Ο  Άγγελος Κουτσούκης είναι Ραδιοφωνικός Παραγωγός και Δημοσιογράφος.

“Η ΚΡΑΥΓΗ ΤΟΥ ΧΕΛΙΔΟΝΙΟΥ” του ΑΧΜΕΤ ΟΥΜΙΤ εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ

Ενα “διαφορετικό” αστυνομικό μυθιστόρημα που μας έρχεται από την Τουρκία. Σε τι είναι διαφορετικό; Πολύ απλά δεν κουβαλά στις σελίδες του αυτή την ωμή βία που, συνήθως, κουβαλούν τα αστυνομικά που μας έρχονται από τη Βόρεια Ευρώπη.

Ο Αχμέτ Ουμίτ έχει ύφος πιό Μεσογειακό καί, εμένα τουλάχιστον, μου έφερε στο μυαλό καθώς διάβαζα την “Κραυγή του χελιδονιού” τον δικό μας Πέτρο Μάρκαρη. Αστυνομική πλοκή μεν, περιγραφή των κοινωνικών συνθηκών που προάγουν την εγκληματικότητα από την άλλη. 

Ο Αχμέτ Ουμίτ γεννήθηκε το 1960 στο Γκαζίαντεπ της Τουρκίας και ζεί στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε δημόσια διοίκηση στο Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά και πολιτικές επιστήμες στην Ακαδημία Πολιτικών Επιστημών της Μόσχας. Εχει γράψει ποίηση, διηγήματα και μυθιστορήματα. Στα ελληνικά κυκλοφορούν επίσης τα μυθιστορήματά του “Μνήμες της Κωνσταντινούπολης”, “Η πύλη του δερβίση”, “Εγκλημα στο Πέρα”, “Η δολοφονία του σουλτάνου”, “Αντίο, γλυκιά πατρίδα” και “Ομίχλη και νύχτα”.

Στην “Κραυγή του χελιδονιού” ο συγγραφέας μέσα από τον κεντρικό του ήρωα.τον αστυνόμο Νεβζάτ, μας φέρνει αντιμέτωπους με έναν serial killer που σκοτώνει παιδόφιλους. Παράλληλα, στο σύμπαν της σημερινής Κωνσταντινούπολης, περιγράφει την αθλιότητα των ζωών των Σύριων προσφύγων πού, αφού έφυγαν από την πατρίδα τους, προσπαθούν να επιβιώσουν με κάθε τρόπο σε ένα εχθρικό περιβάλλον.

 “Θαρρείς υπάρχει κανείς που να μας θεωρεί ανθρώπους; Ποιός θα ενδιαφερόταν για το χαμένο παιδί μας;” αναρωτιέται δυνατά μια γυναίκα πρόσφυγας που έχασε το παιδί της.

Αντιγράφω από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

΄΄Ο αστυνόμος Νεβζάτ αναλαμβάνει , μαζί με τους βοηθούς του, τον υπαστυνόμο Αλή και την υπαστυνόμο Ζεινέπ, να ανακαλύψει τον δολοφόνο που εξοντώνει παιδόφιλους, μέσα σε ένα κλίμα αναταραχής και βίας, μέσα σε μιά νέα πραγματικότητα σημαδεμένη από το φαινόμενο της εμπορίας ανθρώπινων οργάνων στο οποίο καταφεύγουν για να γλυτώσουν από τη μιζέρια οι Σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία….”.

Ο Αχμετ Ουμίτ έγραψε ένα κοινωνικό αστυνομικό μυθιστόρημα-στα χνάρια του Μονταλμπάν

και του Μάρκαρη-δίνοντας έμφαση στο καθημερινό σημερινό πρόσωπο της Τουρκίας. Μιάς χώρας με έντονη κοινωνική ανισότητα, νεοπλουτισμό, εξαθλίωση στα χαμηλά οικονομικά στρώματα. Οι Σύριοι πρόσφυγες που περιγράφονται στο βιβλίο του, ζούν σε καταυλισμούς, κάπως όπως ζούν και στη χώρα μας. Ονειρεύονται μιά ανθρώπινη ζωή στην Ευρώπη που, όμως, έχει κλειστά τα σύνορά της. Η εξαθλίωσή τους και ο υποβιβασμός τους σε πλάσματα ενός κατώτερου θεού είναι φανερή. Προκειμένου να επιβιώσουν φτάνουν στα άκρα.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, ο αστυνόμος Νεβζάτ και οι συνεργάτες του προσπαθούν να βρούν τον δολοφόνο των παιδεραστών. Ο συγγραφέας καταφέρνει και μας δίνει μιά σημερινή εικόνα της Κωνσταντινούπολης, όπου κινούνται οι ήρωες αλλά και μιά γενικότερη εικόνα της σημερινής Τουρκίας. Οι πρωταγωνιστές του έχουν ανθρώπινο πρόσωπο, ακόμα κι όταν βρίσκονται μπροστά στο πιό αποτρόπαιο έγκλημα. Ο αστυνόμος Νεβζάτ σκέφτεται: “Για μιά στιγμή θα ήθελα να είμαι σαν κι εκείνον. Να μπορώ να βλέπω τη ζωή ασπρόμαυρη. Να βλέπω τους ενόχους, τους κακούς, μονάχα κακούς. Να τους κρίνω δίχως να σκεφτώ για ποιόν λόγο στράφηκαν πρός το κακό, να τους καταδικάζω δίχως έλεος. Είμαι σίγουρος, η ζωή τότε θα είχε λιγότερα προβλήματα. Όμως, δεν μπόρεσα να το κάνω, όσα έζησα, όσα έμαθα, η συνείδησή μου, όλα με είχαν κάνει να σκέφτομαι διαφορετικά΄΄.

Με άλλα λόγια,ο Ανθρωπος σε πρώτο πλάνο.

Και δίνει φωνή στους πρόσφυγες να περιγράψουν κάτι από αυτό που ζούν.

΄΄Γιατί νομίζετε οι άνθρωποι ανοίγονται στη θάλασσα με τρύπιες λαστιχένιες βάρκες; Γιατί γυναίκες, παιδιά αψηφούν τον θάνατο οικογενειακώς; Αν ήταν ευτυχισμένοι εδώ, θα ανοίγονταν στο ταξίδι του θανάτου; Μη με παρεξηγείτε, δεν κατηγορώ εσάς. Ο Θεός κανέναν να μην αφήσει δίχως πατρίδα, αυτό λέω”.

Ο Γιάννης Παπαγιάννης έγραψε στο Fractal για την ΄΄Κραυγή του χελιδονιού΄΄:

 “Ωστόσο υπάρχει μεγάλη μερίδα αναγνωστικού κοινού που επιλέγει το αστυνομικό κοινωνικό μυθιστόρημα, το οποίο δεν δίνει τόσο βάρος στο αστυνομικό μυστήριο, το οποίο είναι συνήθως μάλλον συμβατικό, αλλά στις κοινωνικές συνθήκες της χώρας στην οποία συγγράφεται και στην προσωπικότητα των πρωταγωνιστών. Στα αχνάρια αυτά κινείται κι ο αξιόλογος Τούρκος συγγραφέας Αχμέτ Ουμίτ. Η κραυγή του χελιδονιού είναι ένα μυθιστόρημα με ένα συν δύο πρόσωπα συν τον δολοφόνο. Το βασικό πρόσωπο είναι ο αστυνόμος Νεβζάτ και οι συν δύο ο υπαστυνόμος Αλή και η ομόβαθμή του Ζεϊνέπ. Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι η επανεμφάνιση ενός serial killer, ο οποίος όμως γίνεται και λίγο συμπαθής στα μάτια του αναγνώστη καθώς σκοτώνει παιδόφιλους με παραδειγματικό τρόπο, σε εντυπωσιακά τιμωρητικά σκηνικά σε κατάλληλους τόπους και σε συγκεκριμένες ημερομηνίες. Ενώ λοιπόν έχει εκτελέσει κάποιους φόνους κι έχει εξαφανιστεί χωρίς να συλληφθεί, επανεμφανίζεται και προβληματίζει τις αρχές. Το ενδιαφέρον του συγγραφέα, όπως στα περισσότερα βιβλία του είδους, εστιάζεται, όχι τόσο στο αστυνομικό μυστήριο, το οποίο πλέκεται συμβατικά μα επιδέξια, αλλά περισσότερο στους χαρακτήρες, στη καθημερινότητα της Τουρκίας και στο δροσερό ύφος”.

Εν κατακλείδι: Ενα καλογραμμένο κοινωνικό-αστυνομικό μυθιστόρημα που διαβάζεται εύκολα και ευχάριστα, χωρίς να υποτιμά ούτε στο ελάχιστο την νοημοσύνη σας. Αντίθετα, θα σας κάνει να προβληματιστείτε με τις κοινωνικές συνθήκες που γεννούν το έγκλημα. Αξίζει τον κόπο να σημειώσουμε την μετάφραση του Θάνου Ζαραγκάλη. Κατάφερε να μεταφέρει στα ελληνικά το κείμενο του συγγραφέα με μεγάλη αμεσότητα.