Όταν πριν από μισό περίπου αιώνα δημιουργήθηκε η ΕΟΚ (ως συνέχεια της Μπενελούξ), οι πιο πολλοί επικροτήσαμε την ιδέα, άσχετα αν οι πολιτικοί μας δεν μας τίμησαν με το να ζητήσουν τη γνώμη μας ως λαού.
Ο βασικότερος λόγος ήταν οι συνεχείς πόλεμοι ανάμεσα στα ευρωπαϊκά κράτη επί αιώνες. Ουσιαστικά δεν ξέρω αν υπήρξε περίοδος ειρήνης στην γηραιά ήπειρο. Και μόνο ο περασμένος αιώνας κόστισε 60 εκατομμύρια ζωές. Ακόμα και στη χώρα μας ίσως να μην υπήρξε χωριό που να μην είχε τα θύματά του από τους μεγάλους πολέμους (και σε μας εξ αιτίας του εμφύλιου που τον ακολούθησε). Άλλωστε υπήρχαν ήδη μερικές αρκετά επιτυχημένες ενώσεις: οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Αυστραλία. Και οι ιδρυτές της καλλιεργούσαν αυτή την ιδέα της ειρηνικής Ευρώπης και δεν αμφιβάλλω ότι μερικοί από αυτούς ήταν ειλικρινείς στις προθέσεις τους.
Δυστυχώς, ενώ οι πόλεμοι σταμάτησαν, ο ανταγωνισμός συνεχίστηκε αμείωτος, με μια σχεδόν ψυχολογική ανάγκη, και μεταφέρθηκε στο οικονομικό επίπεδο. Κι οι λαοί σκλαβώθηκαν στους τραπεζίτες, τους κερδοσκόπους, τους αδίσταχτους εκμεταλλευτές. Δεν είναι παράξενο ότι σχεδόν σε κάθε χώρα αναπτύχθηκε ένα ρεύμα κατά τη Ένωσης. Είδαμε το ποσοστό του στο πρόσφατο δημοψήφισμα στη Μεγάλη Βρετανία και πιθανώς σε κάθε χώρα οι αντιφρονούντες είναι πολλοί.
Έτσι το όνειρο της Ενωμένης Ευρώπης ξέφτισε. Δεν ήταν σαν τις ενώσεις που αναφέραμε παραπάνω και που ουσιαστικά κυριαρχούσε το αγγλοσαξωνικό πνεύμα, αλλά εν πάση περιπτώσει δεν είναι κάποιος αναγκασμένος να μεταναστέψει στις ΗΠΑ κλπ αν δεν του αρέσουν. Αλλά στην Ευρώπη τα πράγματα ήταν διαφορετικά και θα αναφέρουμε μόνο έναν παράγοντα: πολλές από τις χώρες είχαν κάποια εποχή κυριαρχήσει στην παγκόσμια σκηνή και είχαν ένα σύνδρομο ανωτερότητας. Και δεν ήταν μόνο οι γνωστές χώρες: σαν παράδειγμα από Πολωνούς φίλους έμαθα ότι η χώρα τους ήταν κάποια εποχή από τις ισχυρότερες δυνάμεις της Ευρώπης.
Το ξήλωμα του πουλόβερ άρχισε από την Μεγάλη Βρετανία, την πιο μεγαλομανή από τις χώρες, έτσι κι αλλιώς μέχρι τον περασμένο αιώνα οι αποικίες της περιλάμβαναν ίσως το 1/3 του πλανήτη, και δε μπορούσε να δεχτεί άλλον ισάξιο. Δεν ήταν καν στη Ευρωζώνη, οπότε κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί γιατί ήθελε να φύγει από την Ευρώπη. Εξηγήσεις υπάρχουν πολλές, ακόμα και ότι δε μπορούσε να δεχτεί μετανάστες όπως θα την υποχρέωνε η ΕΕ. Οι Άγγλοι είπαν όχι στην Ευρώπη, οι Σκωτσέζοι όχι στους Άγγλους και η ιστορία πάει κορδόνι.
Ουσιαστικά θα περίμενα οι πιο πολλές χώρες να πουν όχι στην Ευρωζώνη, αλλά ναι στην Ευρώπη. Δεν ξέρω αν το πείραμα αυτό θα πετύχαινε, αλλά δεν υπάρχει άλλη λύση.
Ελπίζω και εύχομαι τα παιδιά μας να ζήσουν σ’ αυτή την έστω κερδοσκοπική Ευρώπη αντί αυτής στην οποία έζησαν οι πατεράδες ή οι παππούδες μας. Ελπίζω ότι δε θα φτάσει στο σημείο που ήταν πάντα η Ευρώπη με τους αλληλοσκοτωμούς των λαών της που η νέα γενιά θα βλέπει ως ειρηνικό παράδεισο την εποχή μας. Ότι δε θα τη δουν με νοσταλγία όπως οι γονείς μας την εποχή της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, τα μεσοβασιλίκια ανάμεσα στους δυο παγκόσμιους πολέμους, πριν να πάρει την εξουσία ο Χίτλερ.
Γιατί ξέρουμε ότι ο άνθρωπος είναι συνηθισμένος στις σφαγές: ο νέος Χίτλερ μπορεί να παρουσιαστεί οποιαδήποτε στιγμή για να λιώσει εκατομμύρια «στα σαγόνια της στεριάς, στα σαγόνια της θάλασσας» και ο νέος Σκάμανδρος για άλλη μια φορά να κατεβάζει κόκκινο νερό. Εύχομαι τα οράματα να μην γίνουν, άλλη μια φορά, εφιάλτες.
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The articleexpresses the views of the author
iPorta.gr