Ο βιασμός και μια προσωπική ιστορία, του Κωστή Α. Μακρή

Κωστής Α. Μακρής

 

Στην αρχή της σταδιοδρομίας μου ως «ελεύθερος» επαγγελματίας (γραφίστας) είχα συμφωνήσει με έναν επιχειρηματία να φτιάξω μια μακέτα με Χ δραχμές αμοιβή. Είχε δει τα προσχέδια, καταλήξαμε σε τελικό σχέδιο, και κάποια μέρα του πήγα την τελική μακέτα έτοιμη για το τυπογραφείο. Την είδε, είπε ΟΚ και έβγαλε να μου δώσει τα λεφτά. Ήταν τα μισά από τα συμφωνημένα. Στην παρατήρησή μου ότι άλλα είχαμε συμφωνήσει, μου είπε με την ισχύ του (μεσήλικας, πετυχημένος επιχειρηματίας απέναντι σ’ έναν νεαρό «καλλιτέχνη»): «Και πολλά σου είναι!».

Θύμωσα φριχτά. Δεν θα το παρομοιάσω με βιασμό γιατί δεν ξέρω πώς είναι ο βιασμός.
Και εκεί, μπροστά στο γραφείο του, πιάνω το χαρτόνι της μακέτας μου, το τσακίζω δυο τρεις φορές στη μέση, το κόβω και του δίνω το μισό.

«Ορίστε η δουλειά μου για αυτά τα λεφτά» του είπα.

Σήμερα που το ξανασκέφτομαι, δεν ξέρω τι θα έκανα αν η φτώχεια μου, η λιγούρα μου για επιτυχία, οι φιλοδοξίες μου ή ένα διαφορετικό οικογενειακό και επαγγελματικό περιβάλλον απ’ αυτό που είχα το προνόμιο να έχω, με έπειθαν ότι από την «τυφλή υπακοή» ή υποταγή μου στα κελεύσματα του εκάστοτε εργοδότη μου θα εξαρτιόταν η επαγγελματική ή η καλλιτεχνική επιβίωσή μου. Είναι πολύ εύκολο να πει κανείς (άντρας ή γυναίκα) «ας τα παρατούσε και να έφευγε». Είναι πολύ δύσκολο όμως να «περπατήσεις μέσα στα παπούτσια του άλλου». Αναφέρομαι στη Μαρία Σνάιντερ.

Ο επαγγελματικός, καλλιτεχνικός, εργοδοτικός ή απλά ψυχολογικός βιασμός μόνο σε ένα πράγμα διαφέρει από τον σεξουαλικό βιασμό: δεν μπορεί να ανιχνευθεί ιατροδικαστικά.

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.

The article expresses the views of the author

iPorta.gr

Το παρόν γράφτηκε με αφορμή αυτό που ακολουθεί: 

[Όταν ο βιασμός κρύβεται πίσω από την Τέχνη.

Στη φωτογραφία βλέπεται από αριστερά προς δεξιά τη Μαρία Σνάιντερ, το Μπερνάντο Μπερτολούτσι(σκηνοθέτης) και το Μάρλον Μπράντο. Είναι από το set της ταινίας «Το τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι». Στην ταινία αυτή υπάρχει ίσως η πιο γνωστή σκηνή βιασμού που έχει μπει ποτέ σε ταινία.

Όπως έγινε σήμερα γνωστό όμως η σκηνή αυτή δεν γυρίστηκε με την συναίνεση της ηθοποιού Μαρία Σνάιντερ. Οι Μπερτολούτσι και Μπράντο αποφάσισαν να τη γυρίσουν χωρίς να ενημερώσουν τη Σνάιντερ γιατί ήθελε ο σκηνοθέτης να δει την ηθοποιό να βρίσκεται πραγματικά σε κατάσταση ταπείνωσης και όχι να το υποκρίνεται.

Και αυτά τα αποκάλυψε μόνος του, χωρίς ίχνος ντροπής, σε ένα πάνελ του La Cinémathèque française στο Παρίσι το 2013, και από όπου σήμερα βγήκε το ακόλουθο βίντεο στη δημοσιότητα:

Λέει λοιπόν ο σίχαμας ο Μπερτολούτσι: «Κατά κάποιον τρόπο ήμουν απαίσιος στη Μαρία επειδή δεν της είπα τι γίνεται. Επειδή ήθελα την αντίδραση ενός κοριτσιού και όχι μιας ηθοποιού. Ήθελα να αντιδράσει ταπεινωμένη. Για αυτό φωνάζει «Όχι, όχι!». Νομίζω πως μίσησε και εμένα και το Μάρλον γιατί δεν της είπαμε την λεπτομέρεια της χρήσης βουτύρου ως λιπαντικού» και συνεχίζει «ακόμα νοιώθω ενοχή για αυτό. Νοιώθω ενοχή αλλά δεν το μετανιώνω».

Η Μαρία Σνάιντερ μετά την ταινία αυτή δεν γύρισε ξανά άλλη γυμνή σκηνή και άρχισε να έχει διάφορα ψυχικά προβλήματα εξαιτίας αυτού του περιστατικού, ενώ έχει δηλώσει πως ο Μπράντο δεν της ζήτησε ούτε συγνώμη ούτε έδωσε κάποια εξήγηση.

Η Σνάιντερ πέθανε το 2011 από καρκίνο.

[Ναι λοιπόν, οι βιαστές είναι και άντρες κουλτουριάρηδες, διαβασμένοι, ψαγμένοι, δεν είναι ράτσα ειδική, η πατριαρχία και η κουλτούρα του βιασμού είναι διαταξική νόρμα, δεν περιορίζεται σε μια κοινωνική ομάδα μόνο].