Ο  Άγγελος Κουτσούκης είναι Ραδιοφωνικός Παραγωγός και Δημοσιογράφος.

Η Εποχή της υποκρισίας” του Πέτρου Μάρκαρη εκδόσεις Γαβριηλίδης

Στα 82 του χρόνια, ο Πέτρος Μάρκαρης έγραψε, ίσως, το καλύτερο μυθιστόρημά του!

Βραβευμένος το 2011 με το βραβείο Ραίημοντ Τσάντλερ στην Ιταλία, το βραβείο Πέπε Καρβάλιο στην Ισπανία, το Ευρωπαϊκό Βραβείο Αστυνομικού Μυθιστορήματος του περιοδικού POINT στη Γαλλία το 2013  ,καθώς και με το Μετάλλιο Γκαίτε στη Γερμανία, τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε δεκαπέντε γλώσσες και κυκλοφορούν σε είκοσι χώρες.

Σε πλήρη ωριμότητα, στην ”Εποχή της υποκρισίας”, περιγράφει τον κόσμο μας και την εποχή μας με έναν τρόπο που κανείς άλλος δεν έχει κάνει. Τον τρόπο της καθημερινότητας. Μέσα από την ματιά και τη ζωή του αστυνόμου Χαρίτου ξεδιπλώνεται αυτό που ζούμε όλοι μας στην καθημερινότητά μας. Τα αποτελέσματα της οικονομικής ύφεσης είναι αυτά που καθορίζουν τις ζωές μας και ο Πέτρος Μάρκαρης , σαν ευαίσθητος παρατηρητής,τα χρησιμοποιεί για να χτίσει την ιστορία του. Οι ήρωες του έχουν σάρκα και οστά,είναι Έλληνες και μένουν στο διπλανό διαμέρισμα. Όλα εδώ, είναι πιο απλά απ’ ότι,ας πούμε, στις βόρειοευρωπαϊκές χώρες. Κι αυτό είναι η μεγάλη επιτυχία του Πέτρου Μάρκαρη. Τα βιβλία του είναι ξεκάθαρα ελληνικά.

”Θέλω να πείτε στον αστυνόμο τη γνώμη σας για την προκήρυξη που διαβάσατε χτες το βράδυ στην τηλεόραση και γι’ αυτά που λένε οι δολοφόνοι”, λέει κάποια στιγμή ο Ζήσης , φίλος και ιδεολογικός αντίπαλος του αστυνόμου Χαρίτου στους ενοίκους του άσυλου αστέγων που προσπαθεί να διαχειριστεί την υπαρκτή φτώχεια στην Αθήνα του σήμερα. Και,σαν χορός αρχαίας τραγωδίας ,του απαντούν: ”Καλά του έκαναν” φωνάζει πρώτη η δεινή μαγείρισσα Άννα.” Ο γιος μου δουλεύει ντελιβεράς. Ευτυχώς που ο συχωρεμένος ο μπαμπάς του του πήρε μια μηχανή στις καλές εποχές. Πληρώνει από την τσέπη του τα καύσιμα και όταν κλείνει τον μήνα με τριακόσια ευρώ στην τσέπη, κάνει πανηγύρι. Κι αυτός τώρα τι είναι; Εργαζόμενος;”

”Η κόρη μου δουλεύει για διακόσια πενήντα ευρώ τον μήνα σε έναν Κινέζο ,στην Ευρυπίδου. Δουλεύει δωδεκάωρο και δεν είναι ούτε ασφαλισμένη”, λέει μια άλλη που δεν ξέρω το όνομά της.

”Αυτός ο υψηλόμισθος υποκριτής και το σύστημα που υπηρετούσε έλεγαν ότι μειώθηκε η ανεργία,αλλά κρύβουν από τον κόσμο ότι και οι μισθοί μειώθηκαν στον πάτο και δουλεύεις για να πεθάνεις από ασιτία”, συμπληρώνει ο Στάθης, ο ταβλαδόρος του κυλικείου.

”Όχι πως δεν άξιζε ο θάνατος και στον πρώτο-πως τον έλεγαν, εκείνον τον ξενοδόχο;” ρωτάει η Άννα.

”Τον Φωκίδη” συμπλήρώνει ο Στάθης.

”Αυτός, που το έπαιζε φιλάνθρωπος Καραμουρτζούνης και είχε βρει τρόπο να μην πληρώνει φόρους. Από τη μια μειώνουν τις συντάξεις και από την άλλη

αυτοί που πρέπει να πληρώνουν φόρους,για να εισπράττουμε συντάξεις,βρίσκουν πάντα τη λύση για να μην πληρώνουν. Εμένα η σύνταξή μου έπεσε στα τετρακόσια ευρώ. Απ’ αυτά δίνω και στον γιό μου, για να μην πεινάσει, και εγώ κατέληξα στο άσυλο”.

”Δεν είναι μόνο αυτό” πετάγεται ένας άλλος,που μου είναι άγνωστος. ”Όταν ξεκίνησε η κρίση και έκλεισε η επιχείρηση που δούλευα, ήμουν πενήντα χρονών. Από τότε δεν βρήκα δουλειά. Ποιος προσλαμβάνει έναν πενηντάρη, όταν μπορεί να πάρει έναν νεαρό με διακόσια πενήντα ευρώ τον μήνα; Όταν λένε ότι έπεσε  η ανεργία, έπεσε μόνο για τους νέους. Εμάς τους πενηντάρηδες δεν μας υπολογίζουν”.

”Ελπίζουμε να μή μας θυμώσατε που σας είπαμε την αλήθεια” μου λέει η Άννα. ”Ξέρουμε ότι η δουλειά σας είναι να πιάσετε τους δολοφόνους. Εκείνο πού λέμε είναι ότι τα θύματα δεν ήταν αθώα. Τους άξιζε αυτό που έπαθαν”.

Αυτή είναι η κοινωνική πραγματικότητα στην υπόθεση που έχει να λύσει ο αστυνόμος Χαρίτος. Τον φόνο ενός άμεμπτου επιχειρηματία με φιλανθρωπική δράση, τον φόνο ενός διευθυντικού στελέχους της Ελληνικής Στατιστικής Εταιρείας, ενός διευθυντικού στελέχους της Δημοσιονομικής Υπηρεσίας, ενός στελέχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ενός στελέχους του ΔΝΤ.

Και, βέβαια, ζώντας στην εποχή της υποκρισίας, πολύ γρήγορα καταλαβαίνει ,όπως όλοι μας,πως η φιλολαϊκή πολιτική τους στην πραγματικότητα είναι βιτρίνα. Κανείς δεν είναι τόσο καλός όσο θέλει να φαίνεται.

”Η εποχή της υποκρισίας” είναι το μυθιστόρημα, που μέσα από την αστυνομική του πλοκή,περιγράφει καλλίτερα από κάθε άλλο την Ελλάδα της κρίσης και της οικονομικής ύφεσης.

Την Ελλάδα του σήμερα. Αυτή την φορά ο Πέτρος Μάρκαρης κατάφερε να ισορροπήσει τα μικρά και καθημερινά με τα μεγάλα και σημαντικά σε εξαιρετικό βαθμό. Η καθημερινότητα του αστυνόμου, πλέον Κώστα Χαρίτου, με την μαγειρική της γυναίκας του, της Αδριανής, την γέννηση του εγγονού του, τον κοινωνικό τους περίγυρο με τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος. Όταν τελικά συλλαμβάνονται οι ένοχοι που υπογράφουν ως οργάνωση  “Στρατιά των Εθνικών Ηλιθίων”, ένας από αυτούς λέει :”Είμαστε ολόκληρη η μεσαία τάξη. Η μεσαία τάξη είναι η στρατιά των εθνικών ηλιθίων. Εμείς πληρώνουμε αναλογικά την πιο βαριά ορολογία, όταν άλλοι βρίσκουν πάντα τρόπο να γλυτώνουν τους φόρους. Εμείς κινδυνεύουμε να μείνουμε άνεργοι είτε επειδή στα πενήντα μας είμαστε ακριβοπληρωμένοι και με περιορισμένο εργάσιμο μάλλον είτε επειδή κλείνουμε τα μαγαζιά μας λόγω της κρίσης. Εμείς πληρώνουμε μια ζωή τα ταμεία και τώρα,όταν βγαίνουμε στη σύνταξη, κόβουν πρώτα και απανωτά τις δικές μας συντάξεις. Δεν είμαστε βολεμένοι, δεν ανήκουμε στο πελατειακό κράτος, δουλεύουμε σκληρά και το κράτος μας επιβραβεύει με τα μεγαλύτερα βάρη. Η μεσαία τάξη είναι η στρατιά των εθνικών ηλιθίων”.

Και, βέβαια, αξιοσημείωτη η διγλωσσία του του Γερμανού αξιωματικού Κούρτ Ρότμαν που, μπροστά στον Χαρίτο παραδέχεται ότι τα επιχειρήματα των δραστών έχουν βάση, μπροστά στους επίσημους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης λέει ακριβώς τα αντίθετα. Και όταν ο Χαρίτος τον ρωτάει για αυτή του τη στάση, εκείνος απαντά κυνικά: “Γιατί δεν πάω με τους χαμένους, κύριε αστυνόμε. Είμαι σαράντα πέντε χρόνων, έχω ακόμα μια καριέρα μπροστά μου. Αν θέλω να ανέβω, πρέπει να πάω με τους κερδισμένους και να λέω αυτά που θέλουν να ακούσουν οι κερδισμένοι. Αλλιώς, πρέπει να ξεχάσω την καριέρα μου. Οι χαμένοι δεν έχουν success story ”.

Είπαμε:  το καινούργιο μυθιστόρημα του Πέτρου Μάρκαρη μιλάει για την εποχή της υποκρισίας.

Σε μια συνέντευξή του στο Artplay.gr σχετικά με το καινούργιο βιβλίο του είπε τα εξής:

-Πώς φτάσαμε σε αυτήν την κατάσταση;

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση με τεράστια επιρροή της παγκοσμιοποίησης, εγκατέστησε μια χρηματοπιστωτική νοοτροπία και πολιτική στην Ευρώπη, η οποία εξοβέλισε τον πολιτισμό.»

-Ποια είναι η αγωνία των δημιουργών για το μέλλον μιας Ευρώπης, στην οποία δίνουν βροντερό «παρών» η ολοένα ενισχυόμενη ακροδεξιά και ο τρομοκρατικός κίνδυνος;

«Η γενιά μου και η γενιά πριν από μένα έζησε πάντα μέσα από πολιτικές παρεμβάσεις. Σήμερα οι συγγραφείς ζούνε σε έναν κόσμο δικό τους, προσωπικό, που ασχολείται μόνο με περιφερειακά ή προσωπικά προβλήματα. Αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα που δυστυχώς βλέπω να περνάει και στους νέους. Μόνο που υπάρχει κι ένας κόσμος και μια κοινωνία γύρω τους. Αν μιλάμε για λαϊκισμό και εθνικισμό, ο μοναδικός τρόπος για να το αντιμετωπίσουμε είναι μια αντεπίθεση πολιτισμική και πολιτιστική. Κι όσο κάτι τέτοιο δεν γίνεται, αυτό θα συνεχίζεται. Μου λένε πως μέσα από τα αστυνομικά μου μυθιστορήματα κάνω πολιτική και απαντώ πως αυτό δεν είναι καινούριο, καθώς όλο το μυθιστόρημα του 19ου αιώνα αυτό έκανε: ο Ντοστογιέφσκι, ο Ουγκώ, ο Μπαλζάκ, ο Ζολά..»

3.4.2020

Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.  

The article expresses the views of the author

iPorta.gr