Μίκυ Μάους, του Βαγγέλη Παυλίδη

Στις 18 Νοέμβρη 1928, σαν σήμερα πριν 85 χρόνια, γεννιόταν το διασημότερο τρωκτικό στην ιστορία. Στο Colony Theater της Νέας Υόρκης παιζόταν το φιλμ ”Steamboat Willie” του Ντίσνεϋ, με πρωταγωνιστή τον Mickey Mouse.

Ενα φίλμ που εκτός απο την πρώτη εμφάνιση του Μίκυ ήταν και το πρώτο που συνδίαζε ταυτόχρονα ήχο, μουσική, ομιλία. Οι κριτικοί λάτρεψαν τον ποντικό, το κοινό τον λάτρεψε. Η αυτοκρατορία Ντίσνεϋ έβαλε τον θεμέλιο λίθο της και ο πόντικας εισέβαλε με φόρα στην παγκόσμια σκηνή για να παραμείνει μέχρι τις μέρες μας άφθαρτος και ακούραστος.

Η τεράστια παγκόσμια δημοτικότητά του, χωρίς να υπάρχει παιδί που να μην τον γνωρίζει, ήταν φυσικό να δώσει αφορμή σε αμέτρητες συζητήσεις και σε επιστημονικές μελέτες ακόμα, για το ποιός είναι, τι αντιπροσωπεύει, ποιά η πολιτική του ιδεολογία, ποιά η επίδρασή του στα παιδιά. Λένε πως στον Μίκυ μπορεί ο καθένας να δεί τον εαυτό του, μπορεί ο καθένας να ταυτιστεί μ’ αυτόν. Άλλοι λένε πως συμβολίζει μια εταιρεία που μετέτρεψε την παιδική ηλικία σε μια λειτουργία καταναλωτισμού. Μερικοί πάνε ακόμα παραπέρα. Ο Μίκυ, λένε, προσφέρει ένα πρόσωπο αθωώτητας, ενώ κρύβει τον ρόλο του στο να μετατρέπει τα παιδικά όνειρα σε εμπόρευμα και να προεκτείνει την λογική της αγοράς σε όλες τις φάσεις της ζωής τους. Ο Μίκυ μιλάει την διεθνή γλώσσα του εμπορίου και του πολιτιστικού ιμπεριαλισμού. Κάποιος όμως θα πει πως αντιπροσωπεύει μια γοητευτική συνύφανση κουλτούρας, πολιτικής και οικονομικών.

Διαλέγετε και παίρνετε. Προσωπικά δεν τον πολυσυμπάθησα ποτέ – μου φαινόταν πολύ εξυπνάκιας, πολύ καθώς πρέπει. Προτιμούσα τον Γκούφη, ας πούμε. Και ποτέ δεν κατάλαβα πώς μπορούσε να συζεί με την Μίνι σε μια πουριτανική χώρα όπως οι ΗΠΑ της εποχής, αλλά και σήμερα εν πολλοίς. Να μην έχει παιδιά αλλά να έχει ανήψια, αγνώστων γονέων παρακαλώ και να μην έχει, σταθερή τουλάχιστον, εργασία. Όπως και νά΄χει, επειδή δεν υπάρχει κανείς που να μην τον ξέρει, επειδή είναι μια παγκόσμια προσωπικότητα κι επειδή κατά πάσα πιθανότητα θα ζει ακόμα πολύ μετά από εμάς, του αξίζει πιστεύω η μικρή αυτή αναφορά.

Για την εικόνα: Σκέφτηκα πως αφού παραστήσανε τον Μπους ως Μίκυ, γιατί όχι και μένα;