Δήμητρα Παπαναστασοπούλου

Οι θανατηφόρες πανδημίες είναι φρικτές. Διαλύουν τον άνθρωπο, τον μηδενίζουν όσο υπάρχουν, αλλά δεν αρκούνται σ’ αυτό, προχωρούν πιο πέρα, πιο κάτω: τον κάνουν απάνθρωπο, όσο αυξάνονται οι νεκροί.

Το σκοτάδι κερδίζει και γελά σατανικά, καθώς ο άνθρωπος μετατρέπεται σε πεινασμένο σαρκοφάγο ζώο, καθώς ξεχνά τους κόπους των αιώνων να υψωθεί πάνω από τις ζωώδεις ορμές και πράξεις του. Όλα γκρεμίζονται.

Όταν η πανδημία υποχωρεί και φεύγει χορτασμένη, ο άνθρωπος βρίσκεται στα έσχατα της ύπαρξής του, πρέπει ν’ αρχίσει ν’ ανεβαίνει τα σκαλοπάτια της πνευματικότητας και της ανθρωπιάς από το υπόγειο. Και περνά πολύς χρόνος ωσότου καταφέρει να φτάσει στο ισόγειο και ν’ αντικρίσει το πρώτο φως.

Όλοι μας, εδώ και μήνες, παλεύουμε με το σκοτάδι, προσπαθούμε με τα μέσα που διαθέτουμε (σπίτι, ανέσεις, οικογένεια, τεχνολογία) ν’ αντισταθούμε, να βρούμε ισορροπίες, να προφυλάξουμε τους αγαπημένους μας και τον εαυτό μας.

Αναγκαζόμαστε να ζούμε μακριά από τους φίλους, τα παιδιά και τα εγγόνια μας. Μακριά από ομαδικές δράσεις, μακριά από το οξυγόνο της εξοχής, μακριά από τους τόπους λατρείας. Μακριά από όλα όσα μας προσφέρουν ευχαρίστηση και χαρά, όσα μαλακώνουν την καρδιά και ημερεύουν την ψυχή.

Μακριά και από το τελευταίο «αντίο» ενός προσφιλούς ατόμου. Μακριά, δηλαδή, και από το μοίρασμα της θλίψης και της στενοχώριας, του πόνου που προκαλεί ο θάνατος ενός οικείου προσώπου.

Κι αυτό το τελευταίο είναι το βαρύτερο, το αξεπέραστο φορτίο.

Γιατί η χαρά, από τη φύση της σε ανεβάζει, γεμίζει την καρδιά και την ψυχή και μεταδίδεται έστω και ασύρματα, σου δίνει την ψευδαίσθηση ότι «βλέπεις» τον άνθρωπο με τον οποίο μιλάς.

Πώς να κάνεις το ίδιο με τον θάνατο; Πώς να πεις «συλλυπητήρια» από το τηλέφωνο, χωρίς να συνοδέψεις τον φίλο σου, χωρίς να μοιραστείς κάποιες αναμνήσεις σου μαζί με τους κοινούς φίλους, χωρίς να σφίξεις το χέρι όσων άφησε πίσω ο νεκρός, χωρίς να τους αγκαλιάσεις και μέσα απ’ αυτή την αγκαλιά να μεταδώσεις το μήνυμα της καρδιάς σου, ότι κι εσύ πονάς μαζί τους;