* Η Ειρήνη Χαρτερού είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος
Να αφήνουμε το παιδί μας να τρώει γλυκά;
Οι γλυκές λιχουδιές αποτελούν μια απόλαυση όχι μόνο για τους μεγάλους αλλά και για τους μικρούς μας φίλους. Αυτό που προβληματίζει τους γονείς είναι το πόσο συχνά θα πρέπει να δίνουν στα παιδιά τους γλυκά. Ρίχνοντας μια ματιά στα παρακάτω ερωτήματα θα δείτε πόσο αθώα είναι τελικά τα γλυκά για την διατροφή των παιδιών, αρκεί να εφαρμόσετε τις παρακάτω συμβουλές.
Γιατί τα γλυκά αρέσουν σε μικρούς και μεγάλους;
Η σχέση που έχει ένα παιδί με την ζάχαρη είναι έρωτας από την πρώτη στιγμή, μιας και το μητρικό γάλα είναι μια πολύ γλυκιά τροφή.
Επίσης ο άνθρωπος από τη φύση του έχει μια τάση προς το γλυκό (κυρίως υδατάνθρακες) κάτι το οποίο είναι απαραίτητο για να έχουμε ενέργεια και να διατηρηθούμε στη ζωή, ενώ αντίθετα αποφεύγει τα πικρά, που είναι συχνά και τα δηλητήρια. Υπάρχει λοιπόν μια γενετική προδιάθεση στο να μας αρέσει η γλυκιά γεύση.
Στην παιδική ηλικία κυρίως που η ανάπτυξη είναι ταχεία, αυξάνουν οι ανάγκες του οργανισμού για θερμίδες. Έτσι, τα παιδιά είναι βιολογικά προγραμματισμένα να αγαπούν τη γλυκιά γεύση, καθώς αυτή τους ωθεί να αποκτήσουν τις αναγκαίες για την ανάπτυξή τους πηγές ενέργειας.
Ακόμη υπάρχει ένα τμήμα του εγκεφάλου μας, το οποίο ελέγχει τη θέληση μας για γλυκό και από αυτό εξαρτάται αν θα ενδώσουμε στον γλυκό πειρασμό ή όχι. Έτσι τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης του οργανισμού, αυτόματα οδηγούν το παραπάνω τμήμα του εγκεφάλου, να επιθυμεί τρόφιμα υψηλά σε θερμίδες.
Μπορούν να τρώνε γλυκά τα παιδιά;
Τα πρώτα γλυκά τα παιδιά τα γεύονται σε ηλικία 2-3 χρονών, αφού δεν περιέχουν απαραίτητα θρεπτικά συστατικά της διατροφής τους.
Θα μπορούσαμε να δίνουμε μικρά γλυκά στο παιδί μας ακόμα και καθημερινά, ειδικά αν πρόκειται για ένα παιδί κινητικό και αδύνατο.
Ακόμα όμως κι αν ένα παιδί είναι παχουλό, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τα γλυκά από τη διατροφή του, κυρίως επειδή στα παιδιά οι τροφές που είναι απαγορευτικές γίνονται ακόμα πιο επιθυμητές. Άλλωστε, και τα παχουλά παιδιά συμμετέχουν σε κοινωνικές εκδηλώσεις (π.χ. πάρτι, γιορτές κ.λπ.) και δεν μπορούν να στερούνται τα κεράσματα. Θα μπορούσαμε λοιπόν να επιτρέπουμε στο παχουλό μας παιδί να τρώει ένα γλυκό δύο με τρεις φορές την εβδομάδα.
Το γλυκό όμως είναι σκόπιμο να καταναλώνεται:
Σε μικρή ποσότητα.
Αν δηλαδή πρόκειται για κάτι συσκευασμένο (π.χ. σοκολάτα), είναι καλό να έχουμε αγοράσει τη μικρή συσκευασία, αλλιώς να δίνουμε στο παιδί μια μικρή μερίδα.
Σε ποικιλία.
Να τρώει δηλαδή διαφορετικό γλυκό κάθε απόγευμα κι όχι συνέχεια το ίδιο (όχι δηλαδή κάθε μέρα σοκολάτα ή παγωτό, αλλά και ένα γιαούρτι ή ένα χυμό μια άλλη φορά).
Σε χρόνο που είναι επιθυμητό από το παιδί.
Το παιδί έχει περισσότερη ανάγκη την κατανάλωση ζάχαρης:
• Κατά το πρωινό ξύπνημα. Το πρωί το ποσό της γλυκόζης στον παιδικό οργανισμό είναι μειωμένο.
• Πριν και μετά τη γυμναστική. Θα ήταν καλό μισή ώρα πριν και μισή ώρα μετά να τραφεί με τέτοιου είδους τρόφιμα, ώστε να αθληθεί με πλήρη απόδοση χωρίς να καταβληθεί από το αίσθημα της κόπωσης προφυλάσσοντας ταυτόχρονα το μυϊκό ιστό.
• Όταν μελετά ή προετοιμάζεται για κάποιο τεστ. Ένα διάλειμμα για να καταναλώσει τροφές οι οποίες θα του προσφέρουν ενέργεια μέσω απλών σακχάρων, μπορεί να ενισχύσει τις επιδόσεις του.
Προτάσεις για γλυκά σνακ
Όπως δίνουμε βάση στο τι θα φάει το παιδί μας το μεσημέρι, πρέπει να προνοήσουμε και για το γλυκό του και αν μπορούμε να το παρασκευάσουμε και μαζί με το παιδί. μερικές υγιεινές και ενδιαφέρουσες ιδέες είναι:
• 2-3 σπιτικά κουλουράκια ή μπισκότα
• 1 φέτα κέικ
• 1 πιατάκι γλυκό του κουταλιού
• 1 παστέλι
• 1 φρουτοχυμό
• 1 μπολ φρουτοσαλάτα με φρούτα, μέλι, κανέλα και ξηρούς καρπούς
• 1 μιλκ σέικ (αλεσμένα φρούτα με λίγο γάλα)
• 1 γρανίτα
• 1 μικρή σοκολάτα (μπορεί να είναι «υγείας» ή με ξηρούς καρπούς)
• 1 μικρό παγωτό
• 1 κεσεδάκι γιαούρτι με μέλι, ξηρούς καρπούς, κομμάτια φρέσκων φρούτων, σπιτική μαρμελάδα, μέλι, γλυκό του κουταλιού ή τριμμένη φρυγανιά
• Μια μερίδα σιμιγδαλένιο χαλβά
• Μια μερίδα ρυζόγαλο.
• Μπανάνα ή φράουλες που θα τις έχουμε βουτήξει σε ζεστή σοκολάτα.
Πότε τα γλυκά βλάπτουν τα παιδιά
Όταν γίνεται υπερκατανάλωση, τα γλυκά δρουν ως εχθρός στην υγεία του παιδιού. Έτσι μπορεί να προκαλέσουν:
• αύξηση βάρους (παχυσαρκία),
• καταπόνηση των οστών,
• προβλήματα στα δόντια (τερηδόνα),
• προβλήματα στην καρδιά,
• μείωση στην όρεξη του παιδιού για πιο θρεπτικά φαγητά με αποτέλεσμα να παρεμποδίζουν την ομαλή του ανάπτυξη,
• προδιάθεση σακχαρώδους διαβήτη.
Δεν χρειάζεται όμως να φτάσουμε και στο άλλο άκρο. Κάποιοι γονείς πιστεύουν ότι η ζάχαρη θα πρέπει να εξαιρείται εντελώς από το παιδικό διαιτολόγιο.
Κάτι τέτοιο είναι λάθος! Να θυμάστε «Παν μέτρον Άριστον»!
Τρία βασικά λάθη που πρέπει να αποφεύγετε:
«Αν αδειάσεις το πιάτο, θα σου δώσω σοκολάτα»
Το φαγητό και ιδιαίτερα τα γλυκά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σαν μέσο ανταμοιβής και τιμωρίας. Το παιδί πρέπει να μάθει από νωρίς ότι τρώει για να ικανοποιήσει την πείνα του αλλά και τις ανάγκες του οργανισμού του.
«Πάρε μια καραμέλα για να μην κλαις»
Το φαγητό σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται σαν μέσο ανακούφισης από δυσάρεστα συναισθήματα. Έτσι το παιδί, κάθε φορά που θα έρχεται αντιμέτωπο με συναισθήματα όπως λύπη ή απογοήτευση, θα καταφεύγει στο φαγητό και ιδιαίτερα σε γλυκές τροφές με αποτέλεσμα την διαμόρφωση ενός λανθασμένου μοντέλου διατροφικής συμπεριφοράς.
«Μην τρως γλυκά γιατί θα παχύνεις»
Τα παιδιά είναι καλύτερο να τα ενθαρρύνουμε να καταναλώνουν περισσότερες υγιεινές τροφές από το να τους απαγορεύουμε να τρώνε τροφές που εμπεριέχουν ζάχαρη, γιατί οι απαγορεύσεις εντείνουν την επιθυμία για τις τροφές αυτές.