Ελπίδα Νούσα

Αναμφισβήτητα είναι ο μάγος, που με τα ηχητικά φίλτρα του δημιουργεί την κατάλληλη ατμόσφαιρα κι ενισχύει σε συναίσθημα τη σκηνή που στήνεται στην οθόνη!

Γεννήθηκε σαν σήμερα 3 Δεκέμβρη 1911 στο Μιλάνο.

Ο Νίνο Ρότα πιανίστας και συνθέτης, έλαμψε υπογράφοντας τη μουσική μυθικών ταινιών των Φελίνι, Τζεφιρέλι, Βισκόντι…

Ένας αστείρευτος μάγος της μελωδίας υπήρξε ο Νίνο Ρότα κι όπως εύστοχα θα πει ο Χατζιδάκις:

“Ο Νίνο Ρότα σφράγισε με τη μουσική του τον καιρό μας, μεταχειριζόμενος μνήμες αλλοτινών καιρών. Πέτυχε το πάντρεμα αναμνήσεων και παρόντος χρόνου με τέτοιο μοναδικό αποτέλεσμα…”

Ιταλικές και διεθνείς  παραγωγές επενδυμένες με τα δικά του ονειρικά μοτίβα, από την δική του εμπνευσμένη φλέβα…Μουσικές μελωδικών χρωμάτων κι οργανικών συνευρέσεων που απαντώνται μοναδικά στο μουσικό του, άφθαστο τοπίο…

Γιατί, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως μέσα στη μαγεία της εικόνας που μας προσφέρει ο κινηματογράφος, το σινεμά είναι εξίσου τέχνη του ήχου και της μουσικής.

Όμως…,..Υπάρχει κι ένα όμως…

Θα ήταν παράλειψή μας σε αυτή την τιμητική αναφορά στο μεγάλο Ιταλό συνθέτη να μην σταθούμε και στην συνεισφορά του στη “σοβαρή” μουσική.

Το “θαύμα” στο Ρότα, όπως το έχω ξαναγράψει, είναι πως ισορροπεί αρμονικά ανάμεσα σ’ένα σάουντρακ και ένα έργο κλασικής!!

Έτσι δεν θα πρέπει να υποτιμώνται οι κλασικές συνθέσεις του, που συνεχίζοντας τη ρομαντική παράδοση, προσφέρουν απαράμιλλες στιγμές συγκίνησης.

Δέκα όπερες, πέντε μπαλέτα και πλήθος οργανικών συνθέσεων..

Το ύφος του σε αυτά τα έργα χαρακτηρίζονται από δομική σαφήνεια, που ενισχύεται από λυρικό και αρμονικό οίστρο, όπως στο “Κοντσέρτο για Φαγκότο και Ορχήστρα”, που συνέθεσε το 1977.

Η θεματική ανάπτυξη, η αρμονική εξέλιξη και η φόρμα στη σύνθεση αυτή του Ρότα, μαρτυρούν τις “κλασικές” του μουσικές βάσεις.
Τοκκάτες, Ρετσιτατίβι, Θέματα και Παραλλαγές τονίζουν τον γοητευτικό χαρακτήρα της σύνθεσης.
Πλούσια αρμονική γλώσσα και καλαίσθητη ενορχήστρωση, είναι τα κυρίαρχα στοιχεία του κονσέρτου, που πολλοί μουσικολόγοι συγκρίνουν με τα αντίστοιχα του Ντεμπισύ ή του Σατί.

Μαεστρικά στήνεται ο διάλογος ανάμεσα στο φαγκότο και το σύνολο της ορχήστρας, πάντα όμως με στόχο την ανάδειξη του βαρύαυλου με την ποικιλομορφία στον ήχο του, που ο Ρότα γνωρίζει καλά…
Επιλέγει διάφορες τονικές περιοχές ώστε να πετυχαίνει άλλοτε τη μελαγχολική διάθεση του οργάνου…, τη στυφάδα, σκούρα, βαριά απόχρωση…, κι άλλοτε ν’αφήνει μια εύθυμη, κωμική ηχητική γεύση στον ακροατή…

Θα το απολαύσουμε σε μια ερμηνεία από τον καταξιωμένο φαγκοτίστα και εξάρχοντα μουσικό, Paolo Carlini, έναν από τους λίγους στην εποχή μας αναγνωρισμένους παγκοσμίως σαν κορυφαίος εκτελεστής σε αυτό το δύσκολο όργανο. Δεν είναι τυχαίο πως συνθέτες όπως ο Μπουσόττι ή ο Μπέριο έχουν γράψει ειδικά γι’αυτόν…

NINO ROTA: “Bassoon Concerto” / Paolo Carlini :

I: Toccata, Allegro Vivace

II: Reccitative, Lento (4:16)

III.Andantino, Variations I-VI(7:05)