Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι Οικονομολόγος με ειδίκευση Γενικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής. Κατέχει Master of Arts από το European Institute of Philosophical Anthropology.
Φωτογραφία: AP Photo/Petr David Josek
«Μην βιάζεστε να καταλάβετε» έλεγε στις διαλέξεις του ο Lacan( όμως υπάρχει η κουλτούρα της σύγκρισης, «του να προλάβεις τον άλλο», θα του έλεγε ένας δικτυωμένος φοιτητής σήμερα…)
Λέτε πχ. να μην καταλαβαίνουν οι διαδηλωτές στην Πράγα ότι ο πληθωρισμός είναι διεθνές φαινόμενο ;
Λέτε να μην καταλαβαίνουν ότι το οικονομικό πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο σε αυτούς ;
Το ξέρουν καλά. Στην εποχή του internet όλα μπορούν να γίνουν κατανοητά.
Οι Τσέχοι όμως εργαζόμενοι, και κυρίως οι νέοι, αντιδρούν. Και αντιδρούν διότι χωρίς να γειωθεί η αίσθηση δυσφορίας του καθενός με το γίγνεσθαι, τότε τίποτα δεν αλλάζει.
«Μιλάμε στο εαυτό μας όπως μιλάμε στον Άλλο» έγραψε το 1828 ο Humboldt. Αυτό είναι που δεν κατάλαβαν οι κοινωνίες της Ευρώπης εδώ και πολλές δεκαετίες.
Είναι όμως αλήθεια ότι σήμερα «η αλήθεια πέθανε». Και ότι τίποτα δεν είναι πλέον αδιανόητο. Όλα συνέβησαν και όλα μπορούν να συμβούν. Το ξέρει ο καθένας και η καθεμιά.
Το σύστημα όμως επιμένει σε κάθε κρασάρισμα, σε κάθε ευκαιρία, να μας απομακρύνει ολοένα και περισσότερο παρά την ψηφιακή εγγύτητα και την έκσταση της επικοινωνίας.
Ετσι, η συνοχή του κοινωνικού ιστού διαρρηγνύεται. Στρεβλώνεται ο δεσμός του υποκείμενου με το συλλογικό κυρίως επειδή αυξάνονται ραγδαία οι ανισότητες και οι ταξικές διαφορές.
Οι Τσέχοι και οι Γάλλοι, οι Γερμανοί (και αύριο κάποιοι άλλοι) το βιώνουν πλέον έντονα. Και θα αντιδρούν σαν «ορδές χωρίς πατέρα»
Και θα προσπαθούν να αρθρώσουν λόγο, να συντάξουν την γλώσσα της μαζικής αντιδραστικής ρητορικής.
Αυτό είναι το μείζον : να αναποδογυρίσει η γλώσσα της εξουσίας, το newspeak του συστήματος.
Να τεθούν ξανά τα αιτήματα για τα βασικά και τα σημαίνοντα. Πρώτα λέμε «τι θέλουμε» μετά πάμε στο «τι κάνουμε».
Ιστορικά η επιθυμία προηγείται της πράξης. Και της επιθυμίας έπεται το αίτημα. Πριν το σύμπτωμα απλωθεί…
ΥΓ Αν κάποτε σταματήσουμε την άσκοπη κύλιση της οθόνης με το δάχτυλο μας, και μάθουμε να διαβάζουμε και να εστιάζουμε την προσοχή μας στα μείζονα, ίσως καταλάβουμε μερικά πράγματα και διαψεύσουμε τον Lacan…