Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι Οικονομολόγος με ειδίκευση Γενικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής. Κατέχει Master of Arts από το European Institute of Philosophical Anthropology.
Σε κάθε μεγάλη και μικρή πόλη της χώρας η μακροοικονομία κρύβει την πραγματικότητα. Τα μεγέθη είναι πλέον σχετικά.
Ας αφήσουμε όμως για λίγο στην άκρη τα μακρομεγέθη και το τι απεικονίζουν οι στατιστικοί δείκτες, καθώς και τις ορθολογικές θεωρήσεις για το παραγωγικό έλλειμμα, και ας παραδεχθούμε το αυτονόητο : η κατανάλωση και η καλή ζωή των πολλών δεν δείχνει το πραγματικό λογιστήριο σε κάθε νοικοκυριό, γραφείο και επιχείρηση αυτής της χώρας.
Ας ξεκινήσουμε από το εξής ερώτημα : ποιοι είναι άραγε οι «πολλοί» στην Ελλάδα του 2023 ; Συνταξιούχοι ευκατάστατοι ; Μικρομεσαίοι και ελεύθεροι επαγγελματίες πετυχημένοι ; Υψηλόβαθμα στελέχη μεγάλων εταιρειών και δημοσίου; Μεγάλοι και μικροί ξενοδόχοι ; Νέοι που χρηματοδοτήθηκαν και έχουν start up ;
Το ξαναλέω : αν προσφύγουμε στην πλανεύτρα στατιστική θα ξεγελάσουμε τους εαυτούς μας, να είστε σίγουροι.
Η εικόνα της οικονομικής διαστρωμάτωσης της χώρας δεν περιλαμβάνει την αθέατη όψη της ταξικής εξίσωσης, την πίσω πλευρά της κατανάλωσης αλλά και των δήθεν μεγάλων πολλαπλασιαστικών επενδύσεων.
Δεν είναι παντού τα πράγματα τόσο ρόδινα, επειδή στα νησιά και σε αρκετές άλλες περιοχές της χώρας έχουμε προσόδους από ακίνητα, από επιχειρήσεις αλλά και εισοδήματα με καλούς μισθούς.
Η μεγάλη εικόνα της χώρας είναι αυτή στο λεκανοπέδιο. Είναι η κανονικότητα και η επικρατούσα κατάσταση στις δυτικές συνοικίες της Αττικής : εκεί που κατοικεί περίπου το 25-30% του πανελλαδικού πληθυσμού.
Εκεί που οι καταστηματάρχες «δεν καταλαβαίνουν» τι είναι ο πολλαπλασιαστής εισοδήματος και πως δήθεν «κάνει» τα 20 δις του τουρισμού 50 δις.
Εκεί δηλαδή που δεν βλέπει ο μικρομαγαζάτορας τα λεφτά από τα έσοδα των μικρών και μεγάλων ξενοδόχων ή αυτά των μεγάλων στελεχών στα ξενοδοχεία των νησιών.
Και φυσικά δεν βλέπει εύκολα τα λεφτά των κατοίκων της Βούλας και της Γλυφάδας, της Κηφισιάς και της Εκάλης.
Αυτό το φαινόμενο έχει έναν αληθινό πολλαπλασιαστή : οι εργαζόμενοι στις περιοχές που το χρήμα των πλουσίων δεν εμφανίζεται σχεδόν ποτέ, στις φθηνότερες δηλαδή συνοικίες της Αττικής ( ο ντελιβεράς και ο σερβιτόρος που δουλεύουν σε συνοικιακά φαγάδικα, ο υπάλληλος του μικρομάγαζου, οι τηλεφωνήτριες στα call centers, ο ελεύθερος επαγγελματίας που έχει μικρομεσαίους πελάτες) πολύ απλά δεν έχουν υψηλούς μισθούς και εισοδήματα.
Αντιθέτως, υπερχρεώθηκαν για καλό σπίτι και αυτοκίνητο, με πιστωτικές και λοιπά δάνεια, και δεν κατέχουν φυσικά την ακίνητη περιουσία και τα εισοδήματα κατοίκων σε νότια και βόρεια προάστια των Αθηνών.
Οπότε και προσπαθούν σήμερα να αποφύγουν κατασχέσεις και να ρυθμίσουν (μη βιώσιμα ) χρέη σε τράπεζες και δημόσιο.
Ακούγεται ίσως απλό αλλά είναι η αλήθεια : οι ανισότητες θεριεύουν διότι ο πλούτος είναι υπερσυσσωρευμένος σε συγκεκριμένες περιοχές πλέον παντού στην χώρα.
Επιμένω : μην ξεγελιόμαστε απο την κατανάλωση των προσόδων και των συντάξεων ή των «κληρονομημένων» εισοδημάτων.
Το ξαναλέω : η φαινομενικά άνετη ζωή της μάζας, ακόμη και αυτής των ανέργων που γεμίζουν τις καφετέριες, είναι το νεοελληνικό ξόρκι στα χρέη (δηλαδή στο θάνατο) και στην ανασφάλεια….
ΥΓ Χιλιάδες νέοι δεν πάνε να δουλέψουν όχι επειδή δεν έχουν πραγματική ανάγκη αλλά επειδή έχουν καταλάβει το «αρνητικό αποτέλεσμα» της φθηνής εργασίας συγκριτικά με τις σπουδές και τις δεξιότητες τους. Και επιλέγουν να ζουν τόσο με ό,τι τους παρέχει η οικογένεια όσο και με ευκαιριακές δουλειές. Δεν δίνουν τον χρόνο τους σε κανέναν διότι ξέρουν ότι αυτός πολύ εύκολα πλέον «τελειώνει» μπροστά σε μια οθόνη ή στο πόστο σε ένα ξενοδοχείο …