* Το νέο βιβλίο του Κωστή Α. Μακρή «Η Εβίτα που νίκησε τα Αποθαρρύνια» κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη
Αναλφαβητισμός, θητεία και πενταροδεκάρες
Πριν πάω στον στρατό είχα μια αντίληψη για τον κόσμο.
Όταν πήγα στον στρατό, είχα μια διαφορετική αντίληψη για τον κόσμο.
Πριν πάω στον στρατό, πέρασα ένα διάστημα αμφιταλάντευσης ανάμεσα στο να πάω ή να μην πάω. Είχα βρει κιόλας τρόπους να γλιτώσω τη θητεία.
Αιτίες και αφορμές είχα πολλές για να μη θέλω να «ντυθώ στο χακί».
Από ιδεολογικές, πολιτικές και άλλες, μεταξύ των οποίων και καλλιτεχνικές.
Τελικά πήγα. Και, όπως έγραψα στην αρχή, με κάποιες σχετικά παγιωμένες αντιλήψεις για τον κόσμο. Όπως τις είχα διαμορφώσει ζώντας μέσα στον οικογενειακό, μορφωτικό, πολιτικό, καλλιτεχνικό και γειτονικό μικρόκοσμό μου.
Έχοντας συνειδητά αποφασίσει να κάνω τη θητεία μου, είχα ελευθερωθεί και από τον φόβο της εξουσίας αλλά και από τον φόβο του χρόνου. Έκανα πολύ νωρίς τις πρώτες μου κοπάνες, φροντίζοντας όμως να μη δίνω στόχο και να διάγω ως «πιστός και φιλότιμος» στρατιώτης. Ακόμα και στα καψόνια υποτασσόμουν μη θέλοντας να ξεχωρίζω από τα άλλα παιδιά που ήταν πολύ μικρότερά μου. Μερικά από αυτά με αποκαλούσαν παππού, όπως συνηθίζεται για τους εξ’ αναβολής υπηρετούντες.
Κάποια στιγμή έγινα και λοχίας.
Μια φορά εκτελούσα χρέη επιλοχία, σε μια μονάδα κοντά στη Θεσσαλονίκη.
Εκεί που καθόμουνα στο γραφείο του επιλοχία και κάτι διάβαζα ή έγραφα, ακούω μια τραχιά φωνή: «Είμαι υπηρεσία, λοχία;»
Από ζοχάδα που θα ήμουνα κλεισμένος μια εβδομάδα και από τσαντίλα που με διέκοπτε από την ευγενή μου απασχόληση, φώναξα στον αναιδή φαντάρο:
«Στον πίνακα ανακοινώσεων είναι οι υπηρεσίες. Τράβα να τις διαβάσεις…».
Και τότε…,
(Ω, αδικημένη Μαρία Αντουανέτα! Ω, παρεξηγημένε Νίκο Φίλη! Ω, κυβερνήτες εσείς της πρώτης φοράς και της δεύτερης θητείας!),
ναι τότε, άστραψε εντός μου σαν κεραυνός φώτισης αλλά και ντροπής ο θαρραλέος λόγος του συνφαντάρου μου:
– Δεν ξέρω γράμματα, ρε λοχία! Αλλιώς θα σε ρώταγα;
Φίλη της κυβέρνησης (Νίκο Φίλη εννοώ, της παιδείας και των θρησκευμάτων), κι εσείς φίλες και φίλοι της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, πέρα από τα καλαμπούρια, τον «λαϊκισμό» και τις μομφές για τις «πενταροδεκάρες», στρώστε κάτω τον απαυτό σας και σκεφτείτε, πράξτε, διορθώστε, διορθωθείτε. Μη μιλάτε αν δεν έχετε κάτι καλύτερο απ’ τη σιωπή και μη μιλάτε αν δεν μπορείτε να μιλήσετε για πράξεις που δεν θα προσβάλλουν εκείνους που τον αναλφαβητισμό, την ταπείνωση ή την αδεκαρία τους, αγνοείτε.
Δεν ξέρουν όλοι γράμματα, δεν έχουν όλοι όσο ψωμί ή παντεσπάνι θέλουν, δε έχουν όλοι τα 10 ή τα 50 ευρώ που εσείς (ή και εγώ, κάτω από άλλες συνθήκες) αποκαλείτε, επιτιμητικά, «πενταροδεκάρες».