Κόρη του Ήλιου, των ανέμων…αδέρφι των πουλιών…σπάνιο λουλούδι…θρύλος…
Ιερή θεότητα ινδιάνικης φυλής…τροπικού ,σπάνιου δέντρου λυγερή κορμοστασιά …
Του τραγουδιού το πάθος ζωγραφισμένο στα μελιχρά της μάτια …
και χείλη ,που όλη την ποίηση υπόσχεται το σχήμα τους.
μαύρα μαλλιά, ξεχύνονται καταρράκτες στους λευκούς της ώμους!
Εξωτική νεράιδα των Ίνκας, υπνωτίζει με τη σαγήνη μιας “μάμα – Κίγια”* …
Ιέρεια στου δάσους το ναό, ψιθυρίζει τ’ανάλαφρα εκείνα θροΐσματα ,
όταν ο άνεμος φλερτάρει επίμονα τα δέντρα…
Αερικό των πόθων, των ονείρων που αιωρούνται στο Περουβιανό σύμπαν…
Άστρινος κι αλλοπαρμένος ο μουσικός κόσμος της!
Ο ΄Ηλιος έχει τη λάμψη της…η Σελήνη το παράξενό της βλέμμα…
τη φωνή της, τα “ουιραπουρού”* του μύθου, που όταν αρχίζουν το τραγούδι,
τα υπόλοιπα πουλιά , σιωπούν!
Κι απ’το “Ουμπίνας”* κλεμμένη η λάβρα της ψυχής της!
Τριγυρνούσε στα υψίπεδα των Άνδεων και τραγουδούσε συνεχώς σε μια γλώσσα ακαταλαβίστικη .
“Τόσο όμορφη!”, έλεγαν όλοι εκστασιασμένοι!, εννοώντας εκτός από την ανεπανάληπτη εξωτική ομορφιά της και την ασύλληπτη φωνή της!
Πρόκειται για την περουβιανή σοπράνο Ζογίλα Μπεατρίς Τσαβαρί ντε Καστίγιο, ευρέως γνωστή με το ψευδώνυμο Ύμα Σουμάκ, που στα ινδιάνικα “κέτσουα”* σημαίνει: “όμορφο κορίτσι!”
Γεννήθηκε σαν σήμερα 13 Σεπτέμβρη του 1922.
Η έκταση της φωνής της ξεπερνούσε τις 4 οκτάβες! Ερμηνεύτρια παραδοσιακών, ινδιάνικων τραγουδιών, τραγουδιών τζαζ αναμεμιγμένων με στοιχεία λατινοαμερικάνικης μουσικής.
Φαινόμενο της φωνητικής μουσικής, αφού εκτός από το σπάνιο εύρος της φωνής, μπορούσε μ’αυτήν να μιμηθεί τον ήχο των πουλιών, το βρυχηθμό των ηφαιστείων και το φύσημα του ανέμου!
Πέρα απ’τη φωνή και την ομορφιά της ξεχώριζε και για τις ενδυματολογικές της επιλογές, καθώς προτιμούσε τις εκκεντρικές εμφανίσεις με έντονα χρώματα, φανταχτερά κοσμήματα, που την έκαναν να μοιάζει με ινδιάνα πριγκίπισσα(η ίδια διέδιδε πως ήταν απόγονος του βασιλιά των Ίνκας!).
Ένα τραγούδι, στο οποίο κανείς μπορεί να διακρίνει την ευρεία φωνητική της έκταση, από τα χαμηλά επίπεδα ενός βαρύτονου ως τα υψηλότατα μιας κολορατούρα σοπράνο είναι το “Chuncho” Το αηδόνι των Ίνκας πέταξε για τον ουρανό την πρώτη του Νοέμβρη του 2008…
*Μάμα-Κίγια : Στη μυθολογία των Ίνκας, θεότητα της σελήνης.
*Ουιραπουρού : Πουλί των δασών του Αμαζονιου, σύμβολο της αιώνια αγάπης. Ινδιάνικος μύθος αναφέρει πως όταν αρχίζει το τραγούδι, όλα τα πουλιά σιωπούν!
*Ουμπίνας : ενεργό ηφαίστειο στο νότιο Περού.
*Κέτσουα :Ιθαγενής γλώσσα του Περού, κυρίως των Ίνκας. Η εμφάνισή της χρονολογείται από το 2.600 π.Χ.
