Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ

Πολύ πρόσφατα είχα μία δυσάρεστη εμπειρία προσπαθώντας να προσεγγίσω το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος μέσω τραμ και μετρό. Το τραμ, κατ’αρχάς, είχε μίαν απίστευτη καθυστέρηση γιατί είχε χαλάσει ένας συρμός του ανάμεσα στη Νέα Σμύρνη και το Νέο Κόσμο με αποτέλεσμα να προσεγγίσω τον σταθμό του Αγίου Ιωάννη με ταξί. Αλλά και εκεί η κατάσταση δεν ήταν καλύτερη. Παρότι ήταν 8:00 το πρωί οι συρμοί του μετρό έφταναν με αρκετή καθυστέρηση, ήταν όλοι γεμάτοι και ο κόσμος αδυνατούσε να επιβιβαστεί. Αντιλαμβάνεται κανείς τη δυσφορία, τις διαμαρτυρίες, το εν ολίγοις εκρηκτικό κλίμα. Εν τέλει επιβιβάστηκα σε ένα συρμό που πήγαινε στην Δουκίσσης Πλακεντίας, εκεί περίμενα τον τελικό συρμό που θα με οδηγούσε στο αεροδρόμιο όπου και έφτασα μόλις προλαβαίνοντας την πτήση μου.

Στην επιστροφή και παρότι είχα προμηθευτεί εγκαίρως το ειδικό εισιτήριο, βρήκα στις 11.55 πριν το μεσονύκτιο ημέρας Παρασκευής (!) τις πόρτες του μετρό κλειστές και τον προαστιακό να μην λειτουργεί.

Τί θέλω να πω με όλα αυτά; Πολύ απλά ότι τα μαζικά μέσα μεταφοράς τα οποία έφτασαν στο μάξιμουμ της απόδοσής τους κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων, έκτοτε σταθερά υποβαθμίζονται με αποτέλεσμα τα βραχυκυκλώματα στην καθημερινότητά της πρωτεύουσας να πολλαπλασιάζονται. Τα περιστατικά είναι πάμπολλα και οι καταγγελίες άπειρες για καθημερινή, ελλιπή λειτουργία. Αν μάλιστα συνυπολογίσει κανείς ότι εδώ και δύο χρόνια – παρότι ο σταθμός του Συντάγματος είναι έτοιμος – το τραμ σταματάει στον σταθμό Κασομούλη με αποτέλεσμα την απίστευτη ταλαιπωρία των χρηστών του – οι οποίοι επιβιβάζονται μεν από τον τερματικό της Βούλας ή του Νέου Φαλήρου αλλά ποτέ δεν φτάνουν στο κέντρο της Αθήνας! – αντιλαμβάνεται κανείς το κομφούζιο και την εγκατάλειψη.

Παράλληλα ο Πειραιάς, επί μία δεκαετία σχεδόν, βρίσκεται στην ομηρία των έργων κατασκευής και του μετρό και του τραμ χωρίς να φαίνεται φως ως προς την σύντομη λειτουργία τους. Πάρα τις αφειδείς υποσχέσεις. Ιδιαίτερα το τραμ ενώ είναι έτοιμο εδώ και καιρό και ενώ έχει αλλάξει- δυσχεραίνοντας απίστευτα – την καθημερινότητά του κέντρου του Πειραιά, δεν λειτουργεί γιατί εκ των υστέρων διαπιστώθηκε ότι στην οδό Ηρώων Πολυτεχνείου σημειώθηκε καθίζηση!

Διερωτώμαι ποιοι εκπονούν τα σχέδια, ποιοι είναι οι μελετητές μηχανικοί και αν θα αποδοθούν ευθύνες στους υπεύθυνους αυτής της παράλογης καθυστέρησης που έχει κυριολεκτικά διαλύσει την πόλη και τους πολίτες της.
Τα ίδια και χειρότερα βέβαια θα έλεγε κάνεις για την Θεσσαλονίκη και για την ομηρία που υφίστανται οι Θεσσαλονικείς από τα έργα του μετρό που δεν έχουν τελειωμό. Και να σκεφτεί κανείς πως πρόκειται απλά για μία γραμμή ελάχιστων χιλιομέτρων. Προβλήματα που επιτάθηκαν δραματικά από την εξεύρεση των σημαντικότατων, των μοναδικών αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου. Θα ήταν εγκληματικό, θα ήταν αντεθνικό, θα ήταν όνειδος για τον πολιτισμό μας αν δεν βρεθεί μία λύση άμεσα ώστε και τα έργα του μετρό να ολοκληρωθούν – έστω, παρακάμπτοντας προσωρινά τον σταθμό Βενιζέλου – και οι αρχαιότητες, τα πολύτιμα ευρήματα, όχι μόνο να παραμείνουν στη θέση τους, in situ δηλαδή, αλλά και να αναδειχθούν όπως τους αξίζει. Μην ξεχνάτε ότι η Θεσσαλονίκη είναι η δεύτερη πιο σημαντική βυζαντινή πόλη μετά την Κωνσταντινούπολη και σίγουρα πιο σημαντική από την πολυδιαφημισμένη και γεμάτη τουρισμό Ravenna.

Η πολιτική ευθύνη εν προκειμένω είναι τεράστια, ο ξεσηκωμός των πολιτών απόλυτα δικαιολογημένος – μετά τον πολύχρονο εξευτελισμό της καθημερινότητας τους και την ταπείνωση που έχουν υποστεί εξαιτίας της αθλίας λειτουργίας των δημόσιων συγκοινωνιών – και η πολιορκία της πόλης πρέπει ταχύτατα να λήξει.

Αντιστικτικά δημοσιεύω εδώ μία εικόνα του τραμ της Φλωρεντίας, ομοίου με το τραμ της Αθήνας και του μελλοντικού του Πειραιά (!) το οποίο λειτουργεί ομαλά σε δύο ράγες διασχίζοντας κανονικότατα το κέντρο της πόλης, διευκολύνοντας απίστευτα ντόπιους και τουρίστες ενώ παράλληλα σε οδηγεί με πάμφθηνο εισιτήριο – μόλις 1.40 ευρώ – μέσα σε ένα τέταρτο, από την πλατεία της Santa Trinita στο αεροδρόμιο της πόλης! Και μην ισχυριστεί κανείς ότι η Φλωρεντία δεν έχει μνημεία, αρχαιότητες, ευρήματα, βεβαρημένο, αστικό ιστό, ιστορικά κτήρια, πυκνή δόμηση και πολύ μεγάλη κυκλοφορία οχημάτων. Θα ήταν, τουλάχιστον, αστείο.

Και για να μην ξεχνιόμαστε: Θυμίζω πάλι την πρόσφατη πρόταση για ανάπλαση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, με τις μπετονένιες καρυάτιδες και τους ουρανοξύστες που απειλούν να ευτελίσουν έτι περαιτέρω την λεπτόγεω, κατά Πικιώνη, Αττική. Θυμίζω δηλαδή με ποιαν αισθητική και με ποιο θράσος πορεύεται η κάθε πολιτική ηγεσία, είτε δεξιά είτε αριστερά, δεκαετίες τώρα. Αναίσθητη αποφασισμένη, επικίνδυνη. Χωρίς γνώση και χωρίς συνείδηση ιστορίας, χωρίς αίσθημα ευθύνης όχι μόνο για το παρελθόν μας αλλά κυρίως για το μέλλον μας. Ο μη γένοιτο.

ΥΓ. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο παλαιός, δημιούργησε το πολιτικό του όνομα ως νεαρός υπουργός Συγκοινωνιών στην κυβέρνηση Παπάγου. Ο Κώστας Καραμανλής Γ, ο νεότερος, ως υπουργός Συγκοινωνιών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, θα συνδέσει το όνομά του με κάτι ουσιαστικό που θα διευκολύνει αληθινά τη ζωή των κατοίκων του λεκανοπεδίου και της συμπρωτεύουσας; Ή, θα είναι κι αυτός, ένας ακόμα μεταφορέας ιστορικού ονόματος;

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr