Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ

Μια και έχουμε αρχίσει, ήδη να ασφυκτιούμε με τον κατ’ οίκον εγκλωβισμό μας, ας σκεφτούμε και κάποιες περιπτώσεις που υπερβαίνουν κατά πολύ τον ομφαλοσκοπισμό και τις ανάγκες μας. Την ηρωϊκή, για παράδειγμα, όσο και τραγική περίπτωση του ρομαντικού Αυστραλού Julian Assange, του Ρόμπεν των Λαών της εποχής μας. Αυτού που παραμένει φυλακισμένος 352 ημέρες τώρα, παρά την ανήκεστο βλάβη της υγείας του και τις πρόδηλα χαλκευμένες κατηγορίες εναντίον του, σε ειρκτή υψίστης ασφαλείας του Ηνωμένου Βασιλείου. Χωρίς δυνατότητα επικοινωνίας με τον έξω κόσμο και χωρίς υπεράσπιση ουσιαστικά.

Παρά τις εκκλήσεις του πατέρα του προς τις δυτικές κυβερνήσεις να επιδείξουν στοιχειώδη ανθρωπισμό. Επειδή ο Assange πρέπει να εξοντωθεί φυσικά και χωρίς δίκη. Με τα παγκόσμια ΜΜΕ να τον “εκδικούνται” και να σιωπούν εκκωφαντικά. Κυρίως επειδή αυτός έκανε τη δουλειά που έπρεπε να έχουν διεκπεραιώσει εκείνα.

Κι όλα αυτά μετά τον πολύχρονο εγκλεισμό του στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο. Ένα άσυλο που δεν ήρκεσε. Που διακόπηκε μετά από τις θηριώδεις πιέσεις της Ουάσιγκτον.

Κι ο λόγος; Η κοινοποίηση από τον ιδρυτή των WikiLeaks όλων εκείνων των non papers που αποδεικνύουν τον καθοριστικό όσο και αδικαιολόγητο και απάνθρωπο ρόλο των ΗΠΑ αλλά και των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών σε συρράξεις και πραξικοπήματα ή παρεμβάσεις σ’ όλο τον πλανήτη. Απόρρητα έγγραφα και στοιχεία ξαναγράφουν την ιστορία πολύ διαφορετικά. Ντοκουμέντα εκτός της επίσημης “άποψης” και των σκηνοθετημένων πληροφοριών που διακινούν τα χειραγωγούμενα διεθνή μήντια. Γιατί περί αυτού πρόκειται.

Από την άλλη, ο εκπατρισμένος Έλληνας ζωγράφος, multimedia artist και περφόρμερ Miltos Manetas (Μίλτος Μανέτας) που γεννήθηκε στην Αθήνα το 1964 και σπούδασε στη Brera, (εισηγητής της internet Art και συνεργάτης του Nicolas Bourriaud ως προς την θεωρία και την εκθεσιακή υποστήριξη των Relational Aesthetics), εδώ και μήνες, διαμαρτυρόμενος σχετικά, φιλοτεχνεί ένα (1) πορτρέτο την ημέρα του Assange και το προσφέρει δωρεάν στον πρώτο που θα τού το ζητήσει διαδικτυακά.

Παράλληλα δημοσιοποιεί στο internet όλη αυτή την, εν είδει performance, δραστηριότητα επιδιώκοντας την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού απέναντι στον Γολγοθά που βιώνει αυτός ο σύγχρονος Χριστός που λέγεται Julian Assange.

Δεν ξέρω αν σας παρηγορώ – δεν είναι αυτό η πρόθεση μου – αλλά εφόσον οι ιδιάζουσες συνθήκες που ζούμε globally, μάς επιβάλλουν επιτακτικά να ξαναδούμε σφαιρικά τη μοίρα της ανθρωπότητας, τη θέση μας στον κόσμο που επαναδιαμορφώνεται, ασυμβίβαστα παραδείγματα και στάσεις σαν αυτή του Assange πρέπει να μας καθοδηγούν. Παράλληλα πρέπει να ξανασκεφτούμε και τον, πολυσυζητημένο, ρόλο του καλλιτέχνη. Αλλά και την ευθύνη του. Τώρα που πάλι η τέχνη, έξω από οικονομικοϊδεολογικούς συμψηφισμούς, επαναδιεκδικεί το πολιτικό της πρόσημο. Έξω και πέρα απ’ το κουκούλι του αυτισμού, της αυτοαναφοράς, της ατομικής ή συλλογικής αδιαφορίας. Της επίδειξης, εν τέλει, μιας ευαισθησίας που δεν αφορά κανέναν.

Ο Μανέτας είχε εγκατασταθεί στις ΗΠΑ από τριακονταετίας δραστηριοποιούμενος κυρίως στην Ν. Υόρκη. Εκεί, στο Μανχάταν τον είχα συναντήσει το 2003 μαζί με τον Βλάση Κανιάρη όταν οργάνωνα την έκθεση του τελευταίου στο Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού. Τον ταλαιπωρούσε, θυμάμαι, από τότε, το πρόβλημα με το πόδι του. Έπειτα μετακινήθηκε στο Λος Άντζελες. Καί τώρα στην Κολομβία.

Η τελευταία μας συνεργασία, όσο θυμάμαι, πραγματοποιήθηκε στην Δημοτική Πινακοθήκη της Αθήνας και την έκθεση Μεταίχμιον, το 1990. Συμμετείχαν εκεί εκτός των άλλων ο Λάππας, ο Αλεξίου, ο Ντοκατζής, ο Μπουτέας, η Διοχάντη, ο Γραμμένος κλπ. Ο Μανέτας σήμερα ζει στην Μπογκοτά με την οικογένεια του και εκθέτει, πλην του διαδικτύου, στην Ν. Υόρκη, το Λος Άντζελες, το Λονδίνο. Υπενθυμίζω ότι ένα διάστημα συνεργάστηκε και με τους Saatchi όταν ήταν σύζυγος για λίγο, της Vanessa Beecroft. Στον διεθνή τύπο έχει αναφερθεί και ως… el Greco των green και βέβαια των geeks =σπασίκλας.

ΥΓ. Σκεφτείτε: Στάσεις όπως αυτή του Ασάνζ επανακαθορίζουν το τι μπορεί να είναι αριστερά και ακτιβισμός σήμερα, πέρα και έξω από την ασφάλεια των επαγγελματιών της ιδεολογίας. Και με την ευφυή χρήση και αξιοποίηση της πιο προωθημένης τεχνολογίας.

Αλλά και ο Μανέτας, απ’την άλλη, με την πρόταση του ενεργοποιεί εκ νέου ζωγραφικά είδη που θεωρούνται κορεσμένα ή συμβατικά όπως λ.χ το πορτρέτο, υπογραμμίζοντας πως δεν είναι το θέμα αλλά η άποψη και η παρέμβαση που κάνουν τη διαφορά. Σαρκάζοντας το αιώνιο πρόβλημα των εικαστικών: Δεν έχω τί να ζωγραφίσω!

(Περισσότερα για τον Μίλτο Μανέτα στο Ελληνομουσείον, τόμος Β).

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr