Ο Μάκης Λιόλιος είναι υποψήφιος με Το Ποτάμι στην Ημαθία. Ο Γιάννης Καραχισαρίδης, παλιός του φίλος, τον «ανακρίνει» μέσα από μια άτυπη συνέντευξη.
Όλα τα κόμματα δηλώνουν ότι θα επιδιώξουν να βελτιώσουν τη θέση των πολιτών. Αυτό δεν δημιουργεί σύγχυση; Ποια είναι η δική σου θέση;
Πράγματι, σε πρώτη ανάγνωση φαίνεται ότι όλα τα κόμματα καταλήγουν στην ίδια τουλάχιστον θέση. «Βελτίωση της θέσης των πολιτών». Αν όντως αυτό ισχύει, τότε ανοίγεται μπροστά μας ένα λαμπρό πεδίο συνεννόησης! Και ο διάλογος, η συνεργασία, η συνεννόηση δεν είναι απλά πολιτική τακτική ή στρατηγική για ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ. Αγγίζει τα όρια ιδεολογικού προχώματος. Αλλά φοβάμαι πως απέναντι μας έχουμε κόμματα που την έννοια της ευημερίας των πολιτών την συνδέουν είτε με φαντασιώδη ιδεολογήματα για κοινωνίες που δεν υπήρξαν ούτε θα υπάρξουν ποτέ, είτε με ιδιοτελείς, κρυφές ατζέντες που αφορούν κάποιους και όχι τους πολίτες στο σύνολο τους. Η προσωπική μου θέση, από χαρακτήρα αλλά και από άποψη επεξεργασμένη βιωματικά, είναι με τον διάλογο και την συνεργασία. Την αποδοχή του Άλλου και όχι την δαιμονοποίηση του. Αλλιώς θα συνεχίσει να κυριαρχεί πάνω από απόψεις και ιδεολογίες ένα αρνητικό χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας: η μισαλλοδοξία. Έτσι το ζήτημα της ευημερίας καθίσταται ένα κεντρικό ζήτημα για ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ -και για μένα προσωπικά- όχι απλά ως «πρόβλημα» οικονομικής φύσεως αλλά σαν πρόκληση να προχωρήσουμε αυτήν την κοινωνία στην ενηλικίωση της.
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ εμμένει στην ανάγκη των συνεργασιών. Πώς θα το πετύχει όταν όλοι διαφωνούν με όλους;
Αυτό είναι ένα τεράστιο στοίχημα. Στον «πολιτικό μας πολιτισμό» η έννοια της συνεργασίας ακουμπά μόνον σε στενά και ιδιοτελή συμφέροντα. Είναι άγνωστη η έννοια της αμοιβαίας υποχώρησης για το συμφέρον του συνόλου των πολιτών. Κι εδώ ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ κάνει την πρώτη υπέρβαση (και αξίζει να καταγραφεί) προτείνοντας στα επίσημα κείμενα του ότι παίρνοντας την τρίτη διερευνητική εντολή ο πρώτος όρος που θα θέσει είναι ότι «δεν θα δεχθεί να είναι σε μια κυβέρνηση κομματικών υπαλλήλων». Κοντολογίς δεν θα διαπραγματευτεί υπουργικές θέσεις. Με την διερευνητική εντολή στο χέρι και με συγκεκριμένη πρόταση που θα σέβεται το αποτέλεσμα των εκλογών θα συνδιαμορφώσει με τους εταίρους της κυβέρνησης το υπουργικό συμβούλιο. Με πρόσωπα που θα δίνουν ελπίδα και θα είναι δύσκολο να τους αρνηθεί κανείς. Κι ας μην έχει κανέναν υπουργό στην κυβέρνηση! Ακούγεται αυτοθυσιαστικό. Δεν είναι! Είναι στάση έξυπνη και δημιουργική. Δηλαδή πράξη ευθύνης. Και είναι η αρχή.
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ μπερδεύει τους πολίτες. Δεν μπορούν να καταλάβουν αν οι απόψεις του είναι φιλελεύθερες ή σοσιαλδημοκρατικές. Εσύ ποιο πιστεύεις ότι είναι το στίγμα του;
Ποια η ανάγκη να κατατάξεις την παρουσία του ΠΟΤΑΜΙΟΥ κάτω από μια ταμπέλα; Γιατί περί αυτού πρόκειται. Πρόκειται για μια κατάταξη που περισσότερο συσκοτίζει παρά διευκολύνει την αναγνώριση των θέσεων μας. Στο κείμενο των 99 θέσεων του ΠΟΤΑΜΙΟΥ περιγράφονται με πολύ σαφήνεια και ακρίβεια, και η οπτική και η στόχευση του κινήματος. Και πάνω απ’όλα ξεχωρίζει ο κινηματικός χαρακτήρας τους ΠΟΤΑΜΙΟΥ, χαρακτηριστικό που το επιτρέπει να είναι ένα κόμμα ανοιχτό, ευέλικτο, μακριά από δογματικές ακινησίες. Ένα κόμμα προσαρμοσμένο στη ζωή. Έχουμε δει κι έχουμε ζήσει, κι εδώ και αλλού στην Ευρώπη, «φιλελεύθερα» πανεπιστήμια που σέβονται απολύτως τον κόπο και τα λεφτά των φορολογουμένων και πολλά «σοσιαλδημοκρατικά» εκπαιδευτικά ιδρύματα-καταβόθρες που διαλύουν περιουσίες και όνειρα. Και το αντίθετο! Καμιά ταμπέλα δεν άλλαξε τον χαρακτήρα ενός νοσοκομείου. Την υπόσταση του την προσδιόρισαν οι άνθρωποι που το «τρέχουν» με τη δουλειά τους. Αν χρειάζεται κάτι που να ξεμπερδεύει τους πολίτες, αυτό είναι ο ορθός λόγος. Τον αφήσαμε στην άκρη και τον αντικαταστήσαμε με δόγματα, βεβαιότητες και πινακίδες κυκλοφορίας. ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ξαναβάζει αυτό το «επικίνδυνο» εργαλείο σε χρήση.
Πώς μπορούμε να κατανοήσουμε το σύνθημα «να τα αλλάξουμε όλα χωρίς να γκρεμίσουμε τη χώρα». Γίνεται να φτιάξουμε ομελέτα χωρίς να σπάσουμε αυγά;
Και βέβαια δεν γίνεται. Δεν γίνεται να κάνεις αλλαγές χωρίς να σπάσεις συνήθειες, σχέσεις, συμφέροντα, νοοτροπίες, ρουτίνες. Κανείς δεν λέει πως είναι εύκολη μια αλλαγή. Ακόμα και μια αλλαγή προσωπική είναι επώδυνη. Κάθε εγκατάλειψη «κεκτημένου» καταγράφεται σαν ακρωτηριασμός, απώλεια. Κάθε μεταμόρφωση των εγκαταστημένων αντιλήψεων απαιτεί ρήξη, σπάσιμο, αφαίρεση και μεταμόρφωση του παλιού. Από την άλλη μεριά, το γκρέμισμα είναι μια μηδενιστική προσέγγιση. Γοητευτική ίσως. Εύκολη, «ηρωική», πρόταση που ηχεί στ’ αυτιά των απογοητευμένων πολιτών σαν ευκαιρία να εκτονώσουν τουλάχιστον τον θυμό τους. Αλλά το θετικό ζητούμενο στη φάση που βρίσκεται η χώρα μας, είναι το πώς θα την ορθώσουμε και θα τη βάλουμε στη θέση που της αξίζει. Κι ο δρόμος είναι ένας. Το δύσκολο μονοπάτι των αλλαγών και όχι η αυτοχειρία του γκρεμίσματος. Δυστυχώς ούτε αυτοί που κλήθηκαν να προχωρήσουν σε αλλαγές το κάνανε, αφού υπονόμευσαν ακόμα και τις υπογραφές τους, ούτε κι αυτοί που ευαγγελίζονται επαναφορά στα κεκτημένα φαίνεται να αντιλαμβάνονται ότι ο δρόμος τους δείχνει γκρεμό.
Ένα άλλο μότο του κόμματος που εκπροσωπείς μιλάει για την συνωμοσία του καλού. Αυτό δεν είναι κάπως ηθικοπλαστικό; Ποια έννοια προσδίνεις εσύ στη λέξη «καλό»;
Σ’ αυτό το μότο, όπως το λες, κρύβεται ίσως το σημαντικότερο μήνυμα του ΠΟΤΑΜΙΟΥ. Δεν πρόκειται καθόλου για ηθικοπλαστική προσέγγιση. Πρόκειται για πρόταση που ξεπερνάει τα όρια μιας απλής πολιτικής πρότασης. Είναι ΣΤΑΣΗ ζωής που αφορά την ελληνική κοινωνία, την σημερινή θέση της στον κόσμο και τις επερχόμενες γενιές. Δύσκολο ζήτημα! Μεγάλη η πρόκληση. Τι είναι το καλό και πώς οργανώνεται μια «συνωμοσία του καλού»; Είναι μια ανοιχτή, διαρκής συζήτηση που πρέπει να εγκαθιδρυθεί στην κοινωνία μας. Και ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ παίρνει την πολιτική ευθύνη να την αναδείξει με την πρακτική και την στάση του. Ωρίμασε ο καιρός γιατί κάτι τέτοιο μετά από δυο τουλάχιστον γενιές που ενεπλάκησαν είτε στο σκοτάδι του εμφύλιου που δεν άφησε περιθώρια για τίποτε καλό, είτε στη σαπίλα του λαμόγιου και του καταφερτζή που σκότωσε κάθε ποιότητα ή αρετή που μπολιάζει μια κοινωνία προκοπής. Αν το θυμωμένο αίτημα των συμπολιτών μας για τιμωρία είναι η μια πλευρά του νομίσματος, η άλλη πλευρά του ίδιου νομίσματος είναι το αίτημα να πρωταγωνιστήσει «το καλό». Βέβαια το «καλό» είναι μια βαθιά, υποκειμενική αντίληψη για τον κόσμο, την κοινωνία, τις σχέσεις. Έτσι, μιλώντας για το νόημα που προσδίδω εγώ σε αυτήν την λέξη θα έλεγα ότι την αντιλαμβάνομαι σαν ένα σύνολο ποιοτήτων, ή αρετών αν θέλεις, που φέρει ο καθένας μας. Θα πρότεινα π.χ. τις ποιότητες: εξυπνάδα, θάρρος, δικαιοσύνη και μέτρο. Κάθε μια από αυτές τις αρετές είναι συνεχώς ζητούμενη για τον καθένα μας. Οι ποιότητες αυτές ενεργούν ταυτόχρονα και όλες μαζί. Αν λείπει μία τότε ο άνθρωπος που έχει μόνον τις υπόλοιπες γίνεται ή γραφικός ή επικίνδυνος. Για σκέψου το! Κι επειδή η δική μου αντίληψη για την δικαιοσύνη ή την εξυπνάδα είναι διαφορετική από τη δική σου ή του άλλου, όταν συναντούνται άνθρωποι με αυτές τις ποιότητες τους δίνεται η ευκαιρία να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα του άλλου με εξυπνάδα, με θάρρος, δίκαια και με μέτρο. Να λοιπόν μια ισχυρή βάση για στηθεί μια «συνωμοσία του καλού».
Υπάρχουν προβλήματα που όλοι ξέρουμε ότι υπάρχουν, όπως η γραφειοκρατία, η φοροδιαφυγή. Προβλήματα που χρονίζουν, που όλοι τα αποδέχονται κι όλοι δηλώνουν πρόθυμοι να τα λύσουν. Τι μπορεί να με πείσει ότι το κόμμα σου μπορεί να το καταφέρει;
Και βέβαια δεν είναι μόνον η γραφειοκρατία και η φοροδιαφυγή τα προβλήματα που καθιστούν αυτό το κράτος εχθρό του πολίτη. Είναι περισσότερα. Για όλα αυτά ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ είναι, δυστυχώς, το μόνο κόμμα που καταθέτει ένα πλήρες σχέδιο και όχι επικοινωνιακά πυροτεχνήματα ή κουβέντες-για-να-λέμε. Πρόσφατα παρουσιάστηκε αυτό το σχέδιο δημόσια και αξίζει να αφιερώσουμε λίγο χρόνο (είναι αναρτημένο στη σελίδα του ΠΟΤΑΜΙΟΥ) για να το μελετήσουμε όλοι. Θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε σε βάθος την παθογένεια της κρατικής μας μηχανής, να αντιληφθούμε με καθαρότητα τους μηχανισμούς που την αναπαράγουν και να υποστηρίξουμε την θεραπεία του.
Αυτά που θα ήθελα να σε πείσουν ότι θα τα καταφέρουμε είναι ότι για ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ η αναγέννηση της κρατικής μηχανής αποτελεί ύψιστη πολιτική προτεραιότητα, ότι στηριζόμαστε στους καλύτερους, και ότι απευθυνόμαστε σε σένα, στον καθένα, «στην φιλοπατρία σας, σαν πολύτιμο πόρο, που θέλει την Ελλάδα πρωταθλήτρια καλών επιτευγμάτων».
ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ έχει δηλώσει από την αρχή ότι δεν δέχεται στους κόλπους του ανθρώπους που έχουν ασκήσει εξουσία. Πιστεύεις ότι όλοι όσοι άσκησαν εξουσία μέχρι σήμερα είναι καταδικαστέοι; Δεν υπάρχουν στα άλλα κόμματα έντιμοι και ικανοί;
Και βέβαια υπάρχουν! Δεν είναι δυνατόν ξαφνικά να είναι όλοι οι καλοί μόνον στο ΠΟΤΑΜΙ. Αλλά αυτοί οι άξιοι και ικανοί, είτε συνεθλίβησαν στις κομματικές συμπληγάδες, είτε δεν τους δόθηκε ο αέρας, η ατμόσφαιρα, να αποδώσουν αυτά που μπορούσαν. Κάποιοι από αυτούς μπορεί να ενταχθούν στο ΠΟΤΑΜΙ και κάποιοι, από τις θέσεις που βρίσκονται, είτε τις κομματικές είτε τις κοινωνικές, μπορούν να γίνουν συνομιλητές μας. Οι διαχωρισμοί μπορεί να βοηθούν να κωδικοποιούνται οι πολιτικές προθέσεις αλλά μπορούν πολύ εύκολα, όπως έγινε στην πατρίδα μας, να μετατραπούν σε οχυρωματικά έργα. Ακόμα και οι ιδεολογικές διαφοροποιήσεις μπορούν να αποτελέσουν βάση για καινούργιες προσεγγίσεις. Αρκεί να μην επικαθίσουν σαν δηλητηριώδεις μούμιες στην καρέκλα της λογικής.
Εργάζεσαι σε μια εξαγωγική βιομηχανία. Από την εμπειρία σου πώς μπορεί να αυξηθεί η παραγωγικότητα στη χώρα μας και κατ’επέκταση πώς μπορεί να μειωθεί η ανεργία; Και θα σε παρακαλούσα να μη μου πεις τη γενική κουβέντα που λένε τα άλλα κόμματα. Δηλαδή με επενδύσεις –οι φιλελεύθεροι- και με δημόσιες δαπάνες – οι αριστεροί.
Η εμπειρία μου σε μια επιχείρηση που πρωταγωνιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο, μου έδωσε την βεβαιότητα ότι είναι δυνατόν στην πατρίδα μας να επιχειρήσουμε με μεγάλη επιτυχία. Αλλά ορθώνονται εμπόδια μπροστά μας που δυστυχώς τα χτίσαμε μόνοι μας, «ανεπαισθήτως» για χρόνια ολόκληρα. Εμπόδια που ξεκινάνε από εγκαταστημένες νοοτροπίες του τύπου «οι επιχειρήσεις είναι ο κακός δαίμονας» και φτάνουν στις κρατικές δομές και υπηρεσίες που όχι μόνον φιλικές δεν είναι προς την επιχειρηματικότητα αλλά γίνονται εχθροί κάθε αναπτυξιακής δραστηριότητας. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα ήταν δύσκολο σε μια φράση να προτείνει κάποιος λύσεις. Παρόλα αυτά νομίζω πως η κατεύθυνση πρέπει να είναι στην ανάδειξη των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων (πρωτογενής τομέας με παραγωγή τροφίμων ανώτερης ποιότητας και ασφάλειας, τουριστικές υπηρεσίες επιπέδου) με μεγάλη προστιθέμενη αξία. Η παραγωγικότητα είναι κατευθείαν συνδεδεμένη με τον ακριβή σχεδιασμό των επιχειρηματικών βημάτων, την υλοποίηση τους και τον συνεχή επανέλεγχο και αξιολόγηση αυτών των βημάτων για να επιτυγχάνουμε το βέλτιστο αποτέλεσμα κάθε φορά. Έτσι, αύξηση της παραγωγικότητας θα επιτευχθεί με έξυπνους και αποτελεσματικούς σχεδιασμούς, με υπομονή και ευέλικτη επιμονή στους στόχους μας. Η ανάπτυξη, ευτυχώς, δεν έρχεται με θαύματα ή σαν λαχείο.
Σε γνωρίζω είκοσι χρόνια. Ποτέ μέχρι σήμερα δε ζήτησες ψήφο, ούτε ποτέ είχες τέτοια πρόθεση. Γιατί το κάνεις τώρα;
Γιατί ήρθε η ώρα! Δεν μπορώ να σου απαντήσω σ’ αυτήν την ερώτηση. Για τον καθένα μας έρχεται η στιγμή που αποφασίζει μια μεγάλη στροφή στη ζωή του, όχι επειδή υπάρχει ένας λόγος αλλά επειδή χιλιάδες μικροί λόγοι, συσσωρευμένοι για χρόνια σε κατευθύνουν προς τα εδώ ή προς τα εκεί. Το σημαντικό είναι ότι αναγνωρίζω πως για μένα αυτή είναι μια πολύ σοβαρή απόφαση και την αποδέχτηκα με αίσθηση πληρότητας, χωρίς επιφύλαξη, χωρίς ψευδαισθήσεις και με χαρά.
Ένας βουλευτής εκτός του να υποστηρίξει στη Βουλή τις θέσεις του κόμματος του, τι άλλο θα μπορούσε να προσφέρει για να είναι χρήσιμος;
Πέρα από τον νομοθετικό ρόλο και τον ρόλο του αντιπροσώπου του τόπου του στο Κοινοβούλιο, πιστεύω πως ένας βουλευτής λόγω ακριβώς του γεγονότος ότι κινείται και οριζόντια και κάθετα μέσα στην κοινωνία μπορεί να αποτελέσει την σκανδάλη για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών είτε στο οικονομικό, είτε στο πολιτιστικό, είτε στο κοινωνικό πεδίο. Συναντά καθημερινά ανθρώπους, θεσμούς, λειτουργίες, ακούει σκέψεις, ανησυχίες, προτάσεις, βλέπει λύσεις που απαντούν σε προβλήματα. Μπορεί να φέρει σε επαφή όλους αυτούς προκειμένου και οι σκέψεις, και οι ανησυχίες, και οι λύσεις που αντιλήφθηκε να αποτελέσουν υλικό για δημιουργία.
Αν δεν εκλεγείς θα συνεχίσεις να είσαι ενταγμένος στο κόμμα σου; Με ποιο τρόπο θα μπορούσες να παραμείνεις ενεργός;
Ναι, θα παραμείνω. ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ αισθάνομαι ότι είναι ένας χώρος που μπορώ να εκφραστώ. Να δοκιμάσω τις απόψεις μου. Να ενεργήσω με τρόπο δημιουργικό. Νιώθω ότι ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ δεν ήρθε για τις εκλογές! ΤΟ ΠΟΤΑΜΙ ήρθε για να μείνει. Κι αυτό σημαίνει ότι η περισσότερη δουλειά ξεκινάει μετά τις 26 Ιανουαρίου. Οι ικανότητες μου, η εμπειρία μου, οι γνώσεις μου, η ψυχική μου διάθεση θα βρουν έκφραση. Είμαι σίγουρος.
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
iPorta.gr