”Να συντασσόμαστε με τα εφαρμόσιμα”, είπε κάποτε ο Alen Badiou (σύγχρονος Γάλλος φιλόσοφος) σε μια συνέντευξη του. Πόσοι άραγε το κατανοούν αυτό; Πόσοι πολιτικοί, δημοσιογράφοι, αναλυτές και δημοσιολόγοι κατανοούν την ισχύ του εφικτού όταν εκφέρουν δημόσιο λόγο; Είναι πολλοί αυτοί που σπεκουλάρουν μιλώντας και γράφοντας για ανέφικτα πράγματα, σαν να μην είμαστε υπο οικονομική κατοχή και επιτροπεία. Και φυσικά, ο θάνατος της σοβαρής και υπεύθυνης δημοσιογραφίας, είναι πλεον γεγονός. Τα social media έχουν νικήσει σε όλα τα σημεία. Κάποιοι εθίστηκαν και μόνο εκεί ”βλέπουν” την κοινωνία.
Στα διαδικτυακά καφενεία και στα τηλεπαράθυρα, το ανέφικτο βασιλεύει. Η αυτοκρατορία της εμμονικής ατομικής επιθυμίας εξουδετερώνει και το τελευταίο ψήγμα ορθολογισμού. Δογματικοί πάσης φύσεως φωνάζουν, αναπαράγουν τις ιδεοληψίες τους και φορούν την τήββενο του λαϊκού δικαστή, το κοστούμι του κοινωνικού εισαγγελέα που υποδεικνύει τους ενόχους.
Στήνοντας σκηνικό επείγουσας κατάστασης, με δήθεν σημαντικά θέματα. έχουν πείσει τον εαυτό τους ότι κατέχουν την αλήθεια, ότι ”συμμετέχουν” στα δρώμενα, στην Πολιτική, στην Οικονομία. Νομίζουν οτι επειδή φωνάζουν και επιμένουν στις θέσεις τους,τους ακούει το όποιο κοινό τους.Θεωρούν ότι καταγγέλοντας συνεχώς, τους πάντες και τα πάντα, γίνονται οι χρήσιμοι ανακριτές της κοινωνίας. Ξέρετε, η καθημερινή βουτιά στο χάος της πληροφόρησης, της πολιτικής, του μικροπολιτικού παιχνιδιού, αποχαυνώνει, οδηγεί σε μια άλλη διάσταση αντίληψης της πραγματικότητας όπου ο καθένας νομίζει οτι αυτά για τα οποία φωνάζει και ωρύεται, πρέπει να απασχολούν τους πολλούς. Ξεχνούν οτι οι περισσότεροι σε ακούνε οταν μιλάς χαμηλόφωνα, όχι όταν κραυγάζεις.
Πάντως πολλοί ιεροκήρυκες της αλήθειας έχουν χαθεί μέσα σε στην ρευστή έννοια του ”κοινού” τους, του πλήθους των ιντερνετικών φίλων τους, με τα like και τα follow. Στην ουσία πρόκειται για σύνδρομο που εγκαθιστά στον δημοσιολόγο την ψευδαίσθηση της καθοδήγησης και της χειραγώγησης των μαζών. Ταυτόχρονα, το ”εδώ και τώρα” της είδησης, της άμεσης κοινοποίησης του συμβάντος απο smartphone σε smartphone, ακυρώνει το όποιο περιθώριο για κριτική, για φιλτράρισμα. Ότι είναι μπροστά μας, εδώ και τώρα, είναι ”είδηση”, είναι ήδη ”γεγονός”. Και αν δεν ταιριάζει με την εμμονή μας και την ιδεολογία μας, το ερμηνεύουμε όπως μας βολεύει. Ξέρετε, σε όποιον δεν αρέσει η πραγματικότητα, απλά την αλλάζει.Με ένα touch, με ένα post (γνωστό πλέον και το φαινόμενο του τρολαρίσματος).
Ας μην κρυβόμαστε πίσω απο το δάχτυλο μας: με την ιδιωτική τηλεόραση και το internet κάποιοι αντιλήφθηκαν πόσο μεγάλη μπίζνα είναι να μιλάς και να γράφεις στοχευμένα. Με φωνές, με πομπώδεις εκφράσεις,με επικοινωνιακά show, αναρριχήθηκαν στην κοινωνία του θεάματος και του δημόσιου λόγου.
Τα ΜΜΕ και κυρίως το διαδίκτυο, πλεον ξεχειλίζουν όλο και περισσότερο απο ναρκισσισμό, νευρώσεις και ψυχοπαθολογικά συμπτώματα ατόμων που δυστυχώς νομίζουν ότι επηρεάζουν κόσμο. Ατόμων που λόγω της πρόσβασης τους στο μικρόφωνο και στην κάμερα, αυτοανακηρύσσονται σε καθοδηγητές της κοινής γνώμης.
Στην χώρα αυτοί είναι πολλοί, στο γυαλί και στις στήλες των εφημερίδων, που ενδύονται τον μανδύα της Λογικής όπως τους βολεύει, όποτε τους βολεύει.
Κάπως έτσι, πολιτική και δημοσιογραφία αυτοαναπαράγονται, αυτοαναφέρονται σε μια εντελώς άσχετη για την πλειοψηφία των πολιτών ”πραγματικότητα”. Και όμως, υπάρχουν στιγμές που τα πρόσωπα των τηλεπαραθύρων και του internet μοιάζουν ”δικοί σου” άνθρωποι, που μπαίνουν στο καθιστικό σου και ”συζητούν” μαζί σου. Πρόκειται για ψευδαίσθηση διαδραστικότητας, και μόνο. Αν το καταλάβουμε, τότε οφείλουμε όλοι να μην κλειδώνουμε τόσο εύκολα στα υπόγεια του νου, τις κραυγές, τους χαρακτηρισμούς και τις φανφάρες για το μονοπώλιο της αλήθειας. Να ψυχογραφούμε και να απογυμνώνουμε τους καθιστούς κήρυκες απέναντι μας. Είναι δύσκολη, αλλά χρήσιμη δουλειά, πιστέψτε με…
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The article expresses the views of the author
iPorta.gr