Τα παιδιά δεν γεννιούνται ούτε Αριστερά ούτε Δεξιά.
Τα παιδιά μαθαίνουν απ’ αυτά που ζουν.
Αδυνατώ να ενοχοποιήσω την Αριστερά για όλα τα δεινά του τόπου.
Αδυνατώ να ενοχοποιήσω τη Δεξιά για όλα τα δεινά του τόπου.
Διαχρονικά η Αριστερά ήταν μειονότητα.
Για να φτάσει να γίνει πλειοψηφία και να κυβερνήσει, βοηθήθηκε πολύ από τη Δεξιά που κυβερνούσε τα πιο πολλά χρόνια από το 1821.
Το εντυπωσιακό είναι ότι, ιστορικά, οι δυνάμεις που σχεδίασαν και προετοίμασαν την επανάσταση του 1821 (Ρήγας Φεραιός, Φιλικοί, Κοραής και πολλοί άλλοι) ανήκαν στην ―ας πούμε― επαναστατική «Αριστερά» της εποχής τους.
Οι πλειονότητα όμως των πολιτών της Ελλάδας, από το 1821 και μετά, δεν ανήκε ούτε στην Αριστερά, με τη φιλελεύθερη άποψη της (αστικής) Αριστεράς της Γαλλικής Επανάστασης, αλλά ούτε και στην ακραιφνώς κοινοβουλευτική αστική Δεξιά. Ούτε ―αργότερα― συντάχθηκε η πλειονότητα με την επαναστατική άποψη της Μαρξι(στι)κής Αριστεράς των αρχών του 20ου αιώνα αλλά ούτε και με τα φασιστικά και ναζιστικά πρότυπα της Απολυταρχίας που και σήμερα σηκώνει κεφάλι.
Παρ’ όλο που η πλειονότητα των πολιτών της Ελλάδας (συνειδητά αποφεύγω την ελαφρώς παραπλανητική λέξη «Έλληνες») απόφευγε τη σύνταξή της με τις ακραίες πολιτικές της Ευρώπης, είναι όμως αυτή που ―διαχρονικά― ανέχτηκε τη φυλάκιση του Κολοκοτρώνη, συντάχθηκε με τη μια ή την άλλη πλευρά στους μικρο- ή μεγα-εμφυλίους πολέμους των πρώτων μετεπαναστατικών χρόνων, ανέχτηκε τη δολοφονία του Καποδίστρια, δέχτηκε τον Όθωνα ως Βασιλέα των Ελλήνων, ανέχτηκε την παρουσία και την ενίσχυση των τσιφλικάδων και πολλών «κληρονόμων» των Οθωμανικών γαιών, συμβιβάστηκε με τα συμφέροντα των «Κοτζαμπάσηδων» και των «εχόντων και κατεχόντων», δέχτηκε και επωφελήθηκε από τα ρουσφέτια των (μικρο)πολιτικών, ανέχτηκε το «ιδιώνυμο» του Ελευθέριου Βενιζέλου εναντίον μόνο των κομμουνιστών (κι όχι και των φασιστών), ανέχτηκε την επίρριψη όλων των ευθυνών στους «έξι» (Η δίκη των εξ) για τη Μικρασιατική Καταστροφή, ανέχτηκε τη δικτατορία του Μεταξά, πολέμησε στο Αλβανικό για να αποτρέψει την επίθεση των Ιταλών, εντάχθηκε μετά στο ΕΑΜ και στον ΕΛΑΣ (χωρίς απαραίτητα να είναι όλοι κομμουνιστές ή «Αριστεροί») αλλά και στον ΕΔΕΣ χωρίς (απαραίτητα) να είναι «Δεξιοί», ανέχτηκε, μετά, τον Εμφύλιο Πόλεμο (αν δεν τον υποβοήθησε), ανέχτηκε, μετά, και τη σιωπή αλλά και την ηρωοποίηση ή ενοχοποίηση μερικών «Αριστερών» που δεν ήταν αριστεροί και μερικών «Δεξιών» που δεν ήταν δεξιοί, ανέχτηκε τη Δικτατορία των Συνταγματαρχών, ανέχτηκε την επιβολή νέας δικτατορίας μετά την εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973, θεώρησε νίκη των αντιδικτατορικών δυνάμεων την αποχώρηση της Χούντας κάτω από βάρος του προδοτικού πραξικοπήματος στην Κύπρο και την Τουρκική εισβολή και κατάληψη της Βόρειας Κύπρου, ανέχτηκε και λιγούρεψε όλες τις λοβιτούρες, ρουσφέτια, διευκολύνσεις, προσλήψεις, μίζες και διευκολύνσεις που προσέφεραν στους εκλογικούς πελάτες τους ΌΛΕΣ οι κυβερνήσεις μετά το 1974.
Είναι η πλειονότητα των πολιτών και ψηφοφόρων της Ελλάδας που έριχνε και ρίχνει ΌΛΕΣ τις ευθύνες για την αδυναμία της ελληνικής διοίκησης, παιδείας και οικονομίας να οργανώσει, να προβλέψει, να ενισχύσει και να εξελίξει την Ελληνική Πολιτεία, στα κόμματα και στους πολιτικούς που η ίδια ψήφιζε.
Είναι οι πολίτες που ανέχονται τη φοροδιαφυγή ως μόνη αντίσταση απέναντι σε ένα Κράτος που αντιμετωπίζει εχθρικά τον πολίτη, το επιχειρείν, την αξιοκρατία και τις μεταρρυθμίσεις που θα είχαν ως στόχο τη δημιουργία μιας σύγχρονης, αποτελεσματικής και όσο το δυνατόν πιο αυτοδύναμης Δημοκρατικής Ελλάδας σε μια σύγχρονη, αποτελεσματική, δημοκρατική και όσο γίνεται πιο αυτοδύναμη Ευρώπη.
Είναι οι πολίτες που ανέχονται την καύση λιγνιτών για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος και εναντιώνονται στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας όταν πρόκειται να υψωθεί κοντά τους μια ανεμογεννήτρια.
Είναι οι πολίτες της Ελλάδας που ανέχτηκαν να είναι η χώρα τους από τις τελευταίες στην παραγωγή ενέργειας από τον ήλιο, τη θάλασσα και τη γεωθερμία, πολύ πίσω από τις «ανήλιαγες» χώρες του Ευρωπαϊκού Βορρά.
Είναι οι πολίτες των μικρών ―αλλά και μεγαλύτερων― τοπικών κοινωνιών που ανέχονται τις χωματερές, τα αυθαίρετα κτίσματα, την απουσία κτηματολογίου, την απουσία πολεοδομικού σχεδίου, το θολό νομοθετικό τοπίο σχετικά με την κρατική, ιδιωτική και εκκλησιαστική έγγεια περιουσία και την απουσία των αρχών για την ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Είναι η πλειονότητα των πολιτών που αδιαφορεί ή ανέχεται τους βανδαλισμούς σε ιστορικά κτίρια, σε έργα τέχνης και μνήμης, σε μέσα μαζικής μεταφοράς, σε ολόκληρες περιοχές της Αθήνας και αλλού.
Είναι η πλειονότητα των πολιτών που ανέχεται τις εκάστοτε κυβερνητικές παλινωδίες σε σχέση με την υγεία, την παιδεία και τον πολιτισμό.
Είναι η πλειονότητα των πολιτών που ανέχεται το πρόγραμμα και την ποιότητα των τηλεοπτικών καναλιών.
Είναι κατά πλειονότητα οι πολίτες του ελληνικού κράτους που ούτε φιλελεύθεροι είναι, ούτε σοσιαλιστές, ούτε οραματιστές, ούτε δημοκράτες Αριστεροί φιλοευρωπαϊστές αλλά ούτε και συνειδητοί εκπρόσωποι μιας προοδευτικής «αστικής» φιλοευρωπαϊκής Δεξιάς.
Η γνώμη μου είναι ότι κατά πλειονότητα οι πολίτες της Ελλάδας, είναι βαθιά συντηρητικοί (παρ’ όλες τις περί του αντιθέτου δηλώσεις τους σε κείμενα, βιβλία και συζητήσεις) σε σχέση με τη θρησκεία, τον πολιτισμό, την ισοπολιτεία, την ισοτιμία των φύλων, τον εθνικισμό, την παιδεία, το περιβάλλον, την ανεκτικότητα απέναντι στον ξένο και τις θυσίες (ατομικές ή συλλογικές) που απαιτούνται για να ενισχυθεί το κοινό καλό.
Ελάχιστες είναι οι διαφορές ανάμεσα σε έναν Αριστερό και έναν Δεξιό όταν έρχεται η ώρα να ζητήσει ρουσφέτι για τον εαυτό του, το παιδί του, τον φίλο του, το αυθαίρετό του, την υγεία του, την παιδεία του ή το κατοικίδιό του.
Ελάχιστες είναι οι διαφορές ανάμεσα σε έναν Αριστερό και έναν Δεξιό όταν έρχεται η ώρα να οδηγήσει ερήμην της νόησής του στην Εθνική Οδό, να βρίσει έναν συμπολίτη του, να φερθεί άσχημα στον/στην σύντροφό του, στο παιδί του/της, στον γείτονα, σε ένα αδέσποτο ή να τρολάρει στο διαδίκτυο.
Ελάχιστες είναι οι διαφορές ανάμεσα σε έναν Δεξιό και έναν Αριστερό όταν έρχεται η ώρα να «τακτοποιήσει» μια διαφορά του με το Κράτος. Ίσα και όμοια θα επιχειρήσουν και οι δυο τους να βρουν τον γνωστό σε κάποια «θεσούλα» ή «θεσάρα» που θα «μεσολαβήσει» (με το αζημίωτο τις πιο πολλές φορές) για να «λυθεί» το «πρόβλημά» του.
Είναι κοινή η δυσανεξία Αριστερών και Δεξιών απέναντι στο (πλήρως) αξιοκρατικό κράτος δικαίου και την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των πολιτών ανεξαρτήτως κουμπαριάς, πολιτικών φρονημάτων ή ποδοσφαιρικών συμπαθειών.
Η Εντιμότητα, η Ευγένεια, η Γενναιότητα και η Φρόνηση ποτέ δεν είχαν δικό τους Κόμμα αλλά πάντα τροφοδοτούσαν ―με σπάνια ατομικά παραδείγματα― τα άλλοθι όλων των πολιτικών χώρων.
Οι Δεξιοί στην Ελλάδα αποκαλούνται (και μερικοί αυτοαποκαλούνται) συντηρητικοί και οι συντηρητικοί αποκαλούνται (και μερικοί αυτοαποκαλούνται) Δεξιοί.
Οι Αριστεροί αυτοαποκαλούνται προοδευτικοί και οι σχέσεις τους με τους Δεξιούς θυμίζουν μερικές φορές τη σχέση εφήβου με τους συντηρητικούς γονείς του, όσο ακόμα εκείνοι τον τρέφουν.
Η Δεξιά ακόμα τρέφει την Αριστερά με τις ιδεοληψίες και τις εμμονές της.
Η Αριστερά ακόμα τρέφει τη Δεξιά με τις δικές της ιδεοληψίες και εμμονές.
Και στην Ελλάδα συμβαίνει ένα ακόμα παράδοξο: όλοι μιλούν για «Πάλη των Τάξεων» ενώ στην ουσία όλοι θα ήθελαν να αλλάξουν τάξη και να προωθήσουν τα συμφέροντά τους με γνώμονα το τι πράττει, πώς και πόσο ωφελείται η ανώτερη απ’ αυτούς τάξη.
Μέχρι τότε ο καθένας γκρινιάζει γι’ αυτά που δεν έχει σε σύγκριση με αυτά που έχουν οι άλλοι.
Και πάντα έχει ανοιχτά τα αυτιά του, τα πνευμόνια του και την καρδιά του στους λαϊκιστές που τον κολακεύουν γενναιόδωρα και τον κάνουν να ξεχνάει ότι και τους τωρινούς αλλά και τους προηγούμενους και τους προ-προηγούμενους πολιτικούς ηγέτες του, τους έχει, κατά πλειοψηφία, εκλέξει ο ίδιος.
Κι αυτό, είναι πραγματικά μια «Ταξική Πάλη» αλλά έχει τόση σχέση με τον Κάρολο Μάρξ και τον Ιστορικό Υλισμό του και τη Διαλεκτική, όση ο Λένιν με τον Γκράουτσο Μαρξ.
Επομένως, κατά τη γνώμη μου, η Αριστερά στην Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί παιδί της Δεξιάς.
Αλλά και η Δεξιά ―κατά έναν παράδοξο τρόπο, που θυμίζει το φίδι που τρώει την ουρά του, το Γιν-Γιανγκ, τη διαλεκτική ενότητα των αντιθέτων και άλλα Ηρακλειτικά παράδοξα― μπορεί να θεωρηθεί παιδί της Αριστεράς.
Και τα παιδιά μαθαίνουν απ’ αυτό που ζουν.
Ή δεν μαθαίνουν…
Ή μπερδεύονται ολοσχερώς και χάνουν τον μπούσουλα.
Και επειδή ―σε τελική ανάλυση― μια οικογένεια είμαστε όλοι, μήπως ήρθε η ώρα να ενηλικιωθούμε οι ενήλικες;
Μήπως ήρθε η ώρα να βρούμε τον κατάλληλο κοινό πολιτικό τόπο και χρόνο για τα παιδιά μας και το μέλλον τους;
Μήπως χρειαζόμαστε όσο ποτέ άλλοτε τη βαρύνουσα γνώση και γνώμη των επαϊόντων και ειδημόνων κι όχι των πάσης αποχρώσεως λαϊκιστών και ωτοθωπευτών;
Μήπως ήρθε η ώρα να ξεπεράσουμε τις στενά ατομικές ή κομματικές μας επιδιώξεις και να συμβάλλουμε, με κοινή συναίνεση, στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού και αξιοκρατικού κρατικού μηχανισμού που δεν θα αλληθωρίζει και δεν θα πετσοκόβεται το στελεχικό δυναμικό του ανάλογα με τις επιλογές της εκάστοτε εκλογικής πλειονότητας;
Ενός κρατικού μηχανισμού αξιόπιστου, που θα λειτουργεί με ταχύτητα, επάρκεια και αξιοσύνη και θα συμβάλλει στην παραγωγή εθνικού πλούτου από τις πιο δημιουργικές και εξωστρεφείς δυνάμεις του τόπου μας.
Μήπως η μόνη επανάσταση που έχουμε ανάγκη είναι μια εκπαιδευτική επανάσταση ενάντια στην αμορφωσιά, την ιδεοληψία, την ξενοφοβία και τον λειψό στοχασμό;
Ρητορικό και παλιό το ερώτημα.
Το ξέρω…
Δεν έχω άλλη απάντηση εκτός από μία που είναι διπλή και θεωρώ αξεχώριστα τα συστατικά της: Αγάπη και Παιδεία.
Αν στόχος μου ήταν να νεωτερίσω θα το έγραφα με μια λέξη: «Αγαπαγωγή».
Που σημαίνει για μένα Αγωγή με Αγάπη και Αγάπη με Αγωγή.
Αγάπη μαζί με Παιδεία και Παιδεία μαζί με Αγάπη.
Πλούσια, αλογόκριτη, άφθονη, έξυπνη, προσιτή και σύγχρονη Παιδεία από τα μικρά χρόνια των παιδιών αλλά και ―δια βίου― των ενηλίκων.
Και παιδεία ―μεταξύ άλλων― σημαίνει πολλά βιβλία.
Πάρα πολλά βιβλία και πολύ και καλό διάβασμα.
04 Απριλίου 2017
* Το άρθρο απηχεί τις απόψεις του συντάκτη του.
The article expresses the views of the author