*Η Μαρίνα Μόσχα είναι Ψυχολόγος / Ψυχοθεραπεύτρια
στο Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας
Η Μαρία συνήθιζε να λέει πριν παντρευτεί ότι αν τσακώσει τον άνδρα της να την απατάει θα τον διώξει το επόμενο δευτερόλεπτο. Όταν ένα βράδυ ο σύζυγός της κοιμόταν και η ίδια ασχολούνταν με τον υπολογιστή του, ανακάλυψε έξι selfies φωτογραφίες, που του είχε στείλει μια άλλη γυναίκα. Την στιγμή εκείνη τα πράγματα δεν έμοιαζαν τόσο απόλυτα και αν και έγινε έξαλλη, δεν σκέφτηκε να τον εγκαταλείψει. Στην πορεία κατάλαβε ότι επρόκειτο για εξωσυζυγική σχέση. Έβγαλε ακόμη και την φωτογραφία του γάμου τους από τον τοίχο και την πέταξε στην κουζίνα, όπου όλος ο χώρος γέμισε με σπασμένα γυαλιά. Παρά το πόνο, την προδοσία, το θυμό και το μίσος που ένιωσε, αποφάσισε να μείνει…
Απιστία: η επόμενη ώρα, η επόμενη μέρα! Σκέψεις και λόγια που βγαίνουν εύκολα από το στόμα εκείνου που είναι σίγουρος ότι δεν θα του συμβεί αυτό το κακό ή που δεν του έχει τουλάχιστον συμβεί ακόμη! Λόγια που ξεστομίζονται με μεγάλη σιγουριά και υποστηρίζονται θερμά, πριν το μυστικό έρθει στην επιφάνεια και πάψει να είναι μυστικό: «Αν με απατήσει, θα τον χωρίσω! …σιγά μην τον/την έχω ακόμα δίπλα μου!» Λόγια που εύκολα λέγονται, δύσκολα όμως πραγματοποιούνται, όπως έγινε και στην περίπτωση της Μαρίας στην ιστορία που αναφέρεται παραπάνω.
«Αποφάσισα να μείνω!»
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη από το Indiana University, περίπου 1 στις 5 γυναίκες και 1 στους 4 άνδρες που βρίσκονται σε μονογαμικές σχέσεις έχουν απιστήσει. Όταν η απιστία μαθαίνεται, κάποια ζευγάρια φαίνεται ότι επιθυμούν να συνεχίσουν την κοινή τους πορεία και να παραμείνουν μαζί, ακόμη και αν ένας από τους δύο έχει προβεί σε απιστία. Δεν είναι ξεκάθαρα τα ποσοστά στα οποία ο ένας από τους δύο έμαθε για το ξεστράτισμα του άλλου, ωστόσο πρόκειται για ένα φαινόμενο που κρατεί καλά, οδηγώντας σε αύξηση του ποσοστού των διαζυγίων.
Σήμερα, είναι γεγονός ότι μέσα από την τεχνολογία προσφέρεται πολύ πιο εύκολα η δυνατότητα να αναζητήσει κάποιος ένα τρίτο πρόσωπο. Οι διάφορες συσκευές όπως smartphones και tablets, έχουν σίγουρα κάνει ευκολότερο το να σταλεί μία σέξι φωτογραφία κάποιου ή κάποιας, διευκολύνοντας έτσι την δημιουργία μιας «καυτής παράνομης σχέσης». Επίσης είναι πολύ ευκολότερο (για μερικούς, τουλάχιστον) να βρουν ενοχοποιητικά e-mails, SMS ή online dating προφίλ. Με άλλα λόγια, δεν είναι ότι σήμερα η απιστία είναι πιο συχνή, αλλά μάλλον ότι μπορεί να μαθευτεί πολύ πιο εύκολα.
Οι άνθρωποι γενικότερα θέλουν να έχουν καλύτερες σχέσεις και έχουν την τάση να μιλούν περισσότερο για τη σχέση τους και για τους ίδιους, για το πώς αισθάνονται. Έτσι είναι πιο πιθανό να κάνουν ερωτήσεις αν ο ένας σύντροφος αρχίσει και γίνεται πιο απόμακρος, πονηρεύοντας τον άλλον που το παρατηρεί και αρχίζει και αναρωτιέται ακόμα και για τους καινούργιους φίλους στο facebook.
«Μπορεί να σταθεί ξανά η σχέση στα πόδια της όταν η απιστία μαθευτεί;»
Απιστία και μετατραυματικό στρες
Το φλέγον ερώτημα είναι κατά πόσο μια σχέση μπορεί να σταθεί ξανά στα πόδια της όταν η απιστία μαθευτεί;
Επιστημονικά δεδομένα (University of Tennessee) αναφέρουν ότι μετά από μια τέτοια αποκάλυψη και οι δύο σύντροφοι παρουσιάζουν συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες, κάτι που κανείς συναντά σε όσους έχουν ζήσει κάποιας μορφής τραυματική εμπειρία. Και ναι, η απιστία είναι μία μορφή τραυματικής εμπειρίας. Πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα ανατρέπονται, η εμπιστοσύνη χάνεται, η σχέση περνάει από μικροσκόπιο, η απώλεια του δεδομένου, της σιγουριάς και του «τι ήταν αυτό που είχαμε;» κάνει την εμφάνισή της μέσα από το πένθος. Ένα πένθος που απλώνεται μέσα από τα στάδιά του και την ιδέα του «πως νόμιζα ότι όλα ήταν καλά; πως έγινε αυτό;» Η αίσθηση είναι εκείνη του μουδιάσματος, οι εικόνες ή πιο σωστά οι πιθανές εικόνες γύρω από τον «άπιστο» και το τρίτο πρόσωπο διαδέχονται η μία την άλλη καθώς περνούν συνεχώς από το μυαλό.
Η στάση του άπιστου
Αντίστοιχα, έντονο άγχος αλλά και φόβο για την πορεία της σχέσης βιώνει και ο «άπιστος» σύντροφος, καθώς αισθάνεται ένοχος για τα προβλήματα που προκάλεσε στην σχέση και για τον πόνο και την απογοήτευση που νιώθει ο δικός του άνθρωπος.
«Πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε την απιστία;»
Η αλήθεια είναι ότι για να κατορθώσουν να επουλώσουν και οι δύο σύντροφοι τις πληγές τους χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια, χρόνος και υπομονή και από τις δύο πλευρές. Και δεν είναι μόνο ο θιγμένος ναρκισσισμός εξαιτίας του αισθήματος της απόρριψης αλλά κυρίως η απώλεια της εμπιστοσύνης που συχνά χρειάζεται πολύ κόπο για να ανακτηθεί.
Ταυτόχρονα, η ίδια η διαδικασία της αποκάλυψης του μυστικού βιώνεται ως επιθετικότητα, έλλειψη προστασίας ακόμη και ως μια επιθυμία εκδίκησης, για τα λάθη που έχει κάνει ο άλλος στην διάρκεια της σχέσης.
Στην περίπτωση που τα συναισθήματα αυτά εκφραστούν, συζητηθούν και γίνουν αποδεκτά, είναι πιθανό να καταφέρουν να κερδίσουν ξανά ο ένας τον άλλον, όχι βέβαια ξεχνώντας την απιστία, αλλά μην επιτρέποντάς της να κυριαρχήσει στην ζωή τους.
Όλο αυτό σίγουρα δεν είναι μία τόσο εύκολη υπόθεση, καθώς ο απατημένος σύντροφος γυρίζει ξανά και ξανά στα ίδια, ζητά επίμονα να μάθει όλο και περισσότερες λεπτομέρειες για το τρίτο πρόσωπο, για τον τρόπο που έκαναν σεξ, πως το έκαναν, πόσο συχνά, που συναντιόντουσαν, πόσες ώρες, τι συζητούσαν, τι ερωτόλογα αντάλλαζαν…, συγκρίνοντας τη δική τους σχέση. Λεπτομέρειες που όμως όσο πιο πλούσιες γίνονται, τόσο πιο πολύ πονάνε και τόσο πιο έντονο κάνουν τον ψυχικό πόνο! Από την άλλη, ο άπιστος σύντροφος που δεν θέλει να χαλάσει τη σχέση του ή τον γάμο του και νιώθει ένοχος που προκάλεσε όλη αυτή την «καταστροφή», για να εξιλεωθεί απαντάει σε όλες αυτές τις ερωτήσεις χωρίς να βάζει ένα όριο για να μην εξαγριώσει και άλλο τον πονεμένο σύντροφο! Ένας φαύλος κύκλος δημιουργείται που δυστυχώς δεν αφήνει το ζευγάρι να ηρεμήσει και να μπορέσει να βγει από την δύσκολη αυτή κατάσταση.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, η βοήθεια του ειδικού είναι απαραίτητη, καθώς θα προσπαθήσει να τους βοηθήσει να δουν ο καθένας το δικό του μερίδιο ευθύνης και να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Να μπορέσει ο απατημένος να διαχειριστεί το θυμό του, την προδοσία, την απώλεια, την απόρριψη και να αρχίσει να χτίζει ξανά την εμπιστοσύνη. Να μπορέσει επίσης ο άπιστος να δει τι ήταν αυτό που τον οδήγησε στο τρίτο πρόσωπο, τι ήταν αυτό που μπορεί να μην του άρεσε στο σύντροφό του αλλά δεν τολμούσε να το πει ή και να ζητήσει άλλο τρόπο συμπεριφοράς ή ακόμα και αν το έκανε, να ξαναδεί τον τρόπο του που προφανώς δεν απέδωσε…
Στόχος λοιπόν είναι να βοηθηθεί το ζευγάρι να αναγνωρίσει και να επεξεργαστεί αυτά τα διαφορετικά συναισθήματα και να αποφασίσει αν θα συνεχίσει να είναι μαζί, σε μία καλύτερη όμως βάση, γιατί είναι αλήθεια, πως όταν το ζευγάρι αποφασίσει να μείνει μαζί και να το παλέψει, αναγνωρίζοντας ο καθένας την δική του ευθύνη, η σχέση παίρνει μία πολύ πιο θετική και καλύτερη τροπή. Και ναι, η απιστία δεν ξεχνιέται αλλά μπορεί να οδηγήσει το ζευγάρι σε άλλο επίπεδο επικοινωνίας.
Ας μην ξεχνάμε ότι για να μπει το τρίτο πρόσωπο στη σχέση μας χρειάζεται εμείς οι δύο να αφήσουμε την πόρτα ανοιχτή…
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The article expresses the views of the author
iPorta.gr