Διευθυντής: Μα προ παντός πρέπει να δείξετε πολλά,
ο κόσμος που ‘ρχεται να δει, αυτό ζητά,
κι απ’ τα πολλά που βλέπει στη σκηνή
και που να χάσκει κάνουν τον κάθε θεατή,
πολύ θε να ‘σαι τότε κερδισμένος
στον κόσμο λατρευτός κι αγαπημένος.
Η μάζα την ποσότητα ζητά,
κάτι ο καθένας τους διαλέγει απ’ τα πολλά
κι όταν κάτι απ’ το θέατρο έχουν πάρει,
φεύγουν όλοι κερδισμένοι με καμάρι.
Κομμάτιασε το έργο απ’ την αρχή,
σου πετυχαίνει τότε το γιαχνί
και το σερβίρεις μια χαρά κομματιαστό.
Σύνολο μην τους δίνεις στα χαμένα,
ο θεατής τα θέλει να ‘ν’ κομματιασμένα.
Ποιητής: Αυτό δεν είναι τέχνη αληθινή,
κι ένας σωστός τεχνίτης δεν την κάνει,
αυτή ‘ναι βρώμικη δουλειά σκιτζή,
μα, όπως φαίνεται, αυτό σας φτάνει.
Φάουστ, του Γκαίτε, Α’ ΜΕΡΟΣ, σελ. 10
Απόσπασμα από τον «Πρόλογο στο θέατρο»
Μετάφραση – Σχόλια: Ι. ΠΑΥΛΑΚΗ
ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ «ΑΣΤΗΡ», ΑΛ. & Ε. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, ΑΘΗΝΑ 1982
Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια μέγγενη. Που, όπως κάθε μέγγενη, έχει δυο σαγόνια: από τη μια μεριά τα δύσκολα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα και από την άλλη οι συλλογικές και ατομικές φαντασιώσεις που μεταφράζουν στη γλώσσα του καθενός τα φαινόμενα της πραγματικότητας.
Και στα δύο αυτά σαγόνια, βρίσκονται κολλημένα σαν πεταλίδες μεγάλα κομμάτια του πολιτικού κόσμου, των κομματικών μηχανισμών και διάφοροι παρατρεχάμενοι, συγγενείς και φίλοι που ψωμίζονται και από τον πολιτικό κόσμο και από τους κομματικούς μηχανισμούς και από τον κρατικό μηχανισμό. Που μπορεί να δέχονται κι αυτοί την πίεση, αυξάνουν όμως τον πόνο στους άλλους πιεζόμενους εξαιτίας της τραχύτητας του οστράκου που τους καλύπτει.
Για να κλείσει μια μέγγενη και να ασκήσει πίεση σ’ αυτό που υπάρχει ανάμεσα στα σαγόνια της, χρειάζεται κάποιος να τη σφίξει, να στρίψει δηλαδή τον μοχλό της βίδας που την κλείνει.
Εδώ οι γνώμες, σχετικά με το ποιοι ή ποιος σφίγγει τη μέγγενη, διίστανται.
Οι συμφορές, ατομικές ή συλλογικές, ωθούν μερικούς στην απόγνωση ή στην παράνοια κι αυτό με τη σειρά του οδηγεί πολλούς να φαντάζονται ότι κάποια εχθρικά χέρια, εκτός του συστήματός τους, κλείνουν τη μέγγενη. Ούτε αυτό είναι καινούριο. Ο κάθε άνθρωπος, ακόμα και οι καλύτεροι από εμάς, κάποιον ―κάποτε― έχουν κλείσει σε μια μέγγενη. Από απληστία, από μισαλλοδοξία, από άγνοια ή κι από αγάπη. Δικόν τους ή ξένο.
Η πραγματικότητα που βιώνει ο καθένας, ωθεί μερικούς στην απόγνωση και κάποιους άλλους στην προβολή των επιθυμιών τους πάνω στην πραγματικότητα που βιώνουν. Παλιό κι αυτό.
Το αποτέλεσμα δεν είναι και τόσο διαφορετικό και στις δυο περιπτώσεις: Παραλογισμός.
Αλλά πότε παρουσίασε έλλειμμα στον παραλογισμό η ανθρωπότητα; Ίσα ίσα, εκεί είναι που εμφανίζονται διεθνώς τα μεγαλύτερα πρωτογενή πλεονάσματα.
Οι Έλληνες εξάλλου έχουν εμπνεύσει διαχρονικά πολλούς διανοητές με τον ιστορικά καταξιωμένο παραλογισμό τους.
Ο Γιουνγκ λέει κάτι πάνω στο θέμα της φαντασίας που εμένα μου φαίνεται ενδιαφέρον και επίκαιρο, παρ’ όλο που γράφτηκε σχεδόν έναν αιώνα πριν:
«Η δυναμική της φαντασίας είναι το παιχνίδι, που ιδιάζει και στο παιδί και που είναι ασυμβίβαστο με τη σοβαρή εργασία. Αλλά χωρίς αυτό το παιχνίδι της φαντασίας, δεν έχει δει το φως κανένα γόνιμο έργο. Οφείλουμε άπειρα πράγματα στο παιχνίδι της φαντασίας. Έτσι βλέπουμε μυωπικά τα πράγματα όταν μεταχειριζόμαστε με περιφρόνηση τη φαντασία εξ αιτίας του τυχοδιωκτικού και του απαράδεκτου που έχει μέσα της. Ας μην ξεχνάμε πως στη φαντασία μπορεί να έγκειται η μεγαλύτερη αξία ενός ανθρώπου. Λέω επίτηδες: “μπορεί”, γιατί άλλωστε οι φαντασιώσεις δεν έχουν καμιάν αξία αφού δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ακατέργαστο υλικό. Για να δώσουμε την αξία που βρίσκεται μέσα τους, πρέπει να τις αναπτύξουμε. Και αυτή η ανάπτυξη δεν γίνεται με απλή ανάλυση, αλλά με συνθετική εργασία, μ’ ένα είδος αναγωγικής διεργασίας.».
C. G. JUNG, ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ, Μετάφραση Μίνας Ζωγράφου-Μεραναίου, (γραμμένο περ. το 1920)
Εκδόσεις ΜΑΡΗ, Αθήνα 1954, σελ. 64
Θα έδειχνα υποκριτής και ψεύτης αν έλεγα ότι υποτάσσω πάντοτε τη φαντασία μου στην πραγματικότητα ή ότι επιτρέπω στην πραγματικότητα να βάλει στιβαρά χαλινάρια στη φαντασία μου.
Πώς αλλιώς θα έγραφα παραμύθια και φανταστικά αφηγήματα ή θα σχεδίαζα παιδιόθεν τέρατα και παράξενα πλάσματα αν δεν μπορούσα μέσα απ’ αυτά να προβάλλω κάποιους από τους «ουτοπικούς» στόχους μου; Με την ελπίδα ή τη ματαιοδοξία κάποιος άλλος να τους προσαρμόσει σε μια πιο λειτουργική για το κοινωνικό σύνολο «επιστημονική» και εφαρμόσιμη πρόταση. Όπως έγινε με τον Ναυτίλο, το υποβρύχιο του Κάπτεν Νέμο, που φαντάστηκε ο Ιούλιος Βερν. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι διανοούμαι να συγκριθώ με τον διάσημο Γάλλο συγγραφέα. Όχι τόσο από σεμνότητα όσο από αυτογνωσία. Που ίσως να είναι το ίδιο…
Αλλά όσες και όσοι πλάθουν φανταστικούς κόσμους, από τα αρχαία χρόνια, κάποιον σαν τον εαυτό τους κι αυτούς που αγαπούν θα ήθελαν να τοποθετήσουν εκεί μέσα. Εκτός αν σκάβουν μια κόλαση για να χώσουν εκεί μέσα τους «εχθρούς» τους ή τους εφιάλτες τους.
Όταν ήμουν μικρός και ξεδίπλωνα τις ονειροφαντασίες μου στο οικογενειακό τραπέζι, ο πατέρας μου έλεγε ότι είμαι «μυστήριο τρένο». Το έλεγε χαμογελαστά κι έτσι δεν με πείραζε ο χαρακτηρισμός του• παρ’ όλο που ούτε ιδιαίτερα «μυστήριο» θεωρούσα τον εαυτό μου αλλά ούτε και «τρένο».
Πέρασαν πολλά χρόνια και οι ονειροφαντασίες μου μεγάλωσαν, με ξεπέρασαν στο μπόι και πλέον δεν μπορούν να κρύβονται στη σκιά μου ακόμα και το ξημέρωμα ή το σούρουπο, όταν η σκιά μου με δείχνει ψηλότερο απ’ όσο πραγματικά είμαι.
Και τώρα ονειρεύομαι ξύπνιος πολλά. Και φαντάζομαι ακόμα περισσότερα. Και μ’ αρέσει αυτό. Και όσο μετατρέπω τις «ονειροφαντασίες» μου σε ιστορίες, τόσο περισσότερο τείνω να συμφωνήσω με αυτά που λέει ο Γιουνγκ.
Αλλά ας γυρίσω στο πρόβλημα της Ελλάδας και στη μέγγενη που τη σφίγγει μέχρι ασφυξίας.
Το Θέατρο αποτέλεσε για την αρχαία Ελλάδα ένα μέσο άσκησης εξουσίας, θρησκευτικής και πολιτικής, όσο και εφαρμοσμένης συλλογικής παιδείας. Μετά αποκλήθηκε “τέχνη”. Η πολιτική σκηνή κάθε χώρας έχει πάντοτε στοιχεία από το θέατρο. Δράμα, τραγωδία ή κωμωδία. Και θέατρο χωρίς τη φαντασία των συντελεστών του δεν υπάρχει. Αυτός είναι κι ο λόγος που ξεκίνησα αυτό το τερατωδώς μεγάλο (για άρθρο ηλεκτρονικού περιοδικού) κείμενο με ένα απόσπασμα από τον πρόλογο στον Φάουστ, του Γκαίτε, όπου μιλάει ο Διευθυντής ενός Θεάτρου και απαντάει ένας ―ή «Ο»― Ποιητής.
Δεν επιλέγω τυχαία γι’ αυτό το κείμενό μου ―μεγάλο όσο σχεδόν και η κρίση που περνάμε― αποσπάσματα από δυο εκπροσώπους της «Γερμανικής» κουλτούρας, του Γερμανού Γκαίτε και του Ελβετού Γιουνγκ.
Και οι δυο τους, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, είχαν κάνει θαυμαστά μακροβούτια στοχασμού μέσα σ’ έναν φαντασιακό Ελληνικό κόσμο.
Μιλώντας λοιπόν για φαντασία και φαντασιώσεις, θέλω να μοιραστώ με μερικούς υπομονετικούς αναγνώστες και αναγνώστριες κάποιες από τις φαντασιώσεις μου σχετικά με την Ελλάδα.
Φαντασίωση Πρώτη:
Έχω πάρα πάρα πολλά λεφτά διαθέσιμα. Πάνω από 400 δισεκατομμύρια ευρώ. Έχω και μια διαβεβαίωση μακροζωίας από το «συνωμοτούν Σύμπαν».
Φαντασίωση Δεύτερη:
Αξιοποιώ τα υπερβολικά πολλά λεφτά μου για το καλό της πατρίδας μου με τον εξής τρόπο:
Φροντίζω να ξεχρεωθεί με μετρητά το συνολικό χρέος της Ελλάδας (που σήμερα είναι περίπου 380 δισ. Ευρώ όλο μαζί) και μου περισσεύουν και αρκετά δισ. για την ενίσχυση κάποιων σημαντικών έργων ή την ανακούφιση μερικών από τους πιο αδύναμους συμπολίτες μου.
Αυτή, η δεύτερη, φαντασίωση μου φαίνεται ηλίθια και τη διαγράφω.
Είναι ανόητο, όταν έχεις τόσα πολλά λεφτά, να τα ξοδεύεις για να ξεχρεώσεις όταν μπορείς να τα αξιοποιήσεις για να δημιουργήσεις πλούτο πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο απαιτεί η εξυπηρέτηση του χρέους σου. Άλλωστε κανένας δεν ζορίζει τον οφειλέτη του όταν ξέρει ότι είναι αηδιαστικά πλούσιος και ισχυρός.
Οπότε, δημιουργώ μια Τρίτη φαντασίωση, με βάση τα πολλά λεφτά που φαντάζομαι ότι έχω. Και επειδή θέλω να τη θυμάμαι, την οργανώνω κάπως σαν Μνημόνιο και τη σπάω στα πιο κάτω κομμάτια:
1. Με κεφάλαια κατάλληλα επενδυμένα σε επιχειρήσεις νέων τεχνολογιών φιλικών προς το περιβάλλον, δημιουργώ προϋποθέσεις για να προστατεύεται η μητρότητα και η πατρότητα με επιδόματα γέννας, διατροφής και σπουδών από το πρώτο παιδί, με αυξανόμενα ποσά για κάθε νέο παιδί που γεννιέται στην Ελλάδα (όχι απαραίτητα από Έλληνες γονείς) και αυτοδικαίως αποκτάει δικαιώματα και υποχρεώσεις Έλληνα πολίτη.
2. Χρηματοδοτώ σε πολλά μέρη της Ελλάδας πρότυπα νηπιαγωγεία, πρότυπα σχολεία, πρότυπα πανεπιστήμια για Έλληνες και ξένους με δίδακτρα ανάλογα με τα ποσά που θα ξοδεύανε οι γονείς για ξένες γλώσσες, μπαλέτο, κολύμπι, μουσική, πολεμικές τέχνες, ιππασία, αθλήματα, τζανκ φουντ, ηλεκτρονικά παιχνίδια, ώρες σε παιδότοπους και για φροντιστήρια. Γιατί όταν λέω πρότυπα νηπιαγωγεία, σχολεία και πανεπιστήμια, εννοώ πρότυπα σαν περιβάλλον, που σημαίνει σχολεία μέσα σε πάρκα, πρότυπα από την άποψη της διδασκαλίας και πρότυπα στην υποδοχή των παιδιών και των δασκάλων με παιχνίδι, μουσική, χορό, ξένες γλώσσες, άθληση, χαρά και πολύ γέλιο σε αίθουσες και βοηθητικούς χώρους που δεν θα θύμιζαν ραφιέρες ανθρώπων. Με οργανωμένες επισκέψεις σε αυτά ανθρώπων όλων των επαγγελματικών κατηγοριών που αγαπούν αυτό που κάνουν, για να εξηγούν με απλά λόγια στα παιδιά τι ακριβώς κάνουν για να κερδίσουν το ψωμί τους. Εννοείται ότι θα υπήρχαν και υποτροφίες για τα παιδιά που αριστεύουν αλλά έχουν περιορισμένους οικονομικούς πόρους και ειδικές υποτροφίες για παιδιά που δεν είναι άριστα αλλά θέλουν να αριστεύσουν και είναι επίσης περιορισμένων οικονομικών. Μαζί με άφθονες υποτροφίες για έρευνες στις Επιστήμες, στα Γράμματα και στις Τέχνες.
3. Επενδύω κεφάλαια μαζί με τολμηρούς και φιλόδοξους επιχειρηματίες σε πολλούς δρόμους, πολλούς καλούς λιμένες και λιμανάκια και μαρίνες και αεροδρόμια και ελικοδρόμια και τρένα. Πολλά τρένα! Παντού τρένα και τρενάκια. Ακόμα και νησιά όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Μυτιλήνη και άλλα, θα τα γέμιζα με ηλεκτροκίνητα τρένα, τροφοδοτούμενα από μονάδες παραγωγής ρεύματος από Α.Π.Ε. (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας). Ακόμα και στη Σύρο ή στη Νάξο και τη Μύκονο. Γιατί πιστεύω ότι όλα τα νησιά και οι νησάρες και τα νησάκια της Ελλάδας θα γινόντουσαν πολύ πιο όμορφα, πολύ πιο παραγωγικά και ελκυστικά μ’ ένα τρενάκι μέσα τους να γυροφέρνει μεταφέροντας ―με ασφάλεια και οικονομία― ανθρώπους και εμπορεύματα από τη μια μεριά τους στην άλλη. Χώρια που θα μειωνόντουσαν και τα τροχαία ατυχήματα και με τα εργοστάσια για την κατασκευή των σιδηροτροχιών και των μηχανών και των βαγονιών και όλα αυτά που χρειάζονται, θα δημιουργόντουσαν πάρα πολλές θέσεις εργασίας. Γιατί εννοείται ότι όλα αυτά θα κατασκευάζονται στην Ελλάδα.
4. Αθλοθετώ διεθνή επιστημονική έρευνα για την άρτια και όσο γίνεται πιο οικονομική και εξυπηρετική σύνδεση ολόκληρου του νησιωτικού συμπλέγματος της Ελλάδας με τα ηπειρωτικά λιμάνια με τακτικά δρομολόγια πλοίων. Εννοείται ότι θα χρηματοδοτήσω την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών με στόχο την εφεύρεση και ναυπήγηση νέου τύπου Ελληνοπλοίων με νέου τύπου οικονομικούς και οικολογικούς κινητήρες που θα μπορούν να πουληθούν με μεγάλο κέρδος σε όλες τις χώρες που έχουν ακτοπλοϊκές ανάγκες σαν τις δικές μας.
5. Δημιουργώ από κοινού με δραστήριους κι ευφάνταστους επιχειρηματίες πολλά θεματικά πάρκα παντού όπου η Ελληνική Μυθολογία μπορεί να συναντήσει τη διεθνή Χολιγουντιανή παραγωγή και να ανταγωνιστεί με επιτυχία τη μωροφιλόδοξη διασκέδαση. Στα πάρκα αυτά θα δημιουργήσω ειδικού τύπου Κερδοσκοπικές Μορφωτικές Ψυχαγωγικές Ξενοδοχειακές Μονάδες (ΚεΜοΨυΞεΜο). Αυτές οι Κ.Μ.Ψ.Ξ.Μ. θα έχουν σαν στόχο την προσέλκυση μορφωμένων ανθρώπων, με επιρροή και διασυνδέσεις, που με τη σειρά τους θα κάνουν μόδα τον συνδυασμό Τουρισμού, Ψυχαγωγίας και Επιμόρφωσης σε παγκόσμια κλίμακα και τα κέρδη τους θα επανεπενδύονται κατά τουλάχιστον 50% για τη χρηματοδότηση της τοπικής ανάπτυξης. Κι αυτά τα Κ.Μ.Ψ.Ξ.Μ. θα είναι σαν να πηγαίνεις για διακοπές κοντά στον Μυστρά, να κάνεις μπάνιο σε Μανιάτικα λιμανάκια και να βλέπεις και το σπήλαιο του Δυρού και τη Μονεμβάσια και αργά το απόγευμα να σου κάνει δυο ωρίτσες μάθημα Βυζαντινής Ιστορίας η κυρία Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ. Και μετά να πηγαίνεις να τρως θαυματουργά ντόπια εδέσματα όπως ντολμαδάκια, γεμιστές ντομάτες και πιπεριές, σαλάτες θεϊκές και να πίνεις νέκταρ από τη χώρα του Διονύσου ή όμορφο αρωματικό ουζάκι. Μαγεία! Θα χρηματοδοτούσα και πάρα πολλά συνεδριακά κέντρα σε κάθε τόπο που τον ξέρει όλος ο κόσμος και είναι συνδεμένος με τη σύγχρονη σκέψη. Παραδείγματος χάριν ένα Παγκόσμιο Συνεδριακό Κέντρο Γυμναστικής στη Νεμέα με πολλά ρομποτικά χαδιάρικα λιοντάρια, λιονταρίνες και λιονταράκια για τη σωματική άσκηση παιδιών και ενηλίκων. Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο για Μελλοντολόγους στους Δελφούς, μαζί με ένα πιο μικρό για υποψήφιες Πυθίες, καφεμάντεις, χαρτορίχτρες, αστρολόγους και άλλους Μαθητευόμενους Μάγους με διδάκτορες ντυμένους Κίρκη, Καλυψώ ή ―στην ανάγκη― σε ανδρόγυνο Τειρεσία με μαστούς (χα χα χα! Τρέμε Guillome Apollinaire!) και πολλά άλλα που τώρα δεν μου ‘ρχονται στο μυαλό.
6. Χρηματοδοτώ σε συνεργασία με εκδοτικούς οίκους, πανεπιστήμια και άλλους οργανισμούς τη μετάφραση στις πιο ομιλούμενες ξένες γλώσσες όλων των Ελληνικών βιβλίων που διακρίθηκαν σε επιμέρους αθλοθετήσεις βραβείων από Συλλόγους και λογοτεχνικά περιοδικά. Φροντίζοντας οι επιτροπές των βραβείων να εμπλουτίζονται, μετά από κλήρωση, από επαγγελματικά πετυχημένους ζαχαροπλάστες, κομμώτριες, τυπογράφους, φουρνάρηδες, κοσμηματοπώλες, κεραμίστες, ξυλουργούς, αργυροχρυσοχόους και άλλους επαγγελματίες δημιουργούς (με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου «δημιουργός») που τους αρέσει το διάβασμα. Γιατί πιστεύω ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν υψηλό αισθητικό κριτήριο αλλά το κρύβουν επιμελώς κι από τον εαυτό τους κι από τα ΜΜΕ. Ξέρουν επίσης πολύ καλά ότι η αναζήτηση κέρδους, η κερδοσκοπία δηλαδή, είναι κάτι υγιές και δεν έχει καμιά σχέση με την αισχροκέρδεια.
Ενισχύω επίσης, με ανάλογες διαδικασίες, τη συμμετοχή Ελλήνων Καλλιτεχνών (εικαστικών, μουσικών, χορευτών, ηθοποιών και άλλων) σε όλα τα διεθνή καλλιτεχνικά φόρα ακόμα και με τον κίνδυνο να μαλλιοτραβιούνται οι καλλιτέχνες ποιος θα πρωτοπάει.
7. Γίνομαι συμπαραγωγός σε μεγάλες κινηματογραφικές, τηλεοπτικές και ιντερνετικές παραγωγές που μπορούν να προβάλλουν την Ελλάδα και τον Ελληνικό Πολιτισμό σε όλο τον κόσμο και τη σύνδεσή του με τους άλλους Πολιτισμούς εκπαιδεύοντας ταυτόχρονα και τις νέες γενιές διεθνώς σχετικά με το αν ο Λεωνίδας της Σπάρτης ήταν ήρωας κόμιξ και μιλούσε αγγλικά με αμερικανική προφορά ή ένας αρχαίος Έλληνας που μιλούσε μια αρχαία ελληνική γλώσσα που ακόμα χρησιμοποιούμε τις περισσότερες από τις λέξεις της. Χρηματοδοτώ και προσφέρω κίνητρα θεσμοθετώντας μεγάλα έπαθλα για έρευνα σε ιατρικούς, τεχνολογικούς και κοινωνιολογικούς τομείς δημιουργώντας αντίστοιχα Ερευνητικά Κέντρα με πρόσκληση επιστημόνων απ’ όλο τον Κόσμο και σύνδεσή τους με τα Ελληνικά Πανεπιστήμια. Όλα αυτά με καλοσχεδιασμένα επιχειρηματικά σχέδια που στόχο θα έχουν την επίτευξη του μέγιστου κέρδους.
8. Δημιουργώ έναν Οργανισμό που θα εκπονήσει ένα Διεθνές πρόγραμμα δημοσίων σχέσεων με στόχο την κατάκτηση θετικής γνώμης και επαρκούς γνώσης για τη σύγχρονη Ελλάδα από την πλειονότητα των κατοίκων της και των κατοίκων του υπόλοιπου πλανήτη. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος μπορεί και να χρηματοδοτούσα τη σύνθεση ενός νεο-ηπειρώτικου πεντατονικού τραγουδιού ή νεο-ποντιακού ή νεο-κρητικού για συμμετοχή στη Γιουροβίζιον. Με στίχο σύγχρονο και ρηξικέλευθο, αντάξιο των «Παιδιών της Σαμαρίνας». Περισσότερο για να ενισχύσω τον σεβασμό των σύγχρονων Ελλήνων στην παράδοσή τους παρά για να πείσω μερικούς ξένους για το πόσο σπουδαία και θαυμαστή είναι η χώρα μου. Καθώς, όπως πιστεύω, αν δεν αγαπάς αρκετά τον εαυτό σου, πώς να πείσεις άλλους να τον αγαπήσουν;
9. Χρηματοδοτώ κερδοφόρα προγράμματα για την προστασία και τη συνεννόηση μεταξύ όλων των έμβιων όντων του Πλανήτη. Με ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των νεραϊδών που ζουν σε κάθε δέντρο και στην κρυφή μαγεία και αξία που κρύβεται μέσα σε κάθε ζούδι. Όσο μικρό και ενδεχομένως ασυμπάθιστο κι αν είναι (π.χ. σαρανταποδαρούσες, ίουλους, ψείρες της θάλασσας και άλλα). Γιατί και σ’ αυτόν τον τομέα θα ήθελα να είναι πρωτοπόρα η χώρα στην οποία πρωτοακούστηκαν οι μύθοι του Αισώπου με τα τόσα ζώα. Από κουνούπια πάνω σε κέρατα βοδιών μέχρι τα μελωδικά βατράχια και τα σαλιγκάρια που ενώ καιγόντουσαν τα σπίτια τους εκείνα τραγουδούσαν, όχι από γενναιότητα αλλά από βλακεία. Μεταξύ αυτών θα είναι και η χρηματοδότηση έρευνας για παραγωγή χαρτιού από ειδικές φυτείες βρόσιμων φυτών όπως η φάβα Σαντορίνης.
10. Δημιουργώ μια πολυεθνική κατασκευαστική Εταιρεία που στόχο θα έχει την κατεδάφιση του 25% των άχαρων πολυκατοικιών της Αθήνας με θέσπιση κινήτρων προς τους κατοίκους για μετεγκατάσταση σε μικρούς οικισμούς της επαρχίας και αντικατάσταση των γκρεμισμένων πολυκατοικιών με πάρκα. Αυτό θα γίνει με ταυτόχρονη προστασία των πιο όμορφων κτιρίων. Αθλοθετώ οικονομικά βραβεία για το πιο φροντισμένο πεζοδρόμιο και τμήμα δρόμου μπροστά σε κάθε σπίτι ή πολυκατοικία. Βραβεία που να αποτελούν σοβαρό κίνητρο για τους ιδιοκτήτες να αντικαθιστούν τα σπασμένα πλακάκια, να ασπρίζουν με ασβέστη τα ρείθρα, να φροντίζουν τα δεντράκια (όπου υπάρχουν) και να καθαρίζουν και ξεβουλώνουν τακτικά τις σχάρες των ομβρίων υδάτων.
11. Χρηματοδοτώ τη δημιουργία Θεραπευτικών Κέντρων που θα λειτουργούν σε συνεργασία με τα Ιατρικά Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα και θεσμοθετώ χρηματικά βραβεία για την ανακάλυψη νέων θεραπευτικών μεθόδων και ουσιών με ταυτόχρονη προσέλκυση ειδικών απ’ όλο τον κόσμο. Και για να εργαστούν, και για να διδάσκουν και για να επιλέξουν την Ελλάδα σαν τόπο μόνιμης εγκατάστασης. Και, εννοείται, κι αυτά τα Θεραπευτικά Κέντρα θα είναι Κερδοσκοπικοί Οργανισμοί. Μόνο που τα κέρδη τους δεν θα προέρχονται από τους οικονομικά αδύναμους, που θα έχουν δωρεάν πρόσβαση στις υπηρεσίες τους, αλλά από τους διεθνείς μεγιστάνες του πλούτου που θα τα επιλέγουν επειδή θα είναι τα καλύτερα στον Κόσμο.
Μετά απ’ όλες αυτές τις Μνημονιακές και μνημειώδεις φαντασιώσεις, βλέποντας πόσο καλά κι ωραία γίνονται με τη φαντασία τα πράγματα, να που μου έρχεται αίφνης κατακέφαλα η πιο μεγάλη ονειροφαντασιά, η πιο σπουδαία και μεγαλόπνοη, ανάλογη σε μέγεθος και ποιότητα με το Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας!
Δεν χρειάζεται να είμαι εγώ πλούσιος!
Δεν χρειάζεται να έχω εγώ πάρα πολλά λεφτά!
Όλα όσα φαντάστηκα, όλα όσα ονειρεύτηκα ―«με τον νου πλουταίνει η κόρη, με τον ύπνο η ακαμάτρα», όπως έλεγε η μάνα μου― μπορούν να συμβούν με την καλή θέληση κι απόφαση των συμπατριωτών μου!
Λεφτά υπάρχουν! Η Ελλάδα μπορεί να κάνει πολλά λεφτά! Δουλειά θέλει και απόφαση και ενθουσιασμό και θέληση και συλλογική προσπάθεια με αυταπάρνηση, στοχασμό και εντιμότητα!
Και να βάλουμε υψηλούς στόχους! Να επιζητούμε διαρκώς το άριστο! Να μη δεχόμαστε το μικρό και το φτηνό! Να μην πούμε ποτέ: «Έλα μωρέ! Τι το ψειρίζεις; Μια χαρά είναι για τα Ελληνικά δεδομένα…».
Να ξεπερνάμε τη μικροψυχία του βολέματος με μεγαλόπνοες σκέψεις!
Με αλληλεγγύη, συνεννόηση, συνευθύνη και συνεργασία!
Ναι. Λεφτά υπάρχουν. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει πλούσια.
Οι Έλληνες μπορούν να ζουν πλούσια σ’ έναν πλούσιο και δίκαιο τόπο.
Και μετά απ’ όλα αυτά, κλατάρω.
Σκέφτομαι τα Ολυμπιακά ακίνητα του 2004 που ρημάζουν. Σκέφτομαι το Ελληνικό που θα φιλοξενήσει μια ακόμα χωματερή. Σκέφτομαι που έχουμε κάνει
σκατά τη Θεία Ελευσίνα. Σκέφτομαι που στα στενά της Σαλαμίνας, από τον Πειραιά μέχρι την Κόρινθο σχεδόν, ρεύονται, κλάνουν, χέζουν και κατουράνε
εκατοντάδες πλοία σε σταλίες. Σκέφτομαι που έχουμε μια από τις ομορφότερες ακτές του κόσμου να βρέχει τα πόδια της Αθήνας και της Αττικής και της
έχουμε γυρίσει τον τσιμεντωμένο πισινό μας. Σκέφτομαι ότι έχουμε σωριάσει χιλιάδες αυθαίρετα τσιμεντοκούραδα σε όλες τις ακτές μας. Σκέφτομαι ότι
έχουμε κάνει παλιατζίδικο και αποθήκες ανθρώπων το ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Σκέφτομαι, σκέφτομαι, σκέφτομαι και η φαντασία μου αρχίζει και
ζαρώνει, ξεφουσκώνει, συνθλίβεται κάτω από το βάρος μιας φαντασιόπληκτης αλλά πραγματικής ευθύνης που δεν μπορώ να την αντέξω μοναχός μου.
Και κάτω απ’ αυτό το τεράστιο βάρος, που είμαι ανίκανος να το διαχειριστώ όση φαντασία κι αν έχω, λυγίζω μπροστά στην πραγματικότητα και καταφεύγω
ξανά σε άλλους είδους φαντασιοπληξίες.
Και σχεδιάζω παίζοντας, όπως το συνηθίζω όταν η πραγματικότητα με πιέζει σαν μέγγενη, ένα μυστήριο τρένο που να μπορεί να πλέει και να πετάει
μεταφέροντας χαμογελαστές φατσούλες πάνω από την Ελλάδα.
Μήπως χωθώ κι εγώ μέσα σ’ αυτό και ξεφύγω από μια πραγματικότητα που ακόμα και η πιο μεγάλη φαντασία δυσκολεύεται να την κουμαντάρει. Και
τρυπώνοντας μέσα σ’ αυτό το ιπτάμενο-πλεούμενο «μυστήριο τρένο», αρχίζω και ανακτώ κάπως την αισιοδοξία μου.
«Όλα έχουν όρια», σκέφτομαι.
Ακόμα και η κρίση που ζούμε. Κι αυτή θα περάσει…
Ακόμα και η ανθρώπινη βλακεία. Κι αυτή μπορεί να νικηθεί…
Αλλά κάτι με φρενάρει σ’ αυτή τη σκέψη για τα όρια και τις νίκες.
Αν είχε δίκιο ο Αϊνστάιν;
Σχετικά με τα πιθανά όρια του Σύμπαντος και την απεριόριστη ανθρώπινη βλακεία;
09 Ιουνίου 2015
Εικόνα: Ένα μυστήριο τρένο, Κωστής Α. Μακρής, Ιούνιος 2015
