Ο Πάνος Καπώνης* είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, τ. Επ. Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών (Φαρμακευτική), ποιητής, συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας  Έχει συγγράψει οκτώ πανεπιστημιακά συγγράμματα φαρμακευτικού δικαίου.Λογοτεχνική ιστoσελίδα : http://logos.caponis.gr.

ΕΞ ΕΠΑΦΗΣ [Π49]

Πίσω απ’ τον σπασμένο καθρέφτη 

«ἕν οἶδα, ὅτι  οὐδέν οἶδα» 

[Φέρεται ως απόσπασμα από την Απολογία του Σωκράτους].                  

Σε μιά όμορφη, φαινομενικά ήσυχη Αθήνα, και μετά μιάμιση [και] ώρα αγχώδους κυκλοφοριακής ροής στις λεωφόρους της, παρακολουθώντας τις ειδήσεις των ημερών, αντιλαμβάνεται κανείς την αργή αλλά σταθερή εξάπλωση της σκοτεινιάς στην πλασματικά ηλιόλουστη αυτή πατρίδα, στα εσωτερικά της δρώμενα. Θα μπορούσα λοιπόν να ξεκινήσω την ανάρτηση αυτή με κάποιο «σινεφίλ» ίσως ανατριχιαστικό και αποκαλυπτικό συνάμα, απόσπασμα,  όπως….

Σε κάποια σκηνή της ταινίας «il divo» του Πάολο Σορεντίνο του 2012 νομίζω, η οποία  παρουσίασε την ζωή του Τζούλιο Αντρεότι, ακούγεται η φωνή μιας αλεπούς να λέει : «Ξέρετε γιατί εγώ είμαι ακόμη ζωντανός και οι αντίπαλοί μου πεθαμένοι ; Απλά γιατί διαθέτω πολύ πλούσιο Αρχείο…». Κατ’ αρχήν, θα πει κάποιος, τι παράνοια σε έπιασε πρωί πρωί και τι σχέση έχουν τα γεγονότα των ημερών με την σκοτεινιά που ανέφερες παραπάνω. Αλλά ξέρετε, η λογοτεχνία που παράγεται από μερικούς, όσο αθώα και εάν φαίνεται, μπορεί στην τρέχουσα ζωή να μετατραπεί σε λογοτεχνία του τρόμου, να προβληθεί δεόντως από την ειδησεογραφία κάθε μορφής και να ασκήσει μια ιδιαίτερη γοητεία (μαζί με το φόβο) αλλά παράλληλα να σκορπίσει την σκοτεινιά της πάνω στις ψυχές των ανθρώπων.    

Επαναφέροντας τις εντυπώσεις από την παραπάνω ταινία του Σορεντίνο, διαπιστώνει ο θεατής ότι, λίγοι άνθρωποι κατάφεραν να διχάσουν το πολιτικό σκηνικό μιας χώρας, όσο ο Τζούλιο Αντρεότι. Ένας σεβάσμιος πολιτικός άντρας της Ιταλίας, που τον αποκαθήλωσαν λόγω των διασυνδέσεών του με την Μαφία. Ο αποκαλούμενος λοιπόν «Μέγας Τζούλιο», επτά φορές πρωθυπουργός είχε χωθεί για τα καλά στα μυστικά της «βαθιάς» Ιταλίας, που αποκαλύφτηκαν πίσω από τον σπασμένο καθρέφτη, όπου εκεί κυριαρχούσε η σκοτεινιά. 

Ένας τέτοιος καθρέφτης έσπασε και στην «φωτοβόλο» αλλά κατακαημένη ή κατακαμένη Ελλάδα, πέρα από τις σαθρές πολιτικές πρακτικές και τις ανήκουστες απειλές της γείτονος. Έσπασε στον ιστό της ίδιας της ελληνικής κοινωνίας σε όλα τα επίπεδα της ζωής μας, όπου τα  τέρατα του Λάβκραφτ (νουβέλα, του  Howard-Phillips Lovecraft  που έγραψε στην δεκαετία του 1920) αναδύθηκαν από τα βάθη των μαύρων αβύσσων, ανάμεσα σε εμάς, τις άλλες μορφές ζωής, που, συνεχίζουμε να αναπνέουμε σε αυτή την χώρα. Γυναικοκτονίες, ανδροκτονίες, βιασμοί ανηλίκων και ενηλίκων κοριτσιών και αγοριών, φόνοι και αυτοκτονίες, παιδοκτονίες και … έχω την εντύπωση πως  οι πόρτες της αβύσσου έχουν ανοίξει εδώ και καιρό, όπου οι άνθρωποι, αντί να εφαρμόζουν πρότυπα ηθικής και πολιτισμένης ζωής,  δεν θέλησαν ή δεν τους ενδιέφερε  να σφραγίσουν μια για πάντα, αυτά τα περάσματα, αυτές τις «απειλητικές μορφές ζωής» οι οποίες κατά το παρελθόν είχαν κάνει την εμφάνισή τους κι είχαν αποδείξει πόσο ανελέητο και καταστροφικό ήταν το έργο τους, μα, τις άφησαν ανοιχτές, θεωρώντας ηλιθιωδώς πως οι κάτοικοι της αβύσσου, πέθαναν, ότι εξαφανίστηκαν. 

Αυτές οι άλλες τερατώδεις μορφές ζωής, που κατά βάθος σιχαίνονται την ίδια τη ζωή, παραφύλαγαν για να ανέβουν ξανά στην επιφάνεια. Οι πόρτες της αβύσσου αφέθηκαν ανοιχτές και τα τέρατα βρήκαν την ευκαιρία – με την βοήθεια των ΜΜΕ – μέσα από στις διαμορφωθείσες συνθήκες της νεοελληνικής κοινωνίας, να βγάλουν προς τα έξω την άσχημη εικόνα της ψυχής τους. Ηθοποιοί και συγγραφείς, ζηλόφθονες σύζυγοι, ιερείς και πολιτικοί, σάπιοι άνθρωποι και αργυρώνητες μανάδες, κτήνη ανθρωπόμορφα κυκλοφορούσαν [και κυκλοφορούν;] ανάμεσά μας.  

Και εμείς, που αθέλητα κοιτάζουμε μέσα στην άβυσσο, προφανώς διατρέχουμε σοβαρό κίνδυνο, που ο covid δεν είναι τίποτα μπροστά του, γιατί, εάν κοιτάξουμε κατά πρόσωπο την άβυσσο, θα μας κατακρεουργήσουν τα σπασμένα κομμάτια του καθρέφτη… Αλλά, ας μην γελιόμαστε. Ίσως, μπορεί, όλες αυτές οι απειλητικές μορφές ζωής, να μην είναι τίποτα περισσότερο από μια μετάλλαξη της ειδυλλιακής μορφής που φαντασιωνόμαστε πως έχουμε, στα τόσα χρόνια ευδαιμονίας, σε κάτι που υπάρχει.. πίσω από τον σπασμένο  καθρέφτη. Αυτό, που πολλές φορές παραφυλάει, για να πάρει τη θέση του στην επιφάνεια ….

Πιστεύω πια, πως οι ήσυχες μέρες στην Αθήνα και στην χώρα, έχουν περάσει οριστικά. Κι αυτή η σιωπή που απλώνεται συνήθως, αυτή τη φορά δεν θα είναι για την ησυχία μας, αλλά γιατί, θα υπάρχει απουσία λέξεων γι΄ αυτό που θα ακολουθήσει.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΠΩΝΗΣ