iporta.gr

Τι γιορτάζω το Πάσχα, του Κωστή Α.Μακρή

Κωστής Α.Μακρής: Είναι ζωγράφος-γραφίστας και συγγραφέας και ασχολείται με το έντυπο, το κείμενο, τη διαφήμιση και την οπτική και λεκτική επικοινωνία.

Κωστής Μακρής

Το Πάσχα μπήκε στη βρεφική και παιδική  ζωή μου με μυρωδιές, χρώματα και ήχους. 

Μυρωδιές που μου άρεσαν και άλλες που όχι μόνο δεν μου άρεσαν αλλά ακόμα και σήμερα με απωθούν. Όπως η μυρωδιά της μαγειρίτσας που έφτιαχνε η μαμά μου και που εκθείαζαν όλοι στην οικογένεια και όλες και όλοι που τη δοκίμαζαν. Μαγειρίτσα λοιπόν δεν τρώω. 

Τα χρώματα μου άρεσαν. 

Οι ήχοι πάλι, άλλοι μου άρεσαν και άλλοι όχι. Έπρεπε να μεγαλώσω αρκετά για να αρχίσω να ρίχνω κι εγώ βαρελότα και να πετάω βεγγαλικά και να μου αρέσει. Μεγαλώνοντας, το έκοψα κι αυτό το χούι.

Μου άρεσαν οι μυρωδιές από τα λουλούδια και τα ανθισμένα δέντρα. 

Μου άρεσαν οι μυρωδιές από κουλούρια και τσουρέκια. 

Μου άρεσαν οι μυρωδιές από τα ψητά. 

Μου άρεσε τα κόκκινο χρώμα των βαμμένων αβγών, έτσι όπως γυάλιζαν από το λάδι. Μου άρεσαν και οι χαλκομανίες που κολλούσαμε στα κόκκινα αβγά. 

Η θρησκευτική πλευρά του Πάσχα ήρθε πολύ αργότερα. 

Με τα δάκρυα του πατέρα μου ―που κάθε άλλο παρά θρήσκος ήταν― όταν έβλεπε στην πομπή του επιταφίου τον ξύλινο σταυρό να περνάει. 

Με τη φωνή της μαμάς μου να ψάλλει κάθε Μεγάλο Σάββατο, στην Ανάσταση,  αλλά και τις άλλες μέρες μετά, το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας». Μου άρεσαν, πριν ακόμα τις ξεχωρίσω και τις κατανοήσω πλήρως, οι λέξεις, που τις άκουγα σαν άθροισμα μεγάλων και ακατανόητων λέξεων κάτι σαν «χριστόοσανέε στηεεκνεεκρών θανάατω θάαναατον πατήηήσας». Κι αυτό το Πατήησας να γίνεται ένα δυσερμήνευτο όνομα ή επίθετο που μου θύμιζε τα Πατήσια που τα άκουγα συχνά επειδή έμεναν εκεί κάποιοι οικογενειακοί φίλοι. 

Τότε λοιπόν, στα παιδικά μου χρόνια, γιόρταζα το Πάσχα ως γιορτή των άλλων. Εξ αγχιστείας που λένε. Μου άρεσε βέβαια και το γιόρταζα όταν μου δίνανε δώρα ή πηγαίναμε με τη μαμά να αγοράσουμε ρούχα και παπούτσια κι όταν μου έφερναν οι νονοί μου δώρα και λαμπάδα. Και μετά χαιρόμουνα τις διακοπές του σχολείου και τη δυνατότητα που είχα να ξυπνάω όποια ώρα ήθελα, να διαβάζω ό,τι ήθελα, να χαζολογάω όσο ήθελα και να κάνω διάφορα άχρηστα πράγματα που μου αρέσανε. 

Το Πάσχα έγινε και δική μου γιορτή όταν πέρασε σε μένα και στη γυναίκα μου η ευθύνη του οικογενειακού γιορτασμού του. Ευθύνη οργανωτική, οικονομική, συναισθηματική, κοινωνική και λοιπά παρόμοια. 

Και σήμερα, μετά από εκατοντάδες βαμμένα κόκκινα αβγά, εκατοντάδες κολλημένες χαλκομανίες, δεκάδες «Ω, γλυκύ μου Έαρ», δεκάδες «Χριστός Ανέστη», δεκάδες κοτούλες, προβατάκια και κουνελοοικογένειες ―όπως η εικονιζόμενη που τραμπαλίζεται και στριφογυρνάει σ’ ένα μουσικό καρουζέλ―, το παραδοσιακό, διακοσμητικό, γαστριμαργικό, φυσιολατρικό, σαρκοβόρο και κατανυκτικό κομμάτι του Πάσχα γίνεται το πλαίσιο, ή κορνίζα ας πούμε, για έναν λαμπρότατο γιορτασμό της Αναγέννησης της φύσης και της κοινωνίας που χωράει μέσα του όλες τις πανάρχαιες και μυστηριακές γιορτές της Άνοιξης, μαζί και τους κήπους του Αδώνιδος, και την ορμή του ίμερου, του οίστρου τη μανία, του αναπαραγωγικού έρωτα τις ηδονές και της αγάπης τις χαρές που είναι τα μόνα που αξίζουν να γιορτάζουν οι άνθρωποι και που είναι τα μόνα που νικάνε ―για πόσο, δεν ξέρω― και τον θάνατο και τους πολέμους και ενδεχομένως ―ίσως μακροπρόθεσμα― και την ανθρώπινη βλακεία που δεν έμαθε ακόμα να αγαπάει άνευ ορίων και όρων τον πλησίον της. 

Αυτά λοιπόν γιορτάζω το Πάσχα σήμερα: τη δύναμη της Φύσης να ξαναγεννιέται μέσα και μετά από πολλούς και πάσης φύσεως θανάτους και την αγάπη. 

Κωστής Α. Μακρής

30 Απριλίου 2024