Δημήτρης Κατσούλας

Δεν ξέρω εάν η Αθήνα με τα καταστήματά της έχει ‘συμμορφωθεί’ αφού συνειδητοποίησε πλέον ότι η προθήκη ή κοινώς βιτρίνα ενός καταστήματος αποτελεί τον κύριο λόγο διακίνησης των προϊόντων του, είναι δηλαδή κοινώς ‘Ο κράχτης’ αλλά πάνω από όλα η ποιότητα που προσφέρεται στο εσωτερικό του, για να προκαλέσει τον υποψήφιο αγοραστή να πειστεί ότι ‘εδώ αξίζει τον κόπο να διαθέσει κάποιος μέρος των χρημάτων του για τις προσωπικές ή οικογενειακές του ανάγκες’, στην επαρχία πάντως τα πράγματα είναι απείρως καλύτερα και οργανωμένα και τούτο δεν έγκειται στο ότι ο χρόνος είναι επαρκέστερος στον έμπορο, το αντίθετο συμβαίνει, το μεράκι και η φαντασία είναι εκείνα που κάνουν τη διαφορά, νομίζω.

Η ‘φάτσα’ ή ‘μόστρα’ κάποιου π.χ. εμπορικού καταστήματος δεν μπορεί να αποτελείται από μία πλαστική κούκλα επάνω στην οποία έχουν ατάκτως – ή κατά την στενή αντίληψη και αισθητική του μαγαζάτορα – ριχτεί  μερικά ρούχα κι αυτό ν’ αποτελεί το κυρίως στήσιμο μιας βιτρίνας. Κανένας δεν μπορεί να παραβλέψει ότι το ορθό στήσιμο και βεβαίως απαιτεί  τις γνώσεις διακοσμητή (άραγε και χρήματα επιπλέον)  κάτι στο οποίο ελάχιστοι μπορούν ν΄ ανταποκριθούν σήμερα. Προσωπικά, εάν μου δινόταν η ευκαιρία να διακοσμήσω βιτρίνα, αυτήν θα την ‘έστηνα’ βάσει σεναρίου, σκηνών και λοιπά αποτελούμενο από διαλόγους μεταξύ των  εκθεμάτων δίδοντας μάλιστα και πρωταγωνιστικούς ρόλους σε μερικά από αυτά. Εάν π.χ. επρόκειτο περί παιδικών ρούχων αυτά θα τα αντάλλασσα μεταξύ ανδρικών και γυναικείων κουκλών βάζοντας την γυναίκα να προχωρεί αμέριμνη σε μια εξοχή και ν’ ακολουθεί ο άνδρας τείνοντας το χέρι του σε μια κίνηση…’Εϊ κορίτσι, περίμενέ με, μέρες ψάχνω το φιλί σου…’, γραμμένα  επάνω σε πολύχρωμα συννεφάκια χαρτονιού χαρίζοντας μια νότα ευθυμίας αλλά και επιθετικής πονηρίας απέχουσας παρασάγγας από την ψυχρή θέα ενός γυαλιού, ενός ψυχρού τζαμιού. Πολλές τέτοιες ή και παρόμοιες σκηνές θα μπορούσαν να απεικονιστούν και με όλα τα εκθέματα-κούκλες μιας βιτρίνας, θέτοντάς τα σε σειρά αγναντεύοντας ένα καλοκαιρινό ή χειμωνιάτικο τοπίο το οποίο θα ήταν μια τεράστια φωτογραφία ως background άλλοτε με θάλασσα κι άλλοτε με χιονισμένα βουνά ή αναλόγως της εποχής αυτή θα εναλλασσόταν ακόμα και με έπιπλα του σπιτιού π.χ. κουζίνα ή κρεβατοκάμαρα.

Όπως και να ‘χουν πάντως τα πράγματα, τα καταστήματα της Αθήνας  υστερούν κατά πολύ εκείνων του εξωτερικού από τα οποία σχηματίζεις την άποψη ότι κρίση οικονομική και δυσπραγία γενικότερα δεν πέρασε από εκεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα να αναφέρω το Λονδίνο και το Παρίσι αλλά και τις φαντασμαγορικές βιτρίνες του Μιλάνου ειδικά εάν τύχει κάποιος και επισκεφθεί τους δρόμους της ‘συνοικίας των σχεδιαστών’ όπου κυριολεκτικά χαζεύει με τα εκθέματα, την τάξη και την φαντασία που την διακρίνει. Για τον πολίτη κάθε πόλης όπου κι αν βρίσκεται, η διακόσμηση, τα χρώματα των σπιτιών της αλλά και των καταστημάτων της συμβάλουν τα μέγιστα στην ψυχολογική κατάσταση των κατοίκων της και είναι υποχρέωση της πολιτείας να συνεισφέρει σε αυτή, πέρα από την υγεία η οποία τίθεται υπεράνω όλων.

Αλλά…, το να συζητά κάποιος στην Ελλάδα για αισθητική εν μέσω μιας γενικότερης κρίσης, απαξίας των πάντων, αγένειας και περιχαράκωσης  του πολιτισμού έχοντας από την άλλη μια τηλεόραση να παίζει από το πρωί ως το βράδυ γεγονότα τουρλού τουρλού αλλά πέραν της βλακείας και του κιτς να είναι και ασύνδετα μεταξύ τους, αυτό σημαίνει ότι το ρήγμα είναι μέγα και σαθρό το ‘έδαφος’ που τα στηρίζει.

Σημείωση: Καταγραφικοί της τελευταίας μου παραγράφου και οι στίχοι του τραγουδιού που ακολουθούν, όσον αφορά σε μια κοινωνία που μας ετοίμασαν στα μέτρα τους να ζούμε.