Ο Πάνος Καπώνης* είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, τ. Επ. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών (Φαρμακευτική), ποιητής, συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας  Έχει συγγράψει οκτώ πανεπιστημιακά συγγράμματα φαρμακευτικού δικαίου.Λογοτεχνική ιστoσελίδα : http://logos.caponis.gr.

ΕΞ ΕΠΑΦΗΣ [Π53]

Δικαίωμα στην στέγη

  Έχοντας υπ’ όψη του κανείς την «Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου-ΕΣΔΑ», πέρα από το ως άνω άρθρο 8 που αναφέραμε στον υπότιτλο, θα δώσουμε βαρύτητα στο προηγούμενο του άρθρο 17: «Απαγόρευση κατάχρησης δικαιώματος» παίρνοντας αφορμή από το γεγονός της βίαιης έξωσης της ηλικιωμένης κυρίας Ιωάννας Κολοβού από το σπίτι της, δηλαδή : «Το Άρθρο 17 ορίζει ότι κανένας δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα δικαιώματα που εγγυάται η Σύμβαση για να επιδιώξει την κατάργηση ή τον περιορισμό των δικαιωμάτων που εγγυάται η Σύμβαση». 

      Πέρα από διάφορα απαράδεκτα σχόλια από οπαδούς κομμάτων, για τους οποίους προφανώς δεν ισχύει το «παν μέτρον άριστον» αλλά η υποστήριξη της κομματικής προπαγάνδας τους, ας δούμε με ένα διαφορετικό μάτι το απάνθρωπο παραπάνω γεγονός, τόσο από ανθρώπινη, όσο και νομική και πολιτική οπτική γωνία. 

      Σε μία χώρα που πλέον τα πάντα είναι «ρευστά» και ρέουν προς το χειρότερο, η όποια υπεύθυνη κυβέρνηση, θα πρέπει να παρουσιάσει ένα σημαντικό κοινωνικό πρόσωπο, μια αποτελεσματική κοινωνική πολιτική, η οποία, μεταξύ άλλων θα πρέπει να προστατεύει τους πολίτες από την ασυδοσία των «διαφόρων εξουσιών», κρατικών, πολιτικών, οικονομικών, δικαστικών κ.α., εάν θέλουμε η Ελλάδα να πάει πράγματι μπροστά. Μία τέτοια προστασία είναι και το «δικαίωμα στην στέγη», η προστασία δηλαδή της κατοικίας, της λεγόμενης πρώτης κατοικίας.         

    Αναλυτικά : 1) Σε ευρωπαϊκό επίπεδο το δικαίωμα του σεβασμού της κατοικίας του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ, δεν μπορεί να καταστρατηγείται από άλλο δικαίωμα, όπως στην περίπτωση της πρόσφατης απαράδεκτης εξώσεως της κυρίας Ιωάννας Κολοβού. 2) Οι κρατικές εξουσίες, συμπεριλαμβανομένων και των δικαστικών επιμελητών, θα πρέπει να προστατεύουν το δικαίωμα των πολιτών στην αξιοπρεπή κατοικία ως ενός θεμελιώδους κοινωνικού δικαιώματος για όλους και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να προβαίνουν σε προώθηση νομοθετικών μέτρων για την προστασία της πρώτης κατοικίας και γενικότερα για την στέγαση. 3) Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας της σημερινής κυβερνήσεως υπογράμμισε πως «οι χρηματοδοτικοί φορείς οφείλουν να ευθυγραμμιστούν με την πολιτεία, για την αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους» και «Όχι» στους πλειστηριασμούς από funds» αλλά και οι χρηματοδοτικοί φορείς θα πρέπει να σέβονται την απόφαση 822/2022 του Α-2 Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου που έλυσε το ζήτημα της νομιμοποίησης των διαφόρων «φαντς», κρίνοντας ότι οι Εταιρείες Διαχείρισης ή Απόκτησης Δανειακών Πιστώσεων (ΕΔΑΔΠ ή ΕΑΑΔΠ) που απέκτησαν από Τράπεζες (πληρώνοντας ελάχιστα χρήματα) δάνεια στο πλαίσιο του Ν. 3156/2003 (νόμος Κυβέρνησης Σημίτη) ΔΕΝ μπορούν να διενεργούν στο όνομα και για λογαριασμό τους δίκες (κατασχέσεις, πλειστηριασμούς, κ.ά.) κατά των οφειλετών, αλλά μπορούν να ενεργούν μόνον εξωδικαστικές διαχειριστικές πράξεις σε σχέση με την οφειλή (εισπράξεις, συνεννοήσεις με τους οφειλέτες, κλπ).

    Στο σημείο όμως αυτό θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι, η απόφαση 822/2022 δεν αφορά τα δάνεια που πουλήθηκαν (πάλι έναντι πενιχρού τιμήματος) από Τράπεζες σε τέτοια φάντς με το Ν. 4354/2015 (νόμος Κυβέρνησης Τσίπρα). 4) Οι φορείς της Δικαιοσύνης θα πρέπει να εξετάζουν αυτεπάγγελτα τις προϋποθέσεις εκδόσεως αποφάσεων κατά δανειοληπτών, όπως εάν – ιδίως στην περίπτωση των χρεών από πιστωτικές κάρτες – έχουν νόμιμα καταγγελθεί από τις τράπεζες, εάν έχει παραγραφεί το δικαίωμα των τραπεζών στην πενταετία ή στην εικοσαετία κ. ά. Σημειωτέον ότι απαιτείται έκτακτη καταγγελία για σπουδαίο λόγο, συνήθως για παραβίαση των εκατέρωθεν υποχρεώσεων, όπως η μη πληρωμή δόσεων. 5) Στα πλαίσια της στεγαστικής κοινωνικής πολιτικής μιας κυβερνήσεως – που θέλει να είναι δίπλα στον πολίτη – θα πρέπει να είναι η επίλυση ενός χρονίου προβλήματος των κόκκινων λεγόμενων στεγαστικών δανείων σε ελβετικό φράγκο, καθόσον, σύμφωνα με την ενδεικτική απόφαση του Πολ. Πρωτ. Αθηνών 334/2016, ότι : «…κατά το άρθρο 200 ΑΚ, ήτοι σύμφωνα με την καλή πίστη και τα χρηστά ήθη… να αναγνωριστεί ότι η οφειλή αποπληρωμής των δανείων από τους δανειολήπτες είτε σε φράγκα είτε σε ευρώ, υπολογίζεται βάσει της συναλλαγματικής ισοτιμίας της τιμής αγοράς του φράγκου προς την αξία του ευρώ, η οποία ίσχυε κατά τον χρόνο εκταμίευσης του δανείου». 6) Η προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 2014/92/ΕΕ για τη συγκρισιμότητα των τελών που συνδέονται με λογαριασμούς πληρωμών, την αλλαγή λογαριασμού πληρωμών και την πρόσβαση σε λογαριασμούς πληρωμών με βασικά χαρακτηριστικά, πραγματοποιήθηκε με την έκδοση του Νόμου 4465/2017 (Α’ 47). 7) Τέλος οφείλουμε να πούμε ότι,  ειδικά στο πλαίσιο της εκτέλεσης επί ακινήτων προς ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων προβλέπεται η δυνατότητα χορήγησης αναστολής του πλειστηριασμού, εφάπαξ και έως έξι μήνες κατ’ ανώτατο όριο, με σκοπό την παροχή μιας πρόσθετης ευκαιρίας στον καθ’ ου η εκτέλεση, που βρίσκεται σε προσωρινή οικονομική δυσπραγία, να επιτύχει τη διάσωση των κατασχεμένων ακινήτων του. 

    ΠΑΝΟΣ ΚΑΠΩΝΗΣ