O David Lynch γεννήθηκε τον Γενάρη του 1946 στην Montana των Η.Π.Α και έμελλε να γίνει ένας καλλιτέχνης που όμοιος του δεν είχε, δεν έχει και δύσκολα θα υπάρξει.
Σκηνοθέτης και σεναριογράφος με δικό του στυλ, δημιουργεί μία πορεία στο σινεμά με φιλμογραφία που θα χαρακτηρισθεί από:
1) Σουρεαλισμό στις ταινίες του, τον τρόπο να συγχέει όνειρα και εφιάλτες με το πραγματικό και την χρήση συμβόλων.
2)Σκηνές έντονης βίας, χρήση αργής κίνησης(slow motion) σε αυτές, σεξ και συναισθηματικών εκρήξεων.
3)Βαριά χρήση του μαύρου και σκοτεινών χρωμάτων σε εξωτερικούς χώρους, σε αντίθεση με τα έντονα χρώματα στους εσωτερικούς χώρους, όπως κόκκινες κουρτίνες και πολλές φορές κοντινά πλάνα στα μάτια των πρωταγωνιστών.
4)Ονειρικό κλίμα στις ταινίες του, με αποτέλεσμα να θέλει και να έχει ενεργό και σε απορία τον θεατή, με συνεχή μπερδέματα και ερωτήματα(πολλές φορές αναπάντητα).
5)Σκοτεινό και ”σάπιο” περιβάλλον, διστραμμένοι και διαστρεβλωμένοι χαρακτήρες, πολωμένο περιβάλλον με ”πολέμους” μεταξύ αγγέλων και δαιμόνων, ιερού και ανήθικου.
Έχοντας ειδίκευση στις καλές τέχνες, σαν φοιτητής γύρισε κάποιες ταινίες μικρού μήκους και ντεμπούταρε το 1977 στην μεγάλη οθόνη με το ”Eraserhead”.Η ταινία είναι ένας κινηματογραφικός εφιάλτης και σ’ αυτήν ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί μαι σειρά απο τεχνικές που αργότερα θα χαρακτηρίσουν το ύφος του.
Εντυπωσίασε τόσο(κάτι σπάνιο σε ντεμπούτο) που αν και είχε γυρίσει μόλις μία ταινία, ο G.Lucas του πρότεινε να σκηνοθετήσει την ταινία ”Star Wars: Η επιστροφή των Τζεντάι”, αλλά ο Lynch αρνείται μιας και δεν τον χαρακτηρίζει.
Για αυτό και ο Lynch μένει στο πάνθεον. Εάν είχες δει μία ταινία του και μετά ανακάτεβες άλλες 5 δικές του ανάμεσα σε άλλες 20 άλλων σκηνοθετών και έβλεπες και τις 25 χωρίς να ξέρεις τους δημιουργούς τους, θα καταλάβαινες ποιές είναι οι δικές του.Είχε ”ταυτότητα”. Για αυτό και δεν παίζουν κάποιον ρόλο τα βραβεία, αν και ήταν υποψήφιος 8 φορές για Oscar χωρίς να κερδίσει.
Μερικές ταινίες από την φιλμογραφία του είναι ”Ο άνθρωπος ελέφαντας(1980)” που ήταν υποψήφια για 8 βραβεία Oscar, μία από τις χαρακτηριστικότερες ταινίες του το ”Μπλε Βελούδο (1986)”,”Wild at heart(1990), δημιουργεί μία από τις πιο εθιστικές σειρές στην Αμερική ”Twin peaks(1990-1991)”, την αγαπημένη μου ταινία του ταξίδι στον σουρρεαλισμό και μία από τις πρώτες περιπλανήσεις μεταξύ αληθινού και ονείρου ”Lost Highway(1997)”,”The straight story(1999)”, την ταινία που αποτέλεσε αισθησιακό, αισθητικό και σουρεαλιστικό αριστούργημα του ”Mulholland Dr.(2001)”, και το εφιαλτικό τρίωρο ταξίδι στην παράνοια ”INLAND EMPIRE(2006)” το οποίο, όπως ο ίδιος δήλωσε αποτέλεσε και την τελευταία του ταινία.
Ένα χαρακτηριστικό πράγμα στο Hollywood, για το οποίο ο Lynch έμεινε γνωστός, είναι ότι ποτέ δεν εξήγησε το τί συμβαίνει σε κάποια ταινία του. Αφήνει τον κάθε θεατή να σχηματίσει την δική του άποψη. Όπως δήλωσε και ο ίδιος για ταινίες extreme σουρεαλισμού ”Δεν ξέρω και γω ο ίδιος τί συμβαίνει … θέλω ο καθένας να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα”. Ο Lynch ήταν τόσο δημιουργικός … τόσο αναρχικός στο σινεμά που από ένα σημείο δεν ήξερε και ο ίδιος τί έφτιαχνε. Όπως δήλωσε για το 3ωρο ”ταξίδι” του μυστηριώδους ”INLAND EMPIRE” το οποίο χρειάστηκε δύομιση χρόνια να ολοκληρώσει ” Αφορά μια γυναίκα με προβλήματα … είναι ένα μυστήριο”.
Τέλος, ο David Lynch δεν είναι μόνο σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Είναι και ζωργάφος με εκθέσεις ζωγραφικής, μουσικός έχοντας βγάλει δίσκους αλλά και φωτογράφος συνεχίζοντας την δραστηριοποίηση του στις τέχνες. Κρίμα που δεν θα μας ταξιδέψει ξανά με ταινία του σε συνεχείς σκέψεις και όνειρα, δεν θα ταξιδέψουμε στον περίεργα, ”άγρια όμορφο” λυρικό και αισθητικό του κόσμο.
Ο Μιχάλης Ναβροζίδης, είναι φοιτητής στο Τ.Ε.Φ.Α.Α Θεσσαλονίκης και παρακολουθεί μαθήματα στην Σχολή Κινηματογράφου.
Διαβάστε εδώ τα αφιερώματα του συντάκτη.