Γιατί ο Θέμελης με το αριστοτεχνικό του σκάλισμα στην ιστορία, με τον σεβασμό που δείχνει στις διαφορετικές πλευρές του παρελθόντος, με την αγάπη του στο «άλλο», βοηθάει, ίσως όσο κανένας άλλος, στην εξήγηση του παρόντος. Και στην πρόβλεψη του μέλλοντος θα έλεγα…

«Τα βιβλία του είναι τα λογοτεχνικά μανιφέστα του εκσυγχρονισμού», είπαν όταν πέθανε, τέτοια μέρα – 20 Αυγούστου το 2011. Υπερασπιστής του Διαφωτισμού που δεν ζήσαμε, υπήρξε αναμφίβολα ο πιο πολιτικός συγγραφέας στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία.

Τώρα, λοιπόν, που όλοι – μα όλοι! – οργανώνουν γιορτές και πανηγύρια για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του ’21, η «Αναχώρηση» γίνεται ξανά επίκαιρη. Ελπίζω να τη διαβάσουν όσοι ξαφνικά αναζητούν διδάγματα από την εξέγερση του ’21 – τουλάχιστον να διαβάσουν τις 100 πρώτες σελίδες που αναφέρονται στις δύσκολες στιγμές της Επανάστασης (1823 – 1825). Γιατί όπως σημειώνει στο επίμετρο ο ιστορικός Βασίλης Παναγιωτόπουλος «η δημιουργική γραφή μπορεί να είναι πιο καίρια από την ιστορική αφήγηση».

Λάζαρος ή Γλίτσας λοιπόν;

Να μια απάντηση που πολλοί πρέπει να δώσουν μόλις φύγουμε από τους καύσωνες και τους βοριάδες.