Δημήτρης Κατσούλας

‘…Κανονικά φίλε θα έπρεπε να ήσουν εδώ, να ‘βαζες κι εσύ ένα χεράκι στην παρασκευή του …Μετά από καμιά δεκαριά μέρες άνοιξέ το, δοκίμασέ το, πιες το πρώτο ποτηράκι στην υγειά μου…’, έγραφε το εσώκλειστο σημείωμα του φίλου Τζίμη από την Ελλάδα όπου μου έκανε και την αποστολή μιας 10lt νταμιτζάνας τσίπουρου σε ξύλινη συσκευασία, ενώ στην κορυφή και πριν από τις ‘οδηγίες χρήσεως’ –   συνοδευόμενες και από ένα μικρό παράπονο περί της απουσίας μου – φρόντισε με μαρκαδόρο να μου επιστήσει την προσοχή: ‘Το περιεχόμενο είναι περυσινής εσοδείας, φύλαξέ το σε σκιερό μέρος’. Έχει δίκιο ο φίλος, Οκτώβριος μήνας τελειώνει οσονούπω και ο τρύγος των αμπελιών, ο μούστος έχει συλλεχθεί κι αφού έχει τοποθετηθεί στα κρασοβάρελα αναμένεται πλέον η ζύμωσή του αργά-αργά και υπό την από καιρό εις καιρό επίβλεψη του χημικού οινολόγου. Με τις φλούδες και την ψίχα των σταφυλιών καθώς και τα πολτοποιημένα κουκούτσια τους αρχίζει η απόσταξη σε ειδικό καζάνι επάνω από τη φωτιά προκειμένου να γίνεται σιγά-σιγά η απόσταξη του τσίπουρου και πάντα σε ανοιχτό μέρος διότι κατά την βράση παράγεται μεθανόλη, λίαν επικίνδυνη σε κλειστούς χώρους. 

Λένε, ότι οι μερακλήδες του είδους – προσωπικά, αραιά και που το ‘επισκέπτομαι’, δυνατός πότης δεν υπήρξα ποτέ, παρά μόνο με φίλους κι όταν η ώρα το ‘καλεί’ τα τσούζουμε καμιά φορά – οι μερακλήδες λοιπόν και γνώστες αυτών των αποσταγμάτων δεν το πίνουν ποτέ παγωμένο, προτιμούν μια θερμοκρασία εκεί γύρω στους 12 βαθμούς, και ούτε φυσικά το νερώνουν. Ούτε λόγος φυσικά να γίνεται για παγάκια, χάνει κάθε γεύση από τις τόσες που κουβαλά και ειδικά την σπιρτάδα που είναι εκείνη που έχει ανάγκη ο ουρανίσκος για να νοιώσει την υπέρτατη των γεύσεων που αναμειγνύεται μαζί με το γλυκάνισο και τα άλλα ‘γυμνά’ τσαμπιά από σταφύλια. 

Ως πρώτοι επινοήσαντες την απόσταξη του τσίπουρου – την περαιτέρω δηλαδή επεξεργασία των εναπομεινάντων από το πάτημα σταφυλιών – θεωρούνται καλόγεροι από τα μοναστήρια του Αγίου Όρους και δη από το Περιβόλι της Παναγιάς εδώ και χιλιάδες χρόνια. Έως και σήμερα ακόμη αποτελεί το σημείο αναφοράς τους και τούτο μπορεί κάποιος να το διαπιστώσει με μία του επίσκεψη εκεί όπου μαζί με το λουκούμι που τρατάρουν κάποιον που τους επισκέπτεται του προσφέρουν και ένα μικρό ποτηράκι τσίπουρο για το ‘καλώς όρισες’ εντός των αρχονταρικίων τους ευχαριστώντας με τον τρόπο αυτόν για την υποδοχή που τους γίνεται. 

Σε λογικές ποσότητες μπορεί να καταναλώνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ειδικά δε τις χειμερινές αποτελεί το καλύτερο θερμαντικό για τις ανάγκες του σώματος. Ενδείκνυται για βήχα, καταρροή, μπούκωμα, συνάχι και μια πλειάδα ακόμη συμπτωμάτων συγγενή ως προς το κρύωμα, ειδικά όταν πίνεται αναμεμειγμένο με πετιμέζι και ελαφρώς ζεστό. Πραγματικό αγίασμα για την σωτηρία της ψυχής καθώς και για την έντονη και έμπρακτη προθυμία της γυναίκας.