Μα φυσικά όταν δεν του βάζω όρια, όταν το αφήνω ανεξέλεγκτο να κάνει ότι θέλει, όποτε θέλει. Όταν για να αναπληρώσω τις στιγμές που δεν είμαι κοντά του γιατί μπορεί να εργάζομαι και να έχω τύψεις, γυρίζω από τη δουλειά με μία (τουλάχιστον) σακούλα στο χέρι, έτσι ώστε το μαθαίνω αντί να χαίρεται που βλέπει εμένα, να κοιτάζει τα χέρια μου και να χαίρεται στη θέα της σακούλας-δώρου και ακόμη χειρότερα κάποιες φορές αν δεν του φέρω κάτι, να αρχίσει να μου φωνάζει και να κλαίει λέγοντας ότι δεν το αγαπάω…
Πώς λοιπόν μπορώ να βάλω ένα φρένο ή ακόμη καλύτερα να μην πέσω σε αυτή την παγίδα;
Δεν προσπαθώ να εξαγοράσω τις τύψεις μου και τις ενοχές μου με ένα δώρο
Δεν προσπαθώ να εξαγοράσω την …ησυχία μου με ένα δώρο, για να μην γκρινιάζει ή επειδή θέλω να κάνω τις δουλειές μου ήσυχα.
Δεν του “τάζω” κάτι που δεν μπορώ ή και δεν θέλω να του αγοράσω, για να εξασφαλίσω την συμμετοχή του ή τις επιδόσεις του για παράδειγμα στο σχολείο “Αν μου φέρεις καλούς βαθμούς στο τρίμηνο, θα σου πάρω εκείνο το ποδήλατο που σου αρέσει”
Δεν του αγοράζω δώρο για να δείξει μία …καλύτερη συμπεριφορά “Το απόγευμα που θα έρθουν οι φίλοι μας σπίτι, μείνε στο δωμάτιό σου και παίξε με το καινούργιο σου παιγνίδι…”
Δεν του αγοράζω ό,τι θέλει μόνο και μόνο για να είμαι καλός γονιός ή για να μην με συγκρίνει με τους γονείς του Γιωργάκη ή της Αννούλας που τους πήραν πολλά και μεγάλα δώρα! Καλός γονιός δεν είναι εκείνος που συγκρίνεται με τους άλλους γονείς και προσπαθεί να τους μιμηθεί στα υλικά πράγματα, καλός γονιός είναι εκείνος που μπορεί και αντιλαμβάνεται τις ανάγκες του παιδιού του, που είναι δίπλα του δίνοντάς του και τον κατάλληλο όμως χώρο να κινηθεί. Είναι εκείνος που δεν αφήνει τα υλικά να καλύψουν τις συναισθηματικές ανάγκες και επιθυμίες…
Δεν του αγοράζω ότι θέλει, όποτε θέλει μόνο και μόνο γιατί το ζήτησε για να το έχω ήρεμο ή για να το ευχαριστήσω ή γιατί έτσι κάνει ο καλός γονιός!
Δεν του αγοράζω δώρο μόνο και μόνο επειδή κλαίει και το ζητάει διαρκώς. Προσπαθώ να κάνω διάλογο μαζί του, όπου του ζητάω να μου εξηγήσει γιατί το θέλει τόσο πολύ. Στόχος είναι το παιδί να καταλάβει αν πραγματικά θέλει το συγκεκριμένο παιχνίδι ή αν απλά του έχει κολλήσει στο μυαλό και επιμένει.
Δεν του αγοράζω συχνά δώρα, μόνο και μόνο επειδή μου αρέσει εμένα ή επειδή δεν μου αγόραζαν εμένα όταν ήμουν παιδί. Με άλλα λόγια δεν προσπαθώ να κλείσω δικούς μου ανοιχτούς λογαριασμούς με τους δικούς μου γονείς μέσα από το παιδί μου!
Δεν του αγοράζω ακριβά δώρα γιατί τα φθηνά δεν θα τα εκτιμήσει! Το παιδί δεν μπορεί να γνωρίζει την αξία του δώρου, ούτε τι είναι ακριβό και τι όχι. Είναι η ανασφάλεια του γονιού να δείξει (μάλλον στους συγγενείς και φίλους) ότι η αγάπη προς το παιδί του είναι εξίσου ακριβή. Και όμως η αγάπη δεν μπορεί να μετρηθεί ούτε με ευρώ, ούτε με το καλύτερο χρυσάφι του κόσμου. Η μητρική ή πατρική αγκαλιά είναι ανεκτίμητη…
Δεν ντρέπομαι να του πω ότι οικονομικά δεν μπορώ να του αγοράσω τόσο ακριβό δώρο ή δώρα. Συνήθως τα παιδιά μπορούν να καταλάβουν όταν τους εξηγήσουμε το περιβόητο “Γιατί”. Μάλιστα, μπορεί και εκείνα να θέλουν να μας βοηθήσουν με το να ζητήσουν από κάποιον άλλο συγγενή το σπιτάκι της κούκλας και την κούκλα μόνο από εμάς, ή την στολή του ήρωα από τη γιαγιά και τον ήρωα από εμάς. Επίσης, μπορούμε εμείς να τους το προτείνουμε αν εκείνα δεν το σκεφτούν από μόνα τους.
Δεν “πρέπει” να του κάνω και άλλο δώρο την Πρωτοχρονιά. Το δώρο που θα φέρει ο Άγιος Βασίλης στο παιδί, είναι αρκετό, άλλωστε μην ξεχνάμε ότι αυτό περιμένει όλο τον χρόνο ως επιβράβευση για το πόσο καλό παιδί ήταν όλη τη χρονιά!
Δεν κρατάμε παλιά παιγνίδια στην αποθήκη ή στην ντουλάπα εφόσον δεν τα χρησιμοποιεί πια! Έχετε σκεφτεί πόσο χώρο πιάνουν τα παιγνίδια που το παιδί σας δεν παίζει πια μαζί τους; Είναι αλήθεια ότι τα παιδιά βαριούνται εύκολα. Για αυτό λοιπόν, μπορείτε να το βάλετε στη διαδικασία να διαλέξει ποια είναι αυτά που δεν θέλει για να τα δωρίσει σε άλλο παιδάκι ή να τα δώσετε σε κάποιον έρανο. Είναι σημαντικό να περάσουμε στο παιδί μας το μήνυμα αγάπης των γιορτών και όχι μόνο των δώρων. Έτσι και το παιδί σας θα νιώσει ότι προσφέρει αλλά θα κατανοήσει ότι έχει πολλά παιχνίδια που γρήγορα τα βαριέται, έτσι ίσως σταματήσει να επιμένει τόσο πολύ στον αριθμό των παιγνιδιών που σας ζητάει.
Το μαθαίνω να δίνει και να κάνει το ίδιο δώρα. Μπορείτε να το ρωτήσετε αν θέλει να κάνει εκείνο δώρο στον παππού, στη γιαγιά, στη θεία, στα ξαδελφάκια του, βάζοντάς το να διαλέξει ή ακόμη καλύτερα να προσπαθήσει να “φτιάξει” ένα δώρο, όπως μια ζωγραφιά, μία χριστουγεννιάτικη κάρτα, ένα χριστουγεννιάτικο στολίδι όπως αυτά που κάνουν στο σχολείο… Με πιο απλά λόγια, μάθετέ του να προσφέρει αλλά και να δημιουργεί. Η χαρά που θα πάρει όταν πει ότι το έφτιαξε μόνο του θα είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που θα είχε με κάτι έτοιμο. Παράλληλα, το μαθαίνετε μέσω της έμφασης στο συναίσθημα να γίνει πιο εκφραστικό…
Κλείνοντας, να έχετε πάντα στο μυαλό σας τον χρυσό κανόνα: Μόνο ένα δώρο κάθε φορά! Όσο μεγάλος και αν είναι ο πειρασμός είτε για το παιδί, είτε για …εσάς, το μαθαίνετε να δίνει μεγαλύτερη αξία και να εκτιμά αυτό που του δίνετε, καθώς και να μην γίνετε άπληστο και κακομαθημένο! Είναι ένας τρόπος οριοθέτησης του παιδιού, γιατί μην ξεχνάμε ότι τα ίδια τα παιδιά μας προκαλούν με τη συμπεριφορά τους να τους βάλουμε το όριο!
* H Μαρίνα Μόσχα είναι Ψυχολόγος / Ψυχοθεραπεύτρια