Πράγματι κινδυνεύουμε να μείνουμε από ρευστότητα σε Δημόσιο, τράπεζες, αγορά. Και νομίζω ότι ουδείς αμφιβάλλει πως το χρήμα, εκτός από οξυγόνο της οικονομίας, είναι και το μεγαλύτερο αντικαταθλιπτικό του ανθρώπου και της κοινωνίας ( άσχετα αν υπάρχουν πάρα πολλοί με άφθονη ρευστότητα αλλά ατέλειωτες φοβίες, νευρώσεις, εμμονές, ανασφάλεια).
Σε καιρό κρίσης -οπότε και τα χρέη, οι δαπάνες και οι υποχρεώσεις είναι υπερβολικά περισσότερες από τα εισοδήματα – φυσιολογικό είναι η έλλειψη ρευστού και η έλλειψη προοπτικής εισοδημάτων, συν την απαξίωση της ατομικής ιδιοκτησίας, να έχουν τσακίσει το πιο πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο των Ελλήνων, την πιο σοβαρή κρυμμένη υπεραξία του: το φιλότιμο.
Εσκεμμένα δεν αναφέρομαι σε ένα άλλο στοιχείο που μας χαρακτηρίζει, το περίφημο ελληνικό δαιμόνιο, που προσωπικά θεωρώ υπερτιμημένη έννοια και ελαφρώς μυθοποιημένη. Αναφέρομαι λοιπόν στο γνήσιο ελληνικό φιλότιμο, την γνήσια και ειλικρινή δράση του καθενός που μπορεί να θυσιάσει επιθυμίες για ανάγκες και μερικές φορές να παραμερίσει το Εγώ για το Εμείς.
Τι θέλω να πω με τα παραπάνω: η ελληνική κοινωνία έκανε πολλά άλματα από το 1974 μέχρι πριν λίγα χρόνια (πριν τα Μνημόνια). Και τα έκανε όχι μόνο στηριγμένη στην κομματική πελατεία, όχι μόνο στον ατομικισμό και στο βόλεμα στο δημόσιο. Όχι μόνο στην απομύζηση ευρωπαϊκών επιδοτήσεων και δανεικού και αγύριστου χρήματος από τις τράπεζες.
Καιρός είναι να παραδεχθούμε ότι δεν ήταν όλη η χώρα ένα ατέλειωτο αλισβερίσι προνομιούχων με την εξουσία. Η ελληνική κοινωνία είχε, έχει και θα έχει ανθρώπους με ιδέες, φιλότιμο, αρχές και αρετές.
Και επειδή ξεκίνησα ονομάζοντας το καύσιμο που μας λείπει σαν κοινωνία (το ρευστό), ακλόνητα πιστεύω ότι χωρίς αυτό σήμερα δεν κινητοποιούνται ούτε ιδέες, ούτε εφευρετικότητα. Αντιθέτως, αυτά εκρέουν προς άλλες πολιτείες.
Αγνοούμε το αυτονόητο . Συγκεκριμένα, μας έκαναν να το αγνοούμε . Διότι μας παρουσιάζουν ότι ζούσαμε με δανεικά και αγύριστα όλοι, επειδή έτσι ζούσε και επιβίωνε το κομματικό υπερτροφικό κράτος. Το οποίο δικαίως επιμένουν κάποιοι να το θεωρούν ακόμη και σήμερα περιττό, και ότι θέλει περισσότερη μείωση.
Δεν είμαι υπέρμαχος του Δημοσίου. Όμως και εκεί υπήρχε -και υπάρχει- φιλότιμο (εκτός από διαφθορά). Και κανείς δεν σκέφτεται πόσο φιλότιμο θα μειωθεί και πόση διαφθορά θα αυξηθεί όταν κατεβαίνει στο μισό (!) ο μέσος μισθός του εφοριακού, του δικαστή, του αστυνομικού, του γιατρού, του δασκάλου…
Το να κόψεις τους μισθούς στα ρετιρέ, στους συμβούλους, στα μέλη ΔΣ σε ελλειμματικές ΔΕΚΟ, στους αρχισυνδικαλιστές και σε πολλά άλλα αντιπαραγωγικά στελέχη της κρατικής μηχανής, δεν είναι το ίδιο με το να σπρώξεις προς τα κάτω το φιλότιμο εκείνων που δούλευαν για τον πολίτη ,με αξιοπρεπείς και όχι υπέρογκες αποδοχές.
Τα περί μεταρρύθμισης μέσω της αξιολόγησης, είναι ο μεγάλος μύθος που ακούμε χρόνια τώρα, πριν την αισχρή πολιτική των οριζόντιων περικοπών. Αυτή η σπρωξιά προς τα κάτω, του φιλότιμου, είναι φυσικά πιο έντονη στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, στους αυτοαπασχολούμενους, στους ελεύθερους επαγγελματίες, στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες. Η δε φράση ότι η “αγορά είναι ψυχολογία” και οι Έλληνες με το δαιμόνιο τους θα τα καταφέρουν, ισχύει όταν υπάρχει…. αγορά! Και αγορά χωρίς ρευστότητα, δεν νοείται παρά μόνο στις…εμπράγματες οικονομίες!