Αρχείο 28 Οκτωβρίου 2017
Μια φορά κι έναν καιρό, στα τέλη του 19ου -αρχές του 20ου αιώνα, ήταν ένας δρόμος. Ξεκινούσε κάπου εκεί απο το τέμενος του Μουράτ Ρεϊς για να καταλήξει κατ’ ευθείαν στη Φραγκοκλησιά της Santa Maria della Vittoria, στο Νιοχώρι. Κανείς δε θυμάται πια αν είχε τότε όνομα κι αν είχε ποιό ήταν αυτό. Πολύ αργότερα τον είπανε “οδό των Προξενείων” και “οδό των Ξενοδοχείων”. Σήμερα λέγεται οδός Ιωάννου Καζούλλη.
Εκεί, λοιπόν, κάπου στην αρχή του δρόμου στέκονταν τότε τρία μεγαλόπρεπα νεοκλασσικά κτήρια. Απο τη μια μεριά, χτισμένη στα 1893, η οικία του Σάββα Εφέντη Παυλίδη, Πρόεδρου τότε της Ελληνικής Δημογεροντίας και αργότερα πρώτου Δήμαρχου της Ρόδου. Ακριβώς απέναντι, λίγα χρόνια νεώτερο και με δυο πέτρινα λιοντάρια να παραστέκονται στην χαραγμένη επιγραφή του ήταν το “Ξενοδοχείον των Ξένων” των αδελφών Νικόλα και Παναγή Καραγιάννη. Παραδίπλα προς την σημερινή οδό Αμερικής ήταν το τρίτο, ένα ακόμα θαυμάσιο δείγμα της δουλειάς των πρωτομαστόρων και μαστόρων της Ρόδου, ιδιοκτησίας του γιατρού Κωνσταντίνου Αξελού, θείου του διάσημου ελληνογάλου Μαρξιστή φιλόσοφου Κώστα Αξελού. Τριγύρω υπήρχε άπλα. Χωράφια, κήποι και κηπούλια με κηπευτικά και οπωροφόρα δέντρα και σκόρπια σπίτια. Η Οικία Παυλίδη ανακαινισμένη τώρα από την πρώην Νομαρχία Δωδεκανήσου (Προσοχή τυπογράφε: “ανακαινισμένη”, όχι “αναπαλαιωμένη) είναι, αλίμονο, το μόνο απο τα τρία που στέκει ακόμα – έστω και με το χρώμα φρέσκου σολομού. Τα άλλα τα έφαγε η πρόοδος.
Στα 1914, καθώς ο Δήμαρχος Σάββας Παυλίδης είχε εξοριστεί απο τους Ιταλούς διότι “…προσπάθησε να οργανώσει μια επανάσταση στα χωριά του νησιού, ενάντια στην υπάρχουσα καθεστηκυία τάξη πραγμάτων…”, εγκαταστάθηκε εκεί το Ελληνικό Προξενείο όπου και παρέμεινε μέχρι την επίθεση της Ιταλίας στην Ελλάδα. Στα χρόνια αυτά υπήρξε κέντρο εθνικό, τόπος κρυφού προσκυνήματος του κάθε πατριώτη, το μοναδικό μέρος στα Δωδεκάνησα που, σ’ ένα πανύψηλο ιστό, η Γαλανόλευκη κυμάτιζε ελεύθερα.
Σήμερα, 28 Οκτωβρίου 2017 και ώρα 13.45, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και την Δημοκρατία, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τα ΓΑΚ – Αρχεία Νομού Δωδεκανήσου, στο πλαίσιο του εορτασμού των 70 ετών από την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα, εγκαινιάζουν στο κτήριο αυτό την έκθεση «Η μακρά πορεία της Δωδεκανήσου προς την Ενσωμάτωση».
Την έκθεση θα εγκαινιάσουν ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Νικόλαος Βούτσης και ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος.
Εδώ, στο σπίτι του προπάππου μου, είχα την τύχη να γεννηθώ και να μεγαλώσω, εδώ γεννήθηκαν, έζησαν και πέθαναν γενιές της Οικογένειας Παυλίδη. Είναι φυσικό οι αναμνήσεις και τα συναισθήματα να είναι ακόμα πολύ έντονα.
Διαβάστε επίσης:
Ασέβεια από την Περ. Ν.Αιγαίου προς το κτήριο Ελληνικού Προξενείου Ρόδου. Το μετέτρεψε σε χώρο Α.Ε.
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The article expresses the views of the author
iPorta.gr