iporta.gr

Η χώρα ως Αντιγόνη, του Ηλία Καραβόλια

 

 

 

 

 

 

Ηλίας Καραβόλιας

ekaravolias@yahoo.gr

 

 

Ανυπότακτη χώρα

 

 

 

Πολλοί άνθρωποι σε αυτόν τον τόπο δεν μπορούν να κάνουν γιορτές. Η ζοφερή πραγματικότητα είναι οτι αρκετοί στερούνται τα βασικά: στέγη, τροφή,

φαγητό. Ζούμε τον έκτο χρόνο της κρίσης με τις συνέπειες των πρόγραμμάτων λιτότητας να είναι ορατές και μετρήσιμες. Υπάρχει μια μόνιμη και δυνατή

σχέση που έχει έγκατασταθεί στην ελληνική κοινωνία : η σχέση πιστωτή και οφειλέτη. Η διαχείριση αυτής της σχέσης λειτουργεί συμπληρωματικά στην

αναπαραγωγή της εξουσίας του χρέους (Κοσκολέτος, Παπαγεωργίου, Ρουσόπουλος, http://www.avgi.gr/article/6139452/metaxu-zois-kai-thanatou) 

 

Διαβάζοντας κάποιους ξένους στοχαστές βλέπουμε ότι η συνεχής κρίση στην Ελλάδα αποτελεί ουσιαστικά εκείνη την μόνιμη συγκρουσιακή σχέση

εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου (Lazzarato, M. (2015) Governing by Debt, Semiotext(e), MIT Press, Cambridge MA.) Η κατασκευή του χρεωμένου

ανθρώπου είναι στην ουσία η κατασκευή του υποτακτικού στην ισχυρή εξουσία της τραπεζικής και βιομηχανικής ελίτ.Στην καθημερινότητα του ο Έλληνας,

που κάποτε αποτελούσε την περίφημη μεσαία τάξη, σήμερα βλέπει τον κίνδυνο μονιμοποίησης της πτώσης του στα χαμηλότερα εισοδήματα και στην

υπερχρέωση.

 

Αυτή ακριβώς η υπερχρέωση γεννάει την “συλλογική φυλακή”. Είτε χρωστάς είτε όχι ανήκεις στους “ελεύθερους πολιορκημένους” . Η αποπληρωμή των

χρεών δημιουργεί στο συλλογικό ασυνείδητο μια μόνιμη υποχρέωση .με την κοινωνία να αποστερείται πλήρως την αυτονομία της έναντι του κράτους και να

καθίσταται προϊόν των τεχνικών διακυβέρνησης (Gulli, B. (2013), “A second innocence”: deactivating the debt machine”, Reviews in Cultural Theory, τόμ.

4, αρ. 2, σ. 53-55)

 

Γεννήθηκε και στην Ευρώπη-με αφορμή τα μνημόνια συμμόρφωσης στην Ελλάδα-μια νέα ισχυρή εξουσία πού υπήρχε στις τριτοκοσμικές χώρες : η εξουσία

του χρέους. Το ερώτημα είναι πώς εγκαταστάθηκε, πώς ριζώθηκε τόσο βαθιά στην πληττόμενη πλειοψηφία του ελληνικού λαού .Ουσιαστικά πρόκειται για

μια κατάσταση “ζωής-θανάτου.” Η πιστωτική ασφυξία πυροδοτεί μια μόνιμη σχέση εν δυνάμει χρεοκοπίας-ατομικής και συλλογικής. Η ελληνική κοινωνία

μοιάζει με την Αντιγόνη ευρισκόμενη ενώπιον ενός τάφου που επιτρέπει ναι μεν την ύπαρξη της, με τις πιθανές όμως εναλλακτικές να παραμένουν

παγιδευμένες σε ένα καθεστώς μη ύπαρξης (Butler, J. (2000), Antigone’s Claim, Kinship Between Life and Death, Columbia University Press)

 

Υπάρχει άραγε τρόπος απόδρασης από την καθίζηση των ενστίκτων αυτοσυντήρησης και προόδου ; Άραγε μπορούν να υπάρξουν προϋποθέσεις ατομικής

και συλλογικής ανάτασης; Τα ερωτήματα ουσιαστικά καλύπτουν το μείζον ζήτημα : πού σταματάει η βιοπολιτική του χρέους ;. Ο ατομικισμός και ο

κοινωνικός αυτοματισμός αποκτούν το πάνω χέρι.Ένας ισχυρός νεοδαρβινισμός σκεπάζει την κοινωνία και η ελπίδα, η προσδοκία αναγέννησης μένει

καθηλωμένη. Η πολιτική ψάχνει την λύση, η κοινωνία ζητάει την λύτρωση .Ένα ατέρμονο ψυχαναγκαστικό παίγνιο μεταξύ δυνατοτήτων και ικανοτήτων

γίνεται αντιληπτό μόνο απο την οπτική γωνία του αμερόληπτου παρατηρητή. Άραγε πόσο αμερόληπτος μπορεί να είναι σήμερα έστω και ένας πολίτης αυτής

της χώρας ;

 

Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να νικήσει τις θανατοπολιτικές δυνάμεις της τραπεζοκρατίας. Μπορεί και θέλει να μετασχηματιστεί σε χώρα υπό κανονικές

συνθήκες και όχι μια χώρα σε μόνιμη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης -η οποία νομιμοποιεί τα βίαια δημοσιονομικά μέτρα. Ο Έλληνας ξέρει ότι “πρέπει” να ζεί

με τα λίγα, με τα απολύτως απαραίτητα για την διαβίωση του.Έχει όμως ανάγκη να ξαναδώσει νόημα στην ζωή του και μέλλον στα παιδιά του.Η λιτότητα

μπορεί να πτοεί το ηθικό της κοινωνίας όμως δεν μπορεί να σκοτώσει την “βαθιά” ελληνική ψυχή της δημιουργίας και της προόδου. Η χώρα αυτή έχει

ανάγκη να ξαναβρεί τον εαυτό της ακόμη και εντός της εξουσιαστικής σχέσης μεταξύ πιστωτή και οφειλέτη. Στην Ελλάδα ξορκίζουμε τον θάνατο που

κρύβει το χρέος με το να δουλεύουμε για να ζούμε καλά. Οι άλλοι λαοί ή έστω οι περισσότεροι, απλά ζουν για να δουλεύουν…

 

 

* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του. 

 

The article expresses the views of the author

 

 iPorta.gr