* Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης
και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Στην παλαιολόγεια περίοδο έχουν αποκρυσταλλωθεί όλα τα βασικά μοτίβα της Βυζαντινής Γέννησης. Η επικοινωνία γης και ουρανού, οι μάγοι, οι ποιμένες, ο διαπορών Ιωσήφ, το λουτρό του Βρέφους κλπ.
Κυρίως όμως εδώ υπογραμμίζεται ο δογματικός και μη ηθογραφικός χαρακτήρας της όλης σύνθεσης.
Προσέξτε για παράδειγμα την εξής λεπτομέρεια:
Ο Χριστός δεν τοποθετείται σε φάτνη αλλά σε σαρκοφάγο, σε μαρμάρινο τάφο. Ώστε κατ’ οικονομίαν να λειτουργήσει από την πρώτη στιγμή της ενανθρώπισης Του η σωτηριολογική αποστολή που οφείλει να διεκπεραιώσει. Δηλαδή να σταυρωθεί, να πεθάνει, να αναστηθεί.
Αυτό το οδυνηρό μέλλον του Υιού της συλλογίζεται η μελαγχολική Παναγία έξω από το Σπήλαιο, στην πρωινή δροσιά.
Έτσι είναι. Κάθε γιορτή και η κρυμμένη της πίκρα κάθε γέννηση το προοίμιο ενός θανάτου.
Η εικόνα αυτή, ούτως ή άλλως, αποτελεί εξαίρετο δείγμα του πρώιμου βυζαντινού ανθρωπισμού μακριά από την εκκοσμίκευση που θα υποστεί το θέμα κατά το φλωρεντινό Κουατροτσέντο. Χρόνια πολλά!
Πλατ. Ελευθερίας, Ρόδος
Τηλ.:+30 2241029282
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The article expresses the views of the author
iPorta.gr