Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.
Διαβάστε τα άρθρα του Μάνου Στεφανίδη ΕΔΩ
Β. Έκδοση, ενισχυμένη με αντισχόλιο*
για τα φεμινιστικά, σεξιστικά κλ.π σχόλια
Ο εξαπατήσας του εξαπατήσαντος… Αυτό μάλλον συμβαίνει στον χώρο του πολιτισμού. Και όπως αντιληφθήκαμε πίσω από τις γραμμές, ήταν η σύμβουλος της υπουργού κ. Παναγιωταρέα, εκείνη η οποία διέπραξε την μνημειώδη, επικοινωνιακά, γκάφα “Ο Λιγνάδης είναι επικίνδυνος και μας εξαπάτησε με υποκριτική τέχνη”! Για αυτό και απομακρύνθηκε σιωπηρά έχοντας όμως δείξει ποιο είναι το επίπεδο των συμβούλων της υπουργού και ότι, εξαπατώντας την υπουργό, εξαπατάται εν τέλει και ο πρωθυπουργός, ο ίδιος.
Και να ένα παράδειγμα: Ο κ. Μητσοτάκης εχτές υπερηφανεύτηκε για το άνοιγμα του ΕΜΣΤ και τα επικείμενα εγκαίνια της Εθνικής Πινακοθήκης. Φοβάμαι ότι εν προκειμένω και ο ίδιος έχει εξαπατηθεί. Προσωπικά δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι σε 20 μέρες θα λειτουργήσει η Εθνική Πινακοθήκη στο σύνολο της και όχι ένας μικρός, προσχηματικός χώρος για τις ανάγκες αποκλειστικά της επετείου. Παρότι έχουν ήδη διαρρεύσει δέκα ολόκληρα χρόνια κατασκευών και έχει δαπανηθεί πακτωλός χρημάτων από το ίδρυμα Νιάρχος! Όταν μάλιστα ανοίξουν όλοι οι χώροι και τεθούν τα ζητήματα του σχεδιασμού των κτιρίων, των παρεμβάσεων, των κακοτεχνιών και της εν γένει λειτουργικότητας του, τότε όσοι αγαπάμε το ίδρυμα και δεν το χρησιμοποιούμε απλώς ως showroom, μάλλον θα αισθανθούμε άσχημα.
Αλλά και το ΕΜΣΤ, είτε ανοιχτό είτε κλειστό, δηλαδή το πρώην κτίριο Φιξ, παραμένει ένα διαρκές σκάνδαλο. Πρόκειται για ένα μουσείο χωρίς διευθυντή, με αλληλοσπαρασσόμενους τους επιμελητές του και το διοικητικό συμβούλιο, με μία προβληματική έκθεση των μόνιμων συλλογών η οποία ελάχιστα εκφράζει τη σύγχρονη, ελληνική τέχνη και με άλυτο, το χρηματοδοτικό του πρόβλημα.
Συμπέρασμα: Η υπουργός οφείλει να παραιτηθεί άμεσα αφού ο άμεσος της προϊστάμενος ενώ δεν την θεωρεί πολιτικό, της έχει εμπιστευθεί μία μείζονα πολιτική θέση. Διερωτώμαι, ποιός θα φέρει την πολιτική ευθύνη για τυχόν, μελλοντικό λάθος της υπουργού;
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός, τέλος, χρειάζεται επειγόντως ως σύμβουλο του ένα πρόσωπο κύρους που να γνωρίζει επαρκώς το χώρο του πολιτισμού και της παιδείας και να τον προφυλάσσει από πιθανά ολισθήματα. Είναι θέμα εθνικής προτεραιότητας.
* Προς ιησουίτες, πουριτανούς και λοιπές, συντηρητικές δυνάμεις
Για να εξηγούμαστε. Τα δημόσια πρόσωπα υπόκεινται και σε κριτική και σε σάτιρα. Συχνά και τα δύο είναι σκληρά, αποτελούν όμως προϋπόθεση της δημοκρατίας. Την άμυνά της. Η φωτογραφία που έκλεψα από τον Λευτέρη Μιαούλη, κυρίως για τον ευφυή υπότιτλο της, είναι προφανώς πειραγμένη. Και λειτουργεί προφανέστατα ως γελοιογραφία. Μία καυστική γελοιογραφία την οποία θα μπορούσαν να έχουν υπογράψει ο Μητρόπουλος ή ο Χατζόπουλος ή ο Πετρουλάκης. Κατά σύμπτωση και οι τρεις – του Αρκά συμπεριλαμβανομένου – έχουν κατά καιρούς στοχοποιηθεί ως σεξιστές, troll, αναλόγως, της κυβέρνησης ή της αντιπολίτευσης, φασίστες, αναρχικοί κλ.π.
Διάλεξα μάλιστα αυτήν την φωτογραφία επειδή το άκρως πολιτικό μου σχόλιο αφορούσε στην έως τώρα μυστικό σύμβουλο και βασική υποβολέα της υπουργού η οποία σιωπηρά απομακρύνθηκε για να μην απομακρυνθεί, προσωρινά, η κυρία Μενδώνη και τρωθεί έτι περαιτέρω το κύρος του πρωθυπουργού.
Ούτε τα κιλά, ούτε τα παντελόνια, ούτε ηλικία, ούτε οι ενδυματολογικές επιλογές των δύο κυριών με ενδιαφέρουν. Αυτά είναι στο μυαλό όσων σκέφτονται ανάλογα.
Εκείνο που με ενδιαφέρει και σχολιάζω, είναι η πολιτική σχέση των δύο η οποία ήδη μετράει αρκετές απώλειες για την κυβέρνηση. Εκτός της κ. Παναγιωταρέα το κύριο σχόλιο μου αφορούσε στο αν είναι ή δεν είναι πολιτικός η κυρία Μενδώνη μετά την τόσο άστοχη δήλωση του πρωθυπουργού. Επ’ αυτού ουδείς πήρε θέση!
Πάντως και μόνο το ότι η νυν υπουργός έφυγε από το ΠΑΣΟΚ για να υπηρετήσει τη Νέα Δημοκρατία, είναι μία άκρως πολιτική κίνηση. Ελπίζω τουλάχιστον σε αυτό συμφωνούμε.
Τώρα γιατί σύσσωμος ο καλλιτεχνικός κόσμος
– εκτός από 56 – επιζητεί την παραίτηση της, όπως πριν από μερικά χρόνια ζητούσε, επίσης σύσσωμος και πολύ ορθά, την παραίτηση του Γιαν Φαμπρ, ας το σκεφτεί ο καθένας χωριστά. Χωρίς κομματικές παρωπίδες και προσωπικές δεσμεύσεις.
Ενθυμούμενος το σταθμό Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη, το τσιμέντωμα της Ακρόπολης, την απαξίωση εν γένει των καλλιτεχνών, την άγνοια της σύγχρονης τέχνης, του θεάτρου, του χορού, του κινηματογράφου κλ.π. Η εργατική και μεθοδική κ. Μενδώνη, παρά την πολυετή θητεία της στο Υπουργείο Πολιτισμού, δεν έχει καταφέρει ακόμα π.χ να βάλει, έστω, έναν ψύκτη μέσα στον κεκαυμένου χώρο της αρχαίας Ολυμπίας για να δροσίζονται έτσι οι χιλιάδες τουρίστες. Δεν μιλώ για κάποια καντίνα ή εστιατόριο. Αναφέρω ένα ελάχιστο παράδειγμα. Αφήστε που και ο πρωθυπουργός και η ίδια έχουν κατ’ επανάληψη δηλώσει ότι ο πολιτισμός οφείλει να συνεργαστεί με τον τουρισμό για να προκύψουν πολύ σοβαρά, οικονομικά οφέλη για την πατρίδα μας. Λόγια! Και άγνοια!
Κανένα όραμα, ούτε καν πρακτικό και χρησιμοθηρικο project, δεν υπάρχει σχετικά αλλά τα πάντα έχουν αφεθεί στους πρόθυμους χορηγούς οι οποίοι κατ’ ουσίαν διευθύνουν το Υπουργείο Πολιτισμού, με την κ. υπουργό απλώς μία σκιά του βάζει υπογραφές. Υπάρχουν βέβαια τρόποι να ενεργοποιηθούν τα αρχαιογνωστικά μας μουσεία, να συνδεθούν με τη σύγχρονη τέχνη, να προσεγγίσουν το ευρύτερο κοινό, είτε το εγχώριο είτε τους αλλοδαπούς, και να συντελέσουν σε μία μικρή, πολιτιστική επανάσταση. Όμως ούτε η δεξιά – πολύ τεχνοκρατική και ανέμπνευστη – ούτε η αριστερά – επιπόλαιη και συντηρητική – δεν έχουν καταφέρει παρά ελάχιστα πράγματα προς την κατεύθυνση αυτή. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Και γιατί αγνοούν και γιατί κατά βάθος δεν ενδιαφέρονται…
ΥΓ. Έγραψα πιο πάνω ότι ο κύριος πρωθυπουργός έχει άμεση ανάγκη από έναν σύμβουλο επί του πολιτισμού. Ο προηγούμενος πρωθυπουργός της δεξιάς ο κ. Σαμαράς είχε τον αξιόλογο Δημοσθένη Δαββέτα όποιος σιωπηρά πρόσφερε πολλά. Ο κ.Τσίπρας έπειτα δεν διέθετε ανάλογο σύμβουλο, πλην του Καρανίκα, και για αυτό παρασύρθηκε σε λάθος επιλογές και προσώπων και πολιτικών. Κάποιοι ευφυείς αναγνώστες μου διέγνωσαν στο σχόλιο αυτό ότι αυτοπροτείνομαι για σύμβουλος του. Υπόσχομαι να τους προσλάβω όλους όταν αναλάβω τη θέση. Όμως αγαπητοί δεν προσλαμβάνονται σε θέσεις εξουσίας όσοι ασκούν κριτική στην εξουσία. Δυστυχώς χάσαμε!
(Από τους υπογράφοντες υπέρ της Μενδώνη τρέφω τεράστιο σεβασμό για το έργο και την προσωπικότητα του κ. Λεωνίδα Τριβιζά, 91 ετών σήμερα).