Διαβάζοντας: “Τα εγκλήματα της Αλίκης”, του Άγγελου Κουτσούκη

Ο  Άγγελος Κουτσούκης είναι Ραδιοφωνικός Παραγωγός και Δημοσιογράφος.

 

“Τα εγκλήματα της Αλίκης” είναι ένα εγκεφαλικό, “μαθηματικό” αστυνομικό  μυθιστόρημα. Καθόλου τυχαίο, αφού ο συγγραφέας του είναι μαθηματικός. Ο Γκιγέρμο Μαρτίνες γεννήθηκε στην Αργεντινή το 1967.  Σπούδασε μαθηματικά στο Μπουένος Αϊρες όπου ζεί από το 1985, με ένα διάλειμμα δύο ετών στην Οξφόρδη. Το 1989 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων με τίτλο “Infierno Grande” το ομότιτλο διήγημα της οποίας δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2009  στο αμερικανικό περιοδικό New Yorker. Το πρώτο του μυθιστόρημα, “Σχετικά με τον Ροδερέρ” εξυμνήθηκε ομόφωνα από την κριτική στη χώρα του,κυκλοφόρησε στη συνέχεια στην Ισπανία και μεταφράστηκε στα αγγλικά, στα σερβικά και στα νορβηγικά. Ακολούθησαν το “La mujer del maestro” καθώς και ένας τόμος δοκιμίων με τίτλο “Borges y la matematica”.  Με την “Ακολουθία της Οξφόρδης” απέσπασε το ισπανικό βραβείο Planeta, ενώ το βιβλίο μεταφράστηκε σε 37 γλώσσες και μεταφέρθηκε το 2008 στον κινηματογράφο  από τον Alex de la Iglesia,με πρωταγωνιστές τους Elijah Wood  και John Ηurt.  Ακολούθησε “Ο αργός θάνατος της Λουσιάνα Μπ.” που έχει μεταφραστεί σε 19 γλώσσες. “Τα εγκλήματα της Αλίκης” κυκλοφόρησαν το 2019 και απέσπασε το βραβείο Nadal στην Ισπανία.

Αντιγράφω από το οπισθόφυλλο: “Οξφόρδη, 1994. Η αδελφότητα Λιούις Κάρρολ αποφασίζει να εκδώσει τα ιδιωτικά ημερολόγια του συγγραφέα της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων. Η Κρίστεν Χίλ, μιά νεαρή υπότροφος, πηγαίνει να συγκεντρώσει τα αυθεντικά τετράδια και ανακαλύπτει το κλειδί για μιά σελίδα που έχει σκιστεί μυστηριωδώς. Η Κρίστεν όμως δεν καταφέρνει να φτάσει με το εύρημά της στη συνεδρίαση της αδελφότητας.

Ξεκινάει έτσι μιά σειρά από εγκλήματα που έχουν φαινομενικό σκοπό να εμποδίσουν το μυστικό αυτής της σελίδας να βγεί στο φώς. Τι πραγματικά  κρύβεται πίσω από αυτά τα αλλεπάλληλα εγκλήματα; Ποιός και γιατί χρησιμοποιεί το βιβλίο της Αλίκης για να σκοτώνει; Ο διάσημος καθηγητής Λογικής Αρθουρ Σέλντομ, μέλος της αδελφότητας Λιούις Κάρρολ, και ένας νεαρός φοιτητής Μαθηματικών ενώνουν τις δυνάμεις τους  προσπαθώντας να ρίξουν φως στα σκοτεινά σημεία αυτής της πλεκτάνης. Με πρόζα λιτή και ακριβή, ο Αργεντινός συγγραφέας της “Ακολουθίας της Οξφόρδης” υπογράφει ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα στην  παράδοση του Χόρχε Λουίς Μπόρχες και του Ουμπέρτο Εκο”.

Διαβάζοντας τα “Εγκλήματα της Αλίκης” εμένα τουλάχιστον, μου ήρθε στο μυαλό κάτι από μυθιστόρημα της Αγκαθα Κρίστι. Πολύ εγγλέζικο, πολύ μαθηματικό στήσιμο, πολύ λογικό στην εξέλιξή του. Ο Γκιγέρμο Μαρτίνεζ έχει γοητευτεί και έχει επηρεαστεί από την δίχρονη παραμονή του στην Οξφόρδη. Περιγράφει μοναδικά την ατμόσφαιρα της αδελφότητας, από αυτές που προφανώς ανθούν στο συγκεκριμένο Πανεπιστήμιο, τις κουβέντες που γίνονται εκεί, το ενδιαφέρον για πράγματα που πολύ πιθανόν αφήνουν αδιάφορο όλον τον υπόλοιπο πλανήτη.  Στην αδελφότητα  Λιούις Κάρρολ, που επίτημος πρόεδρός της είναι ο πρίγκηπας της Μεγάλης Βρετανίας, και το θέμα των ιδιωτικών ημερολογίων του συγγραφέα της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων  είναι κεντρικό θέμα συζήτησης, όλα αυτά είναι πιθανά.

«Τα μαθηματικά και η λογοτεχνία έχουν αισθητικά θέλγητρα για μένα» είχε πει  σε συνέντευξη που έδωσε ο  Guillermo Martinez .

Και όταν τον ρώτησε η Ελπίδα Πασαμιχάλη : «Η γνώση των μαθηματικών έχει επηρεάσει τον τρόπο που γράφετε και τις υποθέσεις στα βιβλία σας;” η απάντηση που έδωσε ήταν:

“Είναι πολύ πιθανόν να επηρέασε την ακρίβεια που θέλω στην πλοκή, την επιλογή των λέξεων, την ανάγκη για συνεχείς διορθώσεις, την αναζήτηση διαφάνειας στο κείμενο, την αναζήτηση αρμονίας και κομψότητας…’

Και η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά που αναφέρει τα έχει το μυθιστόρημά του.

΄΄Τα εγκλήματα της Αλίκης ΄΄ είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα πολύ εγκεφαλικό, ο συγγραφέας δεν περιγράφει σκηνές γεμάτες αίμα, η υπόθεση εξελίσσεται σαν μαθηματικό πρόβλημα  που τίθεται για επίλυση στον αναγνώστη βήμα-βήμα.  Είναι αστυνομικό παλαιάς κοπής . Η ατμόσφαιρα της Οξφόρδης όπου κινούνται οι ήρωες του απολύτως ακριβής. Απαραίτητη προυπόθεση για την ανάγνωση του βιβλίου, η γνώση των βασικών που περιγράφονται στην “Αλίκη στη Χώρα των θαυμάτων”. Τους κανόνες μοιάζει να τους βάζει ο Λιούις Κάρρολ αυτοπροσώπως.

“Το αυτοκίνητο που χτύπησε την Κίρστεν εμφανίστηκε από το πουθενά και την έκανε να πεταχτεί στον αέρα,όπως ο καημένος ο Μπίλ στο βιβλίο της Αλίκης: “Something comes at me like a Jack-in-the-box, and up I goes like a sky-rocket!” Στη συνέχεια,στη δεύτερη επίθεση,το δηλητήριο που επιλέχτηκε για τα σοκολατάκια του Χίντς ήταν μιά ουσία που λέγεται ακονιτίνη,η οποία έχει μιά επίδραση φρικτή,αλλά περιέργως παρόμοια με τα συμπτώματα του μπισκότου της Αλίκης: Το θύμα αισθάνεται ότι το κεφάλι και τα άκρα του μεγαλώνουν και διαστέλλονται ξαφνικά σαν να ετοιμάζονται να εκραγούν. Καί,τέλος,η υπόθεση του Αντερσον,δε χρειάζεται να το πώ,είναι η πιό βάναυση αλλά και η πιό ξεκάθαρη: Τού έκοψαν το κεφάλι. “Off with his head!”, όπως ζητούσε η Ντάμα Κούπα.

Ο Γκιγιέρμο Μαρτίνεζ έγραψε ένα κομψό βιβλίο, που, ανάμεσα στα άλλα, θέτει και το ερώτημα αν ένα έργο Τέχνης-ένα μυθιστόρημα στην συγκεκριμένη περίπτωση-πρέπει να κρίνεται και με κριτήρια άλλα από αυτά της εποχής του. Στην εποχή που έζησε ο Κάρρολ  δεν ήταν περίεργο να φωτογραφίζει κοριτσάκια ως την επιτομή της αθωότητας, με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων τους.  Στην εποχή μας, αν έκανε το ίδιο, το πιό πιθανό είναι ότι θα τον έλεγαν παιδόφιλο.  ΄

Καί όπως έχει πεί σε μιά συνέντευξή του ο ίδιος ο συγγραφέας:”Φυσικά και μπορεί η ευφυία  να γίνει κατάρα. Αρκεί να αναλογιστείτε τις έξυπνες γυναίκες οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις, χρειάζεται να κρύβουν την ευφυΐα τους, για να μη φανεί ότι είναι ανώτερες από τους άνδρες που έχουν επιλέξει. Επίσης πολλοί άνθρωποι που διαθέτουν εξαιρετικές διανοητικές ικανότητες, βρίσκουν πολύ πληκτικές τις συνηθισμένες συζητήσεις, έχουν την τάση να προχωρούν γρήγορα παρακάτω και να αποστρέφονται εκείνους που σκέφτονται πιο αργά με αποτέλεσμα να καταλήξουν να γίνουν μοναχικοί άνθρωποι”.

& PANE DI CAPO ΣΤΙΣ ΠΗΓΕΣ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ- ΑΡΧΟΝΤΙΚΗ ΑΠΟΛΑΥΣΗ