Δημήτρης Κατσούλας

Μπορεί αρκετοί να έχουν ντουζίνες γραμμένα βιβλία αλλά να μη κατάφεραν με τη γραφή τους ν’ αγγίξουν το λαϊκό συναίσθημα, τον μέσο δηλαδή αναγνώστη και τις αγωνίες του, διότι περί άλλων τύρβαζαν. Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις εκείνες όπου βιβλία γράφηκαν με κεντρικό ήρωα τον ίδιο τον συγγραφέα τους και τον πέριξ αυτού χώρο του και ενδιαφέροντά του, όπου πέραν της ευρύτερης απήχησής τους που είχαν, συνέβαλαν και στην διαμόρφωση-αλλαγή του τρόπου σκέψεως, αλλάζοντας άρδην την μέχρι χθες εικόνα στον αναγνώστη τους εκείνον ο οποίος παντού γύρω του τα έβλεπε μέχρι χθες θολά και θεοσκότεινα. Ένα τέτοιο βιβλίο – 410 σελίδων – είναι και αυτό που πριν λίγες μέρες έφθασε στα χέρια μου (μου απεστάλη, για να είμαι ακριβής) με τίτλο: «Κώστας Χαρδαβέλλας-Το ζεϊμπέκικο του νικητή», και αναφέρεται στην περιπέτεια της υγείας του δημοσιογράφου Κώστα Χαρδαβέλλα ο οποίος πάλεψε με τον καρκίνο – τον φασουλή (=γελοίος, πονηρός, μικρός, άνανδρος) όπως τον αποκαλούσε –, επί ένα χρόνο τον οποίο και νίκησε τελικώς το 2010. Δια χειρός του υιού του Κωνσταντίνου είναι γραμμένο το βιβλίο, με τον πατέρα ως αφηγητή του δράματός του, το οποίο εκδόθηκε το 2016. Στο οπισθόφυλλο αναγράφονται επί λέξει: «Λευκές σελίδες μπροστά μου. Κι ένα μολύβι. Το χέρι μου προέκταση της ψυχής μου, έτοιμο να γεμίσει τις σελίδες με εικόνες και συναισθήματα, ενθύμια από το ταξίδι μου στην κόλαση και την επιστροφή στη ζωή. Μια ραψωδία θριάμβου της ανθρώπινης ψυχής που ξεκίνησε επτά χρόνια πριν. Αρχές Καλοκαιριού του 2009. Όταν με χτύπησε ο καρκίνος. Την ίδια ακριβώς εποχή που έβλεπα την οικονομική κρίση να παίρνει παραμάζωμα τη χώρα μου και ένιωθα τις πρώτες σεισμικές δονήσεις στη δουλειά μου, στο ALTER. Τρία σε ένα δηλαδή. Μια κόλαση 3D… Αυτή είναι η κατάθεση ψυχής του πατέρα μου Κώστα Χαρδαβέλλα για τον Γολγοθά που ανέβηκε, έτσι όπως την εμπιστεύτηκε στα δικά μου χέρια. Από αυτή γεννήθηκε το βιβλίο «Κώστας Χαρδαβέλλας-Το ζεϊμπέκικο του νικητή». Ένα βιβλίο αφιερωμένο στους μαχητές της ζωής. Γιατί, όλοι όσοι μάχονται είναι νικητές! Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της μάχης».

Μερικοί, ευλόγως μπορεί να αναρωτηθούν:1) Και γιατί τώρα αυτή η αναφορά στο βιβλίο και 2) Πάνω-κάτω γνωστή στους περισσοτέρους είναι αυτή η συγκλονιστική και έως τα άκρα δοκιμασία του δημοσιογράφου. Απάντηση: Ένα βιβλίο, ποτέ δεν παλιώνει, πάντα θα είναι εκεί αναμένοντας την εξερεύνησή του και κατά δεύτερον, πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι γνωρίζουν τον δημοσιογράφο Κώστα Χαρδαβέλλα, αλλά τον άνθρωπο Κώστα Χαρδαβέλλα με τις αδυναμίες του, τα πάθη του, τα ελαττώματά του, τα προτερήματά του, τις ευαισθησίες του, τις προτεραιότητές του, λίγοι θα πρέπει να είναι γνώστες του. Πάνω από όλα, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο δημοσιογράφος Κώστας Χαρδαβέλλας έχει τις περισσότερες ώρες στον αέρα της τηλεόρασης από έναν πιλότο μέχρι αυτός να εξέλθει στην σύνταξη. Είναι ο πιο πολυταξιδεμένος δημοσιογράφος τόσον του έντυπου Τύπου όσον και του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης με πενήντα πέντε χρόνια ενεργούς παρουσίας: Εφημερίδα «Έθνος» (σε ηλικία 18 χρόνων) επί εποχής Χούντας, «Ελευθεροτυπία», από την πρώτη της κιόλας έκδοση το 1975 με έδρα την οδό Πανεπιστημίου αλλά και ως απεσταλμένος πολεμικός ανταποκριτής στο Ιράκ και συγκεκριμένα στην εμπόλεμη πρωτεύουσά του Βαγδάτη. Ακολουθούν τα Τηλεοπτικά Κανάλια από τα οποία πέρασε, στα περισσότερα των οποίων είχε μακρά παραμονή με πολλές επιτυχίες στο ενεργητικό του τις οποίες υπερασπίστηκε με μέγα πάθος όπως: ΕΡΤ, ΥΕΝΕΔ (κατόπιν ΕΡΤ2), ΕΤ2, MEGA, ΣΚΑΙ, STAR, ANT1, ALTER, GR TV, EXTRA3, EPSILON (Ε μετέπειτα), BLUE SKY.

Όσον αφορά στις εκπομπές που παρουσίαζε, ποιος να ξεχάσει τους θρυλικούς «ΡΕΠΟΡΤΕΡΣ» επί οκτώ συνεχή έτη, «60 ΛΕΠΤΑ ΧΩΡΙΣ ΜΟΝΤΑΖ», «ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΗΝ ΟΜΙΧΛΗ», «ΑΘΕΑΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ», «ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΟΥ ΑΝΕΞΗΓΗΤΟΥ», «ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΕΙΣ», «ΟΛΟΙ ΟΙ ΚΑΛΟΙ ΧΩΡΑΝΕ» (κάτι αντίστοιχο του «Στην υγειά μας ρε παιδιά»), «ΣΤΗΝ ΑΡΕΝΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ» κλπ, κλπ. Αίφνης όμως τον Μάρτιο του 2024, μια ενόχληση στον λαιμό του υπό μορφή βραχνάδας είχε σαν αποτέλεσμα να χάσει τη φωνή του και να χρήζει ετέρου προσώπου προκειμένου να συνεννοείται. Μετά από εξονυχιστικές εξετάσεις στις οποίες υπεβλήθη, αποκλείστηκε το «ξύπνημα» του πρώην καρκίνου, «αυτός δεν υφίσταται πλέον διότι έχει ήδη εξολοθρευθεί», αποδίδοντες οι θεράποντες ιατροί του την εξέλιξη αυτή «σε λοίμωξη των φωνητικών του χορδών», συνιστώντας του αφωνία συνεπικουρούμενη από φαρμακευτική αγωγή. Έκτοτε, το πρόβλημα άρχισε να υποχωρεί εξελισσόμενο θετικά, η δε αποθεραπεία του θα απαιτήσει μερικούς μήνες ακόμη «αλλά χρειάζεται τον χρόνο της μέχρι πλήρους επαναφοράς της φωνής του», όπως από το περιβάλλον του μας τόνισαν.

«Τον καρκίνο τον έβγαλα από το άγχος μου σχετικά με τα νούμερα της τηλεθέασης, αυτή είναι η αιτία που έπαθα καρκίνο», τόνιζε σε κάθε συνέντευξή του όπου βρισκόταν. «Πέρα από το καπρίτσιο μου να ζήσω, στην εικόνα της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής στην Παροικία της Πάρου, οφείλω την ίασή μου. Την είδα ολοζώντανη μπροστά μου. Μεγάλη η Χάρη Της», πολλές φορές έχει τονίσει. Πέρα από το ανθρωπιστικό του ενδιαφέρον: «Σπαράζει η ψυχή μου να βλέπω ανθρώπους είτε να έχουν ως κρεβάτι τους ένα παγκάκι στην καρδιά του καταχείμωνου είτε να είναι κρεμασμένοι πάνω από ένα κάδο απορριμμάτων αναζητώντας όχι μόνον την τροφή τους αλλά και την ένδυσή τους, είτε ακόμη να αναμένουν ένα πιάτο φαγητό από τα συσσίτια της εκκλησίας, ξεκομμένοι από αυτό που λέγεται ζωή». Σημειωθήτω εδώ, ότι ο Κώστας Χαρδαβέλλας έχει προσφέρει και συνεχίζει να προσφέρει κοινωνικό έργο, και μάλιστα διαρκές, πολυσύνθετο και αθόρυβο.

Μπορεί με τον δήμαρχο Παλαιού Φαλήρου (στο Παλαιό Φάληρο διαμένει ο Κώστας Χαρδαβέλλας) να έχουν διαφορετικές πολιτικές πεποιθήσεις, άβυσσος μπορεί να τους χωρίζει, ο δημοσιογράφος όμως ποτέ δεν έλαβε υπόψη του αυτές, ούτε διαχωριστικές γραμμές διανοήθηκε να θέσει. «Μακριά από ‘μένα η κομματοκρατία», είπε. Του απαίτησε όμως για το κοινό καλό και προκειμένου να σταματήσουν κάποια στιγμή να μακελεύονται άνθρωποι στη Λεωφόρο Ποσειδώνος στην προσπάθειά τους να περάσουν απέναντι αλλά να έχουν και ασφαλή πρόσβαση προς τη θάλασσα οι κάτοικοι της περιοχής, να στηθεί μια πεζογέφυρα με Κοινοτικά κονδύλια, έργο το οποίο μπορεί να χρειαζόταν την ωρίμανσή του έως την κατασκευή του, τελικώς όμως το 2021 άρχισαν οι εργασίες τοποθέτησής της, λύνοντας μια για πάντα το οξύ πρόβλημα, απαλλάσσοντας τους συνδημότες του από το καθημερινό τους κυκλοφοριακό μαρτύριο. Ήταν δε τόσο απορροφημένος με τις τηλεοπτικές του ασχολίες και την συγγραφή – υπόψη ότι το BLUE SKY στην Ν. Ιωνία το θεωρούσε σπίτι του, εκεί περνούσε τον περισσότερο χρόνο της ημέρας του –, ώσπου κάποια στιγμή που οι συνδημότες του αποφάσισαν να τον ευχαριστήσουν, τους απάντησε: «Για ποια πεζογέφυρα μου μιλάτε; Στήθηκε κιόλας κι εγώ δεν πήρα χαμπάρι τίποτα; Εγώ που και ένα καρφί στο διπλανό μου τοίχο να καρφώνει κάποιος, μπορεί να με αναστατώσει και να μου χαλάσει όλη μου την ηρεμία, και δεν πήρα πρέφα; Χαράματα αποχωρώ από το σπίτι μου, βαθιά μεσάνυχτα επιστρέφω, χαίρομαι που δόθηκε επιτέλους λύση στο καθημερινό βάσανο-λαιμητόμο. Τον δήμαρχο να ευχαριστήσετε». Ναι, ο Κώστας Χαρδαβέλλας κυρίες και κύριοι, ο Κώστας Χαρδαβέλλας που είχε το θάρρος της γνώμης του να πει στον Γιώργο Λιάνη και στον Γιάννη Δημαρά που παρουσίαζαν μαζί τους Ρεπόρτερς, όντες αδελφικοί του φίλοι: «Κάνατε λάθος που πολιτευθήκατε αγαπητοί μου, εγώ παρέμεινα και παραμένω μάχιμος δημοσιογράφος, και όποτε μου το ζητήσετε εδώ είμαι να ξανά αρχίσουμε μαζί τους νέους Ρεπόρτερς από το σημείο που τους αφήσαμε το 1988».

Κώστα Χαρδαβέλλα, σε θυμάμαι ανήσυχο να μπαινοβγαίνεις σ’ εκείνα τα πολυτελή γραφεία της «Ελευθεροτυπίας» στην οδό Πανεπιστημίου τον Οκτώβριο του 1975, φωνάζοντας στον Σπύρο Καρατζαφέρη ο οποίος επέστρεφε με το κεφάλι ανοιγμένο από την πλατεία Κοραή όπου είχε μεταβεί για να καλύψει το ρεπορτάζ για την εφημερίδα σχετικά με το συλλαλητήριο εργατικών Σωματείων, που βρισκόταν εν εξελίξει: «Ξανά σου την έπεσαν ρε Σπύρο οι Ανάρχες; Σε είχα προειδοποιήσει», του φώναξες από το μπαλκόνι.

Πολύ σύντομα ξανά στο καθήκον σου εύχομαι, κι αυτή τη φορά σου επιφυλάσσω μια έκπληξη Κώστα Χαρδαβέλλα, που ούτε μπορείς να την φανταστείς. Πριν ενάμισι χρόνο είχα επισκεφθεί μια ταβέρνα στην Αθήνα η οποία σερβίριζε κατσικάκι Νάξου με στριφτά στον σοφρά μακαρόνια κι είχε κι ένα χειροποίητο παγωτό φιστίκι ως επιδόρπιο με μια παχύρευστη σοκολάτα από πάνω αναμεμειγμένη με μπανάνα, που έγλειφα τα δάχτυλά μου. Εναλλακτικά, μπορείς να δοκιμάσεις αφράτο ραβανί που να σε μετατοπίζει σαράντα εννέα έτη πίσω, ενθυμίζοντάς σου εκείνο το γλυκατζίδικο που ήταν στο Φανάρι του Διογένη, στην Πλάκα!. «ΘάΜα», πάντως να θυμάσαι ότι γράφει η πινακίδα της.

Σημείωση: 1) Ευχαριστίες πολλές στην πάντα πρόθυμη, ριψοκίνδυνη, αεικίνητη φίλη, συνεργάτιδα και ηθοποιό Μυρτώ Α, για την λήψη της φωτογραφίας.

2) Τέρμα γκάζια στο volume

https://www.youtube.com/watch?v=WpvQXzZK0KY