Μόνο στη Ρόδο

Αποστόλου Παύλου 50, Βενετοκλέων, «Πηγές Καλλιθέας»

και  Pane di capo στη Λεωφόρος Ρόδου-Λίνδου στο ύψος του ΙΚΑ & Λεωφόρος Κρεμαστής

Δήμητρα Παπαναστασοπούλου

Φίλες και φίλοι,

Οι μυθικές παραδόσεις σχετικά με την προέλευση του ονόματος της Σμύρνης είναι ποικίλες. Σύμφωνα με κάποια από αυτές η Σμύρνα ή Μύρα ήταν η μητέρα του Άδωνη, τον οποίο συνέλαβε μετά από την ένωσή της με τον πατέρα της Θείαντα. Όταν εκείνος έμαθε για την γέννηση, καταδίωξε την Σμύρνα, οι θεοί την λυπήθηκαν και την μεταμόρφωσαν σε δέντρο, εκείνο το ιδιαίτερο που παράγει το πολύτιμο ομώνυμο αρωματικό προϊόν ( σμύρνα ή μύρο).

Σύμφωνα με άλλη παράδοση, η πόλη ιδρύθηκε από την Αμαζόνα Σμύρνα, ενώ κατά τον Στέφανο Βυζάντιο, η Σμύρνη χτίστηκε από τον Τάνταλο, γιο του Δία, και αρχικά ονομαζόταν Ναύλοχον.

Η Σμύρνη είναι μία από τις επτά πόλεις (οι λοιπές είναι η Χίος, η Κολοφώνα, η Ιθάκη, η Πύλος, το Άργος και η Αθήνα) που έριζαν για την καταγωγή του Ομήρου, αρχής γενομένης από την αρχαιότητα. Αν και οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τον Όμηρο ιστορικό πρόσωπο, διαφορετικές ήταν οι απόψεις σχετικά με την εποχή, την καταγωγή και το μέρος των επών που συνέθεσε ο ίδιος. Η μικτή γλώσσα των επών (ιωνική με πολλά ιταλικά στοιχεία) μαρτυρεί μια παράδοση που ανήκει στην μικρασιατική ακτή. Αυτός ήταν και ο λόγος που η Σμύρνη είχε κερδίσει τους περισσότερες υποστηρικτές ως γενέτειρα του μεγάλου ποιητή. Σύμφωνα με τοπική παράδοση, ο Όμηρος συνέθεσε τα έπη στις όχθες του ποταμού Μέλητος. Αναφέρεται, μάλιστα, ότι ήταν γιος αυτού του θεού ποταμού (εξ ου και η προσωνυμία Μελησιγενής).

Κοντά στην παλιά πόλη της Σμύρνης, στην κορυφή ενός βραχώδους λόφου, βρέθηκαν τα ερείπια του λεγόμενου «τάφου τού Ταντάλου», που παρέμεινε σε καλή κατάσταση ως τον 19ο αιώνα.

Πρόκειται για ένα κυκλικό ταφικό μνημείο σε μορφή τύμβου με ύψος 27.6μ., πλάτος 29.6μ. και διάμετρο 33.6μ. Ο ταφικός θάλαμος βρισκόταν στο κέντρο του αρχιτεκτονήματος και αποτελούσε έναν παραλληλόγραμμο χώρο με θολωτή στέγη. Ένα σύστημα ομόκεντρων δακτυλίων περιέβαλε τον θάλαμο, ενώ εγκάρσιοι τοίχοι αναπτύσσονταν ανάμεσα στους δακτυλίους, ενισχύοντας την όλη κατασκευή.

Ένας κυλινδρικός τοίχος φτιαγμένος από πολυγωνικές πέτρες και υψωμένος σε βάση περιέβαλε εξωτερικά την κατασκευή, η οποία στεφόταν από κωνική στέγη, στην κορυφή της οποίας υψωνόταν ένας ευμεγέθης φαλλός.
Η μυθική παράδοση θέλει αυτό το ταφικό μνημείο να ταυτίζεται με τον τάφο του Ταντάλου, του μυθικού βασιλιά της Φρυγίας και της Λυδίας. Ο Παυσανίας τον αναφέρει δύο φορές, λέγοντας τα εξής:

«Τον τάφο του Ταντάλου, για τον οποίο ο μύθος λέει ότι ήταν γιος του Δία και της Πλουτώς, αξίζει να δει κανείς πάνω στο όρος Σίπυλος, τον ξέρω, τον έχω δει».

Και η δεύτερη καταγραφή:

«Υπάρχει μια λίμνη που φέρει το όνομα του Ταντάλου και τάφος του φημισμένος, και πάνω στην κορυφή του όρους Σίπυλος υπάρχει ο θρόνος του Πέλοπα».

Το μνημείο χρονλογείται στα τέλη του 7ου π.Χ. αιώνα, εποχή που η Σμύρνη γνώρισε μεγάλη ευημερία. Πιθανόν να πρόκειται για τον τάφο κάποιου τοπικού και σπουδαίου κυβερνήτη.

ΕΔΩ το πρώτο μέρος

Διαβάστε όλα τα αφιερώματα στη Σμύρνη ΕΔΩ