* Ο Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας του Παν/μιου Αθηνών
Εκκωφαντική η σιωπή των Ελλήνων θεών, φιλοσόφων, ηρώων
προειδοποιεί, ανήσυχα, ότι θα βρουν χειρότερα την Πατρίδα
Παυλίνα Μπεχράκη, Στα χρόνια της ανάγκης
Αναρωτιέμαι σε τί είναι σήμερα “στρατευμένοι” [οι συνήθως πολλαπλώς αστράτευτοι] διανοούμενοι της χώρας. Σε ιδέες, στα κακώς κείμενα, στο Έθνος/Πατρίδα, στις ελπίδες του απλού πολίτη;
Μερικοί σιωπούν γιατί δεν έχουν τίποτα να πούνε ή γιατί έχουν εδώ και πολύ καιρό συμβιβαστεί με το άχρωμο(;) κατεστημένο.
Αυτολογοκρίνονται για να μην [κατα]κρίνονται.
Ανοικτά τα ερωτήματα.
Ποιο είναι το κοινό τους; Αισθάνονται ηθική, κοινωνική, πολιτική ευθύνη για όσα συμβαίνουν στον κόσμο ή ζουν στο δικό τους (αλληλο-βαυκαλιζόμενο) σύμπαν;
Ιδιαίτερο ερώτημα αφορά στους διανοούμενους της Αριστεράς, ορισμένοι από τους οποίους βρίσκονται σήμερα κοντά στην κυβερνητική εξουσία. Ο ρόλος τους είναι να καλύπτουν, να συγκαλύπτουν, να ιδεολογικοποιούν την παρέκκλιση ή να υπενθυμίζουν το ανιδιοτελές αριστερό,το δίκαιο και το ορθό; Δεν οφείλουν να παρέμβουν για ν’αποτρέψουν τη ρητορική του μίσους και τις μετεμφυλιακές κραυγές συγκεκριμένων “συντρόφων τους”;
Κάποιοι μοιάζει να χαιρετίζουν [στο όνομα ποιας “ορθοδοξίας”;] τις νέες διαχωριστικές γραμμές, να συγχωρούν, να συγχωνεύουν και να συμψηφίζουν αλόγιστα. Ευτυχώς όχι όλοι. Χαρακτηριστικές εξαιρέσεις ο Κ.Τσουκαλάς, ο Ν.Μουζέλης, ο Ν.Σεβαστάκης.
Οι διανοούμενοι, οι οποίοι πρωτοεμφανίζονται με την παρέμβασή τους [υπέρ του δικαίου και κατά της εξουσίας] στην υπόθεση Ντρέυφους πρέπει να δίνουν το παράδειγμα ανεξαρτησίας γνώμης. Θυμίζω και το σχετικό αφορισμό του Ζ.Π.Σάρτρ “Διανοούμενοι είναι αυτοί που ανακατεύονται σε ό,τι δεν τους αφορά’’, ρήση που αποκλείει τους επί χρήμασι ή αξιώματι φιλοσοφούντες(sic).
Ο πνευματικός κόσμος [και όχι βέβαια ‘’διάκοσμος’’] δεν γοητεύεται από τις σειρήνες της Εξουσίας, δεν μετατρέπεται σε αυλοκόλακα ή γελωτοποιό, δεν κάνει business [πουλώντας τη γνώση σαν “πραμάτια”] και κυρίως είναι ορατός και δεν λειτουργεί ως υπόγειος μυστικοσύμβουλος.
Οι περισσότεροι από τους σύγχρονους διανοούμενους έχουν, με δική τους ευθύνη, ξεπεραστεί από τους επικοινωνιολόγους, οι οποίοι παράγουν “φωτογραφίες της στιγμής” αδιαφορώντας για το βάθος των πραγμάτων.
Στην αναζήτηση αυτού του βάθους, της αλήθειας και των αξιών θα έπρεπε να αφοσιώνονται οι διανοούμενοι.
Όσο γι’αυτούς που [νομίζουν ότι] αυτο-αθωώνονται για τα χθεσινά τους ανομήματα, εντασσόμενοι στον ευρύτερο χώρο της αριστερής διανόησης ή προσεγγίζοντας το πρωθυπουργικό περιβάλλον, ματαιοπονούν. Η όποια δόξα τους θα είναι εφήμερη και η πτώση βεβαία και θορυβώδης. Όσο για εκείνους που πιστεύουν ότι δεν μπορούν να βρουν βήμα λόγω της κρίσης, η Αριστερά οφείλει να δημιουργήσει όρους και προϋποθέσεις ώστε ν’ανθίσουν όλες οι ιδέες, ακόμα και αυτές που δεν συμφωνούν με την κυβερνητική πολιτική.
Το αντίδοτο στα fake news πολλών ΜΜΕ δεν είναι η αντίθετη προπαγάνδα αλλά η πνευματική “αφύπνιση” της Αριστεράς.
Θέλω να πιστεύω ότι ο (τέως) ΠΘ έχει ήδη αντιληφθεί ότι την ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς την κρατούν στα χέρια τους [ή καλύτερα στους αναστοχασμούς τους] οι ανένταχτοι αριστεροί και όχι οι “γραμμιτζήδες” της μιάς χρήσης.
Σημ: Το κείμενο γράφτηκε στις 9 Νοεμβρίου 2017 και αναδημοσιεύεται καθώς παραμένει επίκαιρο
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του
The article expresses the views of the author
iPorta.gr