Νίκος Βασιλειάδης

Βρισκόμαστε στα τέλη του Σεπτέμβρη του 1929 , όταν το κλίμα ευφορίας στην αμερικανική κοινωνία είναι μεγάλο αφού το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης από το 1921 μέχρι και τις τελευταίες ημέρες του Σεπτέμβρη είχε προσφέρει συνολική απόδοση κάτι λιγότερο από 400%! Εκατομμύρια Αμερικανών απολαμβάνουν έναν πλούτο που δεν έχει προηγούμενο και όλοι σχεδόν οι οικονομολόγοι της εποχής τροφοδοτούν τις θετικές προσδοκίες των επενδυτών με αισιόδοξες εκτιμήσεις.

Μέχρι που ξημέρωσε το Σάββατο 19 Οκτώβρη του 1929 και ξαφνικά το Χρηματιστήριο κάνει μια τεράστια βουτιά. Μέχρι το μεσημέρι περίπου 3,5 εκατομμύρια μετοχές αλλάζουν χέρια. Όλοι σκέφτονται ότι η πτώση είναι κάτι παροδικό και πως η αγορά θα ανακάμψει πολύ σύντομα. Εις μάτην όμως. Την Τετάρτη 23 Οκτωβρίου, στο τέλος της συνεδρίασης εκδηλώθηκε νέο μαζικό κύμα πωλήσεων και την επόμενη ημέρα, την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου σχεδόν κανείς δεν αγοράζει. Η Συνεδρίαση εξελίσσεται σε έναν ανεξέλεγκτο πανικό. Περίπου 13 εκατομμύρια μετοχές αλλάζουν χέρια και κάποιες μετοχές δεν είναι δυνατόν να πουληθούν σε οποιαδήποτε τιμή. Ένα πλήθος επενδυτών συγκεντρώνεται έξω από το κτίριο του Χρηματιστηρίου στη Γουόλ Στριτ της Νέας Υόρκης πεπεισμένο ότι κάτι τρομερό συμβαίνει στην αίθουσα συναλλαγών. Η αστυνομία αναγκάζεται να επέμβει, για να διατηρηθεί η τάξη. Μέχρι το μεσημέρι πολλοί επενδυτές έχουν αυτοκτονήσει. Από τον Οκτώβρη του 1929 μέχρι και τον Ιούλη του 1932 ο βιομηχανικός δείκτης Ντάου Τζόουνς έχασε το 89% της αξίας του.

Χρειάστηκαν να περάσουν 25 χρόνια μέχρι το 1954 για να ξαναπιάσει το αμερικανικό Χρηματηστήριο τα προ του «κραχ» επίπεδα. Τις αμέσως επόμενες μέρες οι επιπτώσεις του «κραχ» πέρασαν στην «πραγματική οικονομία». Η φτώχεια, η πείνα, η ανεργία άρχισαν να γίνονται καθημερινότητα για εκατομμύρια Αμερικανούς. Το «κραχ» του 1929 ήταν ένα από τα πιο έντονα φαινόμενα της πρώτης μεγάλης κρίσης τον 20ό αιώνα. Η πρωτεύουσα του καπιταλισμού είχε καταστραφεί. Από τότε μέχρι σήμερα η Wall Street πέρασε πολλές φουρτούνες και πολλά σκαμπανεύασματα με μεγαλύτερη φουρτούνα αυτής της 19ης Οκτωβρίου του 1987 όταν η Wall Street κατέρρευσε, με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε λίγες ώρες! μένοντας γνωστή ως «Μαύρη Δευτέρα»(Black Monday), και η οποία παραμένει ως η πιο καταστροφική για την αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά μετά τον Πόλεμο. Δεκάδες Αμερικανοί πολίτες έχασαν τα περιουσιακά τους στοιχεία και από εκατομμυριούχοι βρέθηκαν να χρωστούν. Υπήρχαν περιπτώσεις που απελπισμένοι επενδυτές, πήγαιναν στα γραφεία των χρηματιστών με όπλα και τους κατηγορούσαν για την απότομη πτώση των τιμών. Συνολικά 500 δισεκατομμύρια εξατμίστηκαν από τον δείκτη Dow Jones. Κάποιοι χρηματιστές αυτοκτόνησαν από το μπαλκόνι του αμερικανικού χρηματιστηρίου…

Σήμερα 33 χρόνια μετά από εκείνη την μέρα και 91 χρόνια μετά το κραχ του 1929 η Νέα Υόρκη και ο ναός του καπιταλισμού βρίσκονται μπροστά σε έναν νέο κίνδυνο που δημιουργεί η αλματώδης εξάπλωση του της πανδημίας στην Νέα Υόρκη που γίνεται μια νέα Γιουχάν, ξεπερνώντας σε θύματα την Κίνα. Το κραχ είναι ante portas δίνοντας ένα προειδοποιητικό χτύπημα στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης που κατέρρευσε στις 13 Μαρτίου του 2020 , με τον βιομηχανικό δείκτη Dow Jones να καταγράφει τη μεγαλύτερη πτώση του μετά το κραχ του Οκτωβρίου του 1987, μέσα σε ένα κλίμα γενικευμένου πανικού που προκαλεί η πανδημία του κορονοϊού. Η πόλη που «ποτέ δεν κοιμάται» έχει ερημώσει. Τα πάντα είναι κλειστά και πρακτικά η πόλη είναι σε lockdown, άδεια από ανθρώπους. Ένα σκηνικό βγαλμένο από εσχατολογικό σενάριο του Χόλιγουντ. Ο κοροναϊός στοιχειώνει τους άδειους δρόμους και τη Wall Street που παραπαίει με συνεχώς μειούμενους δείκτες και νέα αρνητικά ρεκόρ. Τί ακριβώς θα γίνει κανείς δεν ξέρει. Θα αντέξει άραγε η πρωτεύουσα του Καπιταλισμού στο χτύπημα του κοροναϊού;

Σχεδόν όλοι μιλούν πλέον ξεκάθαρα ότι οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο να πέσουν σε ύφεση και έτσι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν πρόκειται να μείνουν ανεπηρέαστες από αυτή την κατάσταση, καθώς η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο δεν είναι τόσο δυνατή όσο κάποιοι ισχυρίζονται. Απομένει να δούμε αν η κρίση αυτή θα ξεπεραστεί ή η Νέα Υόρκη και ο Ναός του χρήματος στην Wall street θα ξαναζήσουν μέρες του 87 ή του 29. Είδομεν…

Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του. Δημοσιεύεται και στο έντυπο ΜΠΑΜ

The article expresses the views of the author

iPorta.gr