ονόμασαν “Ευαγγελική” το Γυμνάσιο Αρρένων της πόλης και “Ομήρειο” το Γυμνάσιο Θηλέων.

Μόνο στη Ρόδο-Αποστόλου Παύλου 50, Βενετοκλέων, Λεωφόρος Ρόδου-Λίνδου (ύψος ΙΚΑ), Λεωφόρος Κρεμαστής & «Πηγές Καλλιθέας»

WELCOME TO GREEK ISLANDS RESTAURANT-NEW YORK253-17 NORTHERN BLVD

Φίλες και φίλοι,

Αν και η ανώτερη εκπαίδευση, όπως και η δημόσια δράση, θεωρούνταν καθαρά ανδρική υπόθεση, γυναίκες όπως η Σαπφώ Λεοντιάς, η διευθύντρια του Κεντρικού Παρθεναγωγείου της Αγίας Φωτεινής στη Σμύρνη του δεύτερου μισού του 19^ου αιώνα, αναδεικνύουν ένα δυναμικό πρότυπο γυναίκας, που απαιτεί ευρύτερη και πιο συστηματική εκπαίδευση, που μπορεί να επιτευχθεί στο πλαίσιο ενός παρθεναγωγείου, δηλαδή, ενός χώρου με τους δικούς του κώδικες και τις δικές του αξίες.

Την δεκαετία του 1870 ξέσπασε δημόσια διαμάχη στη Σμύρνη ανάμεσα στη Σαπφώ Λεοντιάδα και σε λογίους άνδρες της πόλης, με αντικείμενο την γυναικεία εκπαίδευση και, φυσικά, το περιεχόμενό της.

Η Λεοντιάς υποστήριξε ότι ένα κορίτσι πρέπει να λαμβάνει τις ίδιες στοιχειώδεις γνώσεις με το αγόρι, με την προσθήκη αυτών που αρμόζουν, βέβαια, στον ιδιαίτερο κοινωνικό προορισμό των γυναικών.

Ως κύρια μέριμνα της γυναικείας εκπαίδευσης θα αναδειχθεί η διάπλαση των Ελληνίδων μητέρων, συζύγων και διδασκαλισσών, των «θυγατέρων του έθνους», στο μεταίχμιο ανάμεσα στον ιδιωτικό χώρο της οικογένειας και στον δημόσιο χώρο της παιδείας.

Το Παρθεναγωγείο της Αγίας Φωτεινής ή Κεντρικό Παρθεναγωγείο ιδρύθηκε μεταξύ 1830 και 1834, αρχικά ως αλληλοδιδακτικό σχολείο της ελληνορθόδοξης κοινότητας και στη συνέχεια ως σχολείο θηλέων. Στην αρχή στεγάστηκε στον περίβολο του ναού της Αγίας Φωτεινής- εξ ου και το όνομά του.

Το 1874 το σχολείο μετατράπηκε σε πλήρες γυμνάσιο και είχε υπό την εποπτεία του τα παρθεναγωγεία όλης της Σμύρνης, που ήταν εξαρτημένα από την Μητρόπολη.

Τα κορίτσια διδάσκονταν αρχαία ελληνικά, πειραματική φυσική, γεωμετρία, ηθική, γενική ιστορία, γεωγραφία, καλλιγραφία, χειροτεχνία, θρησκευτικά και γαλλικά. Αργότερα, ιδρύθηκε εμπορικό τμήμα και σχολείο διδασκαλισσών.

Η Σχολή στεγάστηκε σε ιδιόκτητο κτήριο και ο αριθμός των μαθητριών αυξήθηκε σημαντικά.

Λίγο αργότερα, το 1881, ιδρύθηκε από την Φιλεκπαιδευτική Εταιρία το Ελληνικό (κατόπιν Ομήρειο) Παρθεναγωγείο, το οποίο περιλάμβανε και οικοτροφείο.

Είχε τμήματα νηπιαγωγείου διάρκειας δύο ετών, ελληνικό σχολείο πέντε τάξεων, γυμνάσιο τεσσάρων τάξεων και αργότερα διδασκαλείο διδασκαλισσών. Το ορθόδοξο τελετουργικό που ακολουθούσε το πρόγραμμα του Ομήρειου Παρθεναγωγείου δεν αναιρούσε το γεγονός ότι η διδασκαλία των ξένων γλωσσών αποτελούσε μία από τις βασικές του συνιστώσες.

Μεγάλη έμφαση δινόταν στην ηθική και σωματική αγωγή, και στην προετοιμασία των κοριτσιών για τα οικογενειακά τους καθήκοντα.

Με την μετεγκατάσταση του Ομήρειου σε νέο σύγχρονο κτήριο το 1887, τα ευρωπαϊκά εκπαιδευτήρια δέχτηκαν ένα ισχυρό πλήγμα, καθώς το σχολείο συγκέντρωσης μεγάλο αριθμό κοριτσιών από τις ελληνορθόδοξες εύπορες οικογένειες της Σμύρνης.

Σήμερα, το Ομήρειο Παρθεναγωγείο ονομάζεται Λύκειο Ατατούρκ.

Διαβάστε όλα τα αφιερώματα στη Σμύρνη ΕΔΩ