iporta.gr

SOS, του Πάνου Μπιτσαξή

Πάνος Μπιτσαξής

• Εδώ και έναν αιώνα περίπου μας ακολουθεί μία εικόνα που συμβολίζει την εθελοτυφλία, τον στρουθοκαμηλισμό, τη φυγή από τη δυσάρεστη πραγματικότητα. Η εικόνα της ορχήστρας στο κατάστρωμα του Τιτανικού. Απτόητη στις ρομαντικές μελωδίες της και ο ήχος να σβήνει όταν το πλοίο έχει σχεδόν πια βυθιστεί. Το τονικό σήμα του ασυρμάτου, SOS, χάνεται μέσα στην ηχητική βαθύτητα του Mozart. Η εικόνα αυτή έχει γίνει στερεότυπο. Το πραγματικό όμως δίδαγμα της εικόνας δεν είναι κυρίως αυτό που της αποδίδεται. Ο ήχος της ορχήστρας δεν συγκαλύπτει το επερχόμενο ναυάγιο. Έχει ήδη δρομολογηθεί. Αυτό που συγκαλύπτει η ορχήστρα είναι η απουσία σχεδίου διαφυγής. Το δίδαγμα της εικόνας είναι η νεοείσακτη έννοια που μέσα στην οχλαγωγή των ημερών κουραστήκαμε να την ακούμε. Το Plan B.

• Προσπαθώ με όλη τη διαθέσιμη καλή πίστη και την πνοή μιας απόμακρης πια ανάμνησης των αγώνων της αριστεράς των δεκαετιών του ’70 και του ‘80 να συνομιλήσω σοβαρά με φίλους, παλιούς συντρόφους, που το παράξενο κύμα της ιστορίας τους έφερε σήμερα στο επίκεντρο, να ‘ναι ανάμεσα στους ισχυρούς της μέρας. Στη «πρώτη φορά Αριστερά». Κάθε φορά που τελειώνουν μία φράση, μια σκέψη, ένα συλλογισμό η αυτόματη νοητική αντίδρασή μου συνοψίζεται στα ακόλουθα μονοσύλλαβα και δισύλλαβα «δηλαδή;» «τι;». Άντε να προσθέσω «τι ακριβώς θέλεις να πεις;» ή «μήπως μπορείς να εξηγήσεις τι εννοείς;» Στην ανταπάντηση δυστυχώς δεν βγαίνει νόημα. Είναι η απόλυτη τρικυμία εν κρανίω, η αποθέωση της ασάφειας, ο ορισμός του συγκεχυμένου λόγου, το χάος, η αδυναμία ιεράρχησης, η αδυναμία επικέντρωσης, τελικά η απόλυτη απουσία πολιτικής και στρατηγικής σκέψης και η έλλειψη διάκρισης ανάμεσα στο ουσιώδες και στο επουσιώδες. Χαρακτηριστικά του όταν είσαι στη κυβέρνηση σκοτώνουν. Θυμίζει λίγο για να προσφύγουμε στη ζεστή αγκαλιά της φιλοσοφίας την αρχή της απροσδιοριστίας του Χάϊντεγκερ. Το παράξενο αυτό υποατομικό σωματίδιο που κατανικά τους νόμους της φυσικής και καταφέρνει, χωρίς να καταλαβαίνουμε πώς, να βρίσκεται συγχρόνως σε δύο διαφορετικές θέσεις μέσα στο χώρο. Που το πάει αυτή η ετερόκλητη βαβέλ; Δυστυχώς ούτε η ίδια δεν γνωρίζει. Μας λένε τις τελευταίες μέρες «ρήξη και ανατροπή η Ελλάδα έχει πλήθος εναλλακτικών δρόμων που είναι καλύτεροι από το Μνημόνιο». Ποιους ρε παιδιά; Τη Ρωσία, τη Κίνα, το Ιράν, τη Βενεζουέλα, τους Μπρικς οι οποίοι καταψηφίζουν συστηματικά τις θέσεις της χώρας στο ΔΝΤ. Τι, Πότε, Πώς; Τι ακριβώς εννοείτε; Τι ακριβώς θέλετε να πείτε; Σιωπή ιχθύος και ένα αυτάρεσκο συγκαταβατικό χαμόγελο που μου θυμίζει οπαδούς διαφόρων θρησκευτικών ρευμάτων που θεωρούν ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια, που όλοι εμείς οι υπόλοιποι την αγνοούμε.

Η χώρα εκπέμπει SOS και η ορχήστρα παίζει.

• Από τη περίοδο της χούντας απέκτησα ένα χούι. Παθαίνω αλλεργική αντίδραση με τους σωτήρες. Σωτήρες του έθνους, σωτήρες της πατρίδας, σωτήρες της ηθικής. Όταν οι σωτήρες έρχονται στην εξουσία, το δείχνει η ιστορία, έρχεται πάντα η στιγμή που τίθεται το ερώτημα ποιος θα μας σώσει από τους σωτήρες. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ αυτοπροσδιορίστηκε ως κυβέρνηση «κοινωνικής σωτηρίας». Ο Νίκος Κοτζιάς, που οι παλιότεροι τον θυμόμαστε ως μύστη της απόλυτης κομματικής ορθοδοξίας, μας παρέδωσε ένα βιβλίο, υπό τον τίτλο «η πολιτική σωτηρίας από την Τρόικα». Ενώ η ανάλυσή του για τις διάφορες παθογένειες του Μνημονίου είναι ενδιαφέρουσα όταν φτάνει στο ζουμί δηλαδή τη «πολιτική σωτηρίας» χάνεσαι μέσα στο πέλαγο της γενικολογίας. Θα δώσω έπαθλο και κότινο τιμής σε όποιον μου πει ότι κατάλαβε τι είπε ο Κοτζιάς.

• Τα εμφανή αποτελέσματα του παραπάνω φαινομένου, που αποκτούν κρίσιμη διάσταση στη σημερινή συγκυρία, είναι δύο, η αναβλητικότητα και η αναποφασιστικότητα. Η έλλειψη αίσθησης του χρόνου και η αδυναμία σχηματισμού απόφασης για τη πορεία της χώρας έχει δυστυχώς κάνει ήδη τη ζημιά. Κάθε μέρα που περνά η ζημιά μεγαλώνει και το φάσμα της κατάρρευσης, της ασύντακτης διολίσθησης στο χάος είναι ορατό. Μένουνε μερικές ρανίδες δυνατοτήτων μερικής αναστροφής των συνεπειών μιας πεντάμηνης πορείας χωρίς ειρμό, χωρίς κατεύθυνση, χωρίς πυξίδα. Μας λένε όλο και περισσότεροι ότι η λύση είναι οι εκλογές. Με ποιο ερώτημα; Για ποιο λόγο εκλογές; Κοιτούν αποσβολωμένοι και δεν απαντάνε. Ζούμε τον απόλυτο εγκλωβισμό του συστήματος. Αυτό που ο Στέλιος Ράμφος αποκαλεί «συλλογική παράνοια». Το εκλογικό σώμα δεν είναι άλλοθι. Η κυβέρνηση αναδείχθηκε από τις εκλογές για να κυβερνήσει και όχι για να αναζητά προσχηματικά σωσίβιο στη κρίση του ελληνικού λαού που θα κληθεί να αποφασίσει χωρίς να ξέρει για ποιο λόγο καλείται να αποφασίσει.

• Η χώρα εκπέμπει SOS. Βρισκόμαστε στις παρυφές κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Σε τέτοιες συνθήκες μία μόνο μπορεί να είναι η απάντηση. Η εθνική συνεννόηση. Άλλη οδός δεν υπάρχει. Όποτε στην ιστορία της πατρίδας μας σε ανάλογες συνθήκες επελέγη άλλη οδός, η χώρα έζησε εθνική τραγωδία. Ας μη ξεχνάμε όσοι έχουμε συνείδηση της κατάστασης ότι η Χρυσή Αυγή είναι τρίτο κόμμα. Αρκετά με τα ψέμματα, τις ψευδαισθήσεις, τις σαχλαμάρες.