Ο Κώστας Αρβανίτης είναι Δημοσιογράφος και Ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν είναι λίγες οι φορές που έχω σχολιάσει τα fake news στην Πολιτική. Όμως, στην αρένα του πολιτικού μάρκετινγκ – της απόπειρας να πουλήσεις μια κακή ιδέα για πανάκεια – τα fake news δεν έχουν ιδιαίτερη πέραση. Το trend της εποχής λέγεται false facts.
False facts. Συγκρατήστε τον όρο. Θα τον ακούτε συχνά. Σημαίνει «ψευδή στοιχεία». Είναι το περιτύλιγμα μιας ιδέας που αξίζει περισσότερο από το περιεχόμενό της. Είναι το σερβίρισμα του κρύου πιάτου μιας αποτυχημένης συνταγής που θα προσπαθήσουν να σου πασάρουν για γκουρμέ απόλαυση.
Είναι αυτό που ακούγεται από τους γυρολόγους – πλασιέ του «επιτελικού κράτους»: «Δείτε την Ισπανία. Το Βέλγιο. Ακόμα και την – ούνα φάτσα ούνα ράτσα – Ιταλία! Εβδομάδες, μήνες χωρίς κυβέρνηση και όλα λειτουργούν ρολόι. Γιατί; Επειδή, “επιτελικό κράτος”…»
Αυτό είναι το αφήγημα του πρωθυπουργού και των επιτελών του, απέναντι στο μέσο ψηφοφόρο που δε διαβάζει ΦΕΚ και νομοσχέδια: με το επιτελικό κράτος, μια ομάδα πανεπιστημόνων τεχνοκρατών θα ρυθμίσει με τέτοιο τρόπο τις λειτουργίες της Δημόσιας Διοίκησης, των υπουργείων και του δημοσιονομικού μηχανισμού ώστε να λειτουργούν αυτοκέφαλα, αυτόνομα και ανεξάρτητα από τα καπρίτσια της εκάστοτε κομματικής ηγεσίας.
Ο πρωθυπουργός ευαγγελίζεται ότι θα φτιάξει ένα λιγότερο κομματικό κράτος που θα δουλεύει σαν ελβετικό ρολόι. Με ή χωρίς πολιτικό προσωπικό. Με ή χωρίς κούκο.
Ακούγεται καλό. Σχεδόν πολύ καλό για νά ΄ναι αληθινό. Ξέρετε γιατί; Επειδή δεν είναι.
Όχι επειδή είναι μεγαλεπήβολο (οι μεγάλες ιδέες, άλλωστε, αξίζουν και μεγάλες θυσίες). Αλλά επειδή είναι ψευδεπίγραφο. Είναι ένας πύργος από σπιρτόξυλα, στημένος επάνω σε μια πλατφόρμα από τραπουλόχαρτα. Είναι ο ορισμός των false facts.
Είναι επίσης η ξεχασμένη επιταγή της «αποπολιτικοποίησης της διοίκησης» που ζήτησε η Τρόικα και προσπάθησε να επιβάλλει ως γιατροσόφι της οικονομικής κρίσης – αλλά συνάντησε αντίσταση στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι – να το πούμε άκομψα; Ένα τεράστιο χωνί. Από τη μία βάζεις θεσμούς, εκλεγμένους αντιπροσώπους, λαϊκή εντολή, Δημοκρατία – κι απ΄ την άλλη βγάζεις μια μέγγενη εξουσίας στα χέρια του πρωθυπουργικού γραφείου. Του κυρίου Μητσοτάκη και των τεχνοκρατών του.
Των τεχνοκρατών του:
Της νεοσύστατης «Εθνικής Αρχής Διαφάνειας» που απλά επικάθεται στο θεσμό του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, με πρακτικό αποτέλεσμα την κατάργησή του. Γιατί, όλες οι εκκρεμότητες διασπάθισης δημόσιου χρήματος που ο Επιθεωρητής ήλεγχε μέχρι σήμερα πρέπει να θαφτούν. «Για να πάει ο τόπος μπροστά».
Του Γενικού Γραμματέα Νομικών και Κοινοβουλευτικών Θεμάτων της Προεδρίας της Κυβέρνησης (όλο αυτό) που αποκτά νομοθετικές πρωτοβουλίες – ως τώρα αποκλειστική υπουργική αρμοδιότητα, στις δημοκρατίες τουλάχιστον.
Των κομματικών επιλέκτων στη θέση του διοικητή και όλων των προϊσταμένων στην ΕΑΔ.
Της νέας στρατιάς μετακλητών – με απαραίτητο τυπικό προσόν πλέον, ένα απολυτήριο Λυκείου – αυξημένες αποδοχές και δικαίωμα άσκησης ιδιωτικού έργου. Πάει το ασυμβίβαστο, πάει και ο λυσσαλέος λαϊκισμός της αντιπολιτευόμενης ΝΔ, για «την απαράδεκτη πρακτική των μετακλητών».
Των νομικών που προετοίμασαν την κατάργηση των εμβληματικών διατάξεων του νόμου 4369/16, της μόνης έντιμης προσπάθειας αποκομματικοποίησης της δημόσιας διοίκησης (σύμφωνα με την παραδοχή στελεχών ΚΑΙ της αντιπολίτευσης), την περίοδο 2015 – 2019.
Των νέων προϊσταμένων σε κομβικές θέσεις φορέων της δημόσιας διοίκησης, χωρίς καμία αξιολογική διαδικασία, χωρίς κανέναν προσδιορισμό της «προσωρινότητάς» τους, στη γνωστή λογική του «ουδέν μονιμότερον…»
Τα παλιό σλόγκαν λεγόταν «Επανίδρυση του Κράτους». Δεν ήταν τίποτε περισσότερο από το Καραμανλικό όραμα συγκερασμού του νεοφιλελεύθερου, του κομματικού και του πελατειακού σε ένα κρατικό μείγμα.
Το νέο, που ελάχιστα απέχει (απλώς προέρχεται από την «άλλη» οικογένεια) λέγεται «Επιτελικό». Μόνο που, επιτελικό σημαίνει αποκεντρωμένο, με αναδιανομή εξουσιών και περιφερειοποίηση αρμοδιοτήτων. Όχι αυταρχικό, συγκεντρωτικό, με ένα πρωθυπουργικό γραφείο – Γκόλεμ, στο πρότυπο μιας προεδρικής δημοκρατίας τύπου Τραμπ.
Όχι με δύο «δεξιά χέρια» του πρωθυπουργού, προερχόμενα από τη λίστα επικρατείας, χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση, με απευθείας διορισμό από τον πρόεδρο του κόμματος!
Όχι με επικεφαλής κορυφαίων υπουργείων, εξωκοινοβουλευτικούς, με απευθείας προαγωγή από συμβούλους σε πολιτειακούς παράγοντες!
Όχι με μάνατζερ – μεταγραφές από εταιρείες και ΣΕΒ, ούτε με την τακτική του «θερινού σοκ» (νομοθετήστε τώρα που η αντίδραση εξατμίζεται στα μπάνια του λαού)!
Όχι με νέες, φωτογραφικές, αυγουστιάτικες προκηρύξεις για συμβούλους και «Νέστορες».
Μη γελιέστε. Αυτή η κυβέρνηση είναι μια κυβέρνηση στημένη για μπίζνες. Και αυτή θα είναι η καταστροφή της. Αν νομίζετε ότι στην πολιτική υπάρχουν ομάδες, γκρουπούσκουλα, αντικρουόμενες απόψεις, αγεφύρωτες ιδεολογικές διαφορές που διαλύουν τα κόμματα εις τα εξ ων συνετέθησαν, περιμένετε να δείτε τι θα συμβεί σε μια κυβέρνηση που οικοδομήθηκε πάνω στα σαθρά θεμέλια αντικρουόμενων επιχειρηματικών συμφερόντων. Σε μια κυβέρνηση που έταξε σε όλους τους, τα ίδια. Δηλαδή τα πάντα.
Αν νομίζετε ότι ο κοινοβουλευτισμός είναι πρακτικά ανεπαρκής, δομικά προβληματικός, ουσιωδώς παραπαίων, δώστε λίγο χρόνο στην κυβέρνηση Μητσοτάκη που, από τον πρώτο κιόλας μήνα, έδειξε πόσο αλλεργική είναι στην ιδέα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού. Που την εξέλεξε.
Και μην πιστέψετε εμένα. Εγώ, στο κάτω κάτω, είμαι Αριστερός. Πιστέψτε τον υπουργό επικρατείας της κυβέρνησης Μητσοτάκη, Γιώργο Γεραπετρίτη, νομικό και καθηγητή Δημοσίου Δικαίου: «Όταν μιλάμε για το επιτελικό κράτος, εφόσον υπάρχει νωπή εκλογική εντολή, οι υπόλοιπες κοινοβουλευτικές διαδικασίες παρέλκουν».
Παρέλκουν. Μια κομψή διατύπωση του «αναστέλλονται».
Τι μου θυμίζει, τι μου θυμίζει…
Βρυξέλλες – 21 Αυγούστου 2019