* Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης
και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μάθανε πως το… κάνουμε
και πλακώσανε κι οι Γκούτσι.
Κατ ‘ αρχήν ψυχραιμία… Επειδή τα μνημεία δεν παθαίνουν τίποτα ούτε γελοιοποιούνται από τις σοβαρές ή μη παρεμβάσεις αλλά μάλλον εμείς εκτιθέμεθα σχετικά, οι εντεταλμένοι να τα προστατεύουμε.
Η απόφαση του ΚΑΣ λοιπόν ήταν προειλημμένη πριν καν εκδοθεί. Κι ήταν η αναμενόμενη. Παμψηφεί. Και ήταν κατ’ αρχάς ορθή αλλά και σύμφωνη προς τις παραδόσεις – ή και εμμονές, μερικές φορές – της αρχαιολογικής μας κοινότητας διαχρονικά αλλά και του δημοσίου αισθήματος.
Η Ακρόπολη και ο Παρθενών, αυτά τα μοναδικά σύμβολα του δυτικού πολιτισμού, πρέπει να προφυλάσσονται από κάθε εκμαυλιστική μορφή εμπορευματοποίησης, διαφημιστικού ευτελισμού ή “ευκαιριακής” αξιοποίησης. Ούτως ή άλλως ο Ιερός Βράχος καθημερινά και διαχρονικά αποδίδει τα μέγιστα στην νεοελληνική κοινωνία και σε συμβολικό – ιδεολογικό επίπεδο αλλά και σε στενά οικονομικό ώστε να μην χρειάζεται τα εκατομμύρια ή την προβολή των Gucci. Είναι η ασπίδα μας και σήμερα και πάντα, έστω και αν η πλειονότητα των Ελλήνων δεν πολυκατανοεί τους αισθητικούς λόγους αυτής της υπεροχής αλλά της φτάνει ότι νιώθει ενστικτωδώς τον μύθο και την μεταφυσική του χώρου. Τα δικά μας πράματα όπως του θα έλεγε ο στρατηγός Μακρυγιάννης.
Ειδικά τώρα σε μιαν εποχή ψυχικού απορφανισμού και γενικού ξεπουλήματος, είτε πραγματικού είτε φαντασιακού, η πρόταση του ευγενούς Οίκου με τους σταρ και τους διάσημους υπήρξε τουλάχιστον άκαιρη. Αφού ο τόπος δεν διαθέτει την απαιτούμενη ψυχραιμία για να μετρήσει και να κοστολογήσει προτάσεις καθώς βομβαρδίζεται από ” μέτρα ” με κόστος ανυπόφορο που τα αποφασίζουν αλλότρια κέντρα. Ένα “όχι” λοιπόν ήταν αναμενόμενο ου μην αλλά και αναγκαίο. Περισσότερο πολιτικά και λιγότερο πολιτιστικά. Έστω κι αν το εκστόμισαν οι αρχαιολόγοι, συχνά αντιπαθείς στο κοινό που συναλλάσσεται μαζί τους λόγω γραφειοκρατίας, τυπολατρείας ή σκέτου γεροντοκορισμού τους ( και αναφέρομαι σε νοοτροπία κι όχι σε ηλικία ή φύλο ). Είναι όμως οι αρχαιολόγοι που με τις εμμονές και τις μανίες τους διαφυλάσσουν ό τι οι υπόλοιποι εύκολα θα υποτιμούσαν ή και θα κατέστρεφαν. Δεν προστατεύουν μόνο τα μνημεία από την βεβήλωση αλλά και την ιστορική μνήμη δηλαδή την ψυχή ενός ολόκληρου λαού.
Ως εδώ καλά και άγια. Μόνο που τέτοια ζητήματα ανοίγουν πάντα παράπλευρες πληγές και αποκαλύπτουν χρόνιες παθογένειες. Εξηγούμαι : Κάποτε να μην λέμε μόνο υπερήφανα ΌΧΙ στους ξένους “βέβηλους” αλλά να καταθέτουμε και τις δικές μας ρηξικέλευθες και δυναμικές προτάσεις. Που θα αναδείξουν με σεβασμό και με έμπνευση την μοναδικότητα του χώρου.
Επειδή το ίδιο το ΚΑΣ και το Συμβούλιο Μουσείων αποφάσισαν εντελώς ανέμπνευστα με πρόεδρο την πρώην γ.γ του ΥΠΠΟ κ. Μενδώνη να μετατραπεί το μαγικό-υπόσκαφο στον ιερό Βράχο- παλαιό Μουσείο της Ακρόπολης σε αποθήκη (!) κι όχι σε μοναδικό εκθεσιακό χώρο όπου θα εκτίθενται π.χ κάθε δύο χρόνια συμβολικά κάποια εμβληματικά έργα ώστε ένας Κούρος να συνυπάρχει με μια φιγούρα του Rodin, του Giacometti, της Kollwitz. Ή μια Μαντόνα του Bellini με μια βυζαντινή Παναγία.
Μια τέτοια παρέμβαση θα μπορούσε αληθινά να προσελκύσει παγκόσμιο ενδιαφέρον χωρίς μοντέλα ή νεόπλουτους. Έχω υποβάλει σχετική πρόταση στον πρωθυπουργό εδώ και δύο χρόνια και αναμένω ακόμα μιαν απάντηση…
ΥΓ 1. Το ΚΑΣ επιβάλλεται επειγόντως να διευρυνθεί με μουσειολόγους, ιστορικούς της τέχνης, αρχιτέκτονες και αισθητικούς του πολιτισμού.
ΥΓ 2. Αντιπρόταση : Αντί του Παρθενώνα γιατί όχι ο αχανής χώρος των υστερορωμαϊκών στύλων του Ολυμπιείου;
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The article expresses the views of the author
iPorta.gr