Χτες, 21 Μάρτη, έγινε και επίσημα η είσοδος στην άνοιξη με την εαρινή ισημερία.
Σαν σήμερα, 22 του μήνα γεννήθηκε ένας μεγάλος βαλκάνιος μουσικός ο ΓΚΟΡΑΝ ΜΠΡΕΓΚΟΒΙΤΣ.
Αυτά τα δυο, στάθηκαν αφορμή για ένα ΕΝDERLEZI καλημέρισμα.
«Enderlezi», είναι μια γιορτή της άνοιξης, ξεχωριστής σημασίας για τους τσιγγάνους Ρομά στα Βαλκάνια.
Πήρε το όνομά της από μια τσιγγάνικη φυλή, που συνήθιζε να κάνει τελετές για τον ερχομό της εποχής των λουλουδιών και της αναγέννησης…
Σήμερα, αυτή η γιορτή γίνεται του Αγίου Γεωργίου που γιορτάζεται στις 6 Μαΐου (αφού στις περισσότερες σλαβικές χώρες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το παλαιό ημερολόγιο) .
Κάποια παραδοσιακά έθιμα είναι ο στολισμός του σπιτιού με λουλούδια για τον ερχομό της άνοιξης και το πλύσιμο των χεριών με νερό από τα πηγάδια των εκκλησιών.
Ανήμερα της γιορτής, συνηθίζεται στο γεύμα, το ψήσιμο ενός αρνιού, ενώ απαραίτητη θεωρείται η συνοδεία μουσικής.
Η παράδοση θέλει οι κάτοικοι να ανάβουν μεγάλες φωτιές σε κεντρικές πλατείες και να ξεπλένουν τις αμαρτίες σε λίμνες και ποτάμια, ενώ καίνε ένα αχυρένιο ομοίωμα του χειμωνιάτικου μαρασμού!
Η παραδοσιακή τσιγγάνικη μελωδία Enderlezi ενορχηστρώθηκε από το Σέρβο συνθέτη ΓΚΟΡΑΝ ΜΠΡΕΓΚΟΒΙΤΣ ,στο έργο του « Ο ΚΑΙΡΟΣ ΤΩΝ ΤΣΙΓΓΑΝΩΝ», που ντύνει μουσικά την ομώνυμη ταινία του ΚΟΥΣΤΟΥΡΙΤΣΑ.
«Όλοι οι φίλοι μου χορεύουν το “όρο” (χορό)!
γιορτάζουν τη μέρα!
Όλοι οι Ρομά, μαμά, μπαμπά, γιορτάζουν τη φύση!
Εντερλέζι, Εντερλέζι
Όλοι οι Ρομά, μαμά, σφάζουν αρνιά
Αλλά εγώ ο φτωχός κάθομαι χώρια
Μια ημέρα των Ρομά, η μέρα μας Ederlezi! …
Καλώς ήρθες Άνοιξη!
{youtube}OU–Ox25DCo{/youtube}
«…Η μουσική εμφανίστηκε στον πλανήτη πριν διαμορφωθούν οι γλώσσες και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να γίνει κατανοητή εξίσου άνετα από έναν Θιβετιανό,ένα Σέρβο ή από έναν Ελληνα… Την καλή μουσική την καταλαβαίνουν όλοι.
Δεν ακούμε μουσική με γνώμονα την εθνικότητά μας.
Αν είσαι καλός, τα σύνορα ποτέ δεν θα αποτελέσουν εμπόδιο.
Οι νότες έχουν τη δύναμη να προσπερνούν τα σύνορα.»
ΓΚ.ΜΠΡΕΓΚΟΒΙΤΣ