Cari amici,καλησπέρα!
Μπορεί να μέσιασε ο Σεπτέμβρης, μα το καλοκαιράκι, ακόμη, καλά κρατεί!
Παρατηρώ τον παιχνιδιάτορα ήλιο, που ετοιμάζεται για εντυπωσιακό μακροβούτι στις ακτές του ονείρου. Πάλι θα αναρριγήσει η πλάση απ’το μενεξεδί του.
Απολαμβάνω τη βασιλική του ρότα, παρέα με ένα μυρωδάτο,σπιτικό λιμοντσέλο, φτιαγμένο απ΄τα χεράκια μου.
Θυμάμαι, κάθε φορά μετά από τα τρελά φαγοπότια της Κυριακής στο σπίτι της ιταλίδας νόνας μου, το κέρασμα με το χωνευτικό λικεράκι. Ακόμα ηχεί η λεπτεπίλεπτη φωνή της γιαγιάς από τη Φλωρεντία στ’αυτιά μου: “…αν ήταν και με Σορεντίνικο λεμονάκι με την αφράτη, χνουδωτή φλουδίτσα ,θα μας πήγαινε στα ουράνια”.
Κάπως έτσι, σαν απλό μάθημα γεωγραφίας μέσω γευστικής απόλαυσης, έμαθα το Σορέντο της Ν.Ιταλίας με την καταπληκτική θέα στον κόλπο της Νάπολης και τον παραλιακό δρόμο γεμάτο κήπους κι αρώματα. Κι είν’ όλος ο αιθέρας, ποίημα που ευφραίνει ψυχές! Ένα κράμα θαλασσινής ανάσας και λεμονάτης ευωδίας. Μια ντελικάτη μοσχοβολιά, που αναδεικνύει την ιταλική φινέτσα και κομψότητα, ακόμα και σ’ ένα απλό σπιτικό λικεράκι.
To Σορέντο, τό’ μαθα καλύτερα μέσα απ’τα ποιήματα του Γκαίτε και του Μπάυρον, τη μουσική του Βέρντι και του Βάγκνερ, που με την τέχνη τους εκθείαζαν το μοναδικό ηλιοβασίλεμά του. Μεγαλώνοντας, το θαύμασα περισσότερο διαβάζοντας την “Ελεύθερη Ιερουσαλήμ”, το επικό ποίημα του Τορκουάττο Τάσσο, άξιου απογόνου της όμορφης μεσογειακής πόλης. Μιας πόλης, που έχει τη λάβρα του μεσογειακού ήλιου, το απαλό χάδι της μεσογειακής αύρας, το μοσχοβόλι απ’τους λεμονανθούς στους κήπους. Όποιος επισκέπτεται το Σορέντο, φεύγει με μια γλυκόπικρη, ανακουφιστική αίσθηση πως κάποια μέρα θα γυρίσει πάλι πίσω…torna a Surriento…(γύρνα πίσω στο Σορέντο).
Ένα νοσταλγικό τραγούδι, που θρηνεί τον αποχωρισμό από μια νεανική αγάπη, τον ήλιο, τη φύση, τη θάλασσα, την ομορφιά. Καημοί,τσαλακωμένες οπτασίες,μεταμορφωμένες σε νότες.
Σε μουσική του ναπολιτάνου Ernesto De Curtis πάνω σε στίχους του αδερφού του, λέγεται πως γράφτηκε κατόπιν παραγγελίας του δημάρχου του Σορέντο το 1902 εν όψει της επίσκεψης του πρωθυπουργού της Ιταλίας στην περιοχή.
Φυλλάδες της εποχής, αναφέρουν πως ο πρωθυπουργός συγκινήθηκε τόσο με την “υποδοχή μετά μουσικής”, που υποσχέθηκε να ξεκινήσουν αμέσως έργα για την αναδιαμόρφωση της μικρής πόλης.
Από κείνο το καλοκαίρι, το άσμα ξεκίνησε το αέναο ταξίδι στην οικουμένη. Τραγουδήθηκε από τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής τέχνης. Υμνήθηκε απ’τη φωνή των λυρικών Παβαρότι, Καρρέρας, Ντομίνγκο, Μποτσέλι, αλλά και σε πιο ανάλαφρες εκδοχές από τους Φρανκ Σινάτρα, Ντην Μάρτιν ή Έλβις Πρίσλεϋ.
“Vir ‘o mare quant’è bello,
Ispira tantu sentimento,
Comme tu a chi tiene a’ mente,
Ca scetato ‘o faie sunnà.
Guarda gua’ chistu ciardino;
Siente, sie’ sti sciure arance:
Nu profumo accussi fino
Dinto ‘o core se ne va…
E tu dice: “I’ parto, addio!…”
Μεταφράστηκε σε αρκετές γλώσσες. Με ανέμελη ερωτική διάθεση η διασκευή του στα αγγλικά με τον τίτλο “Surrender” , του 1961, ερμηνευμένη από το βασιλιά Έλβις:
Είναι Σεπτέμβρης, οι διακοπές των περισσοτέρων έχουν τελειώσει και η ψυχή γεμίζει φθινοπωρινά νέφη.
Ακούστε το τραγούδι σε ερμηνεία του Κωνσταντίνου Παλιατσάρα. Όσες κι αν είναι οι εσωτερικές ομίχλες, η γεμάτη ζέση φωνή του, ξυπνά αισθήματα φωτεινά και πολύτιμα. Πλοηγός σε πρασινογάλαζη θάλασσα, οδηγεί την ψυχή σε τόπους μυστικούς με απόκρυφους θησαυρούς.
Με άνεση καταπληκτική, σε ανιούσες και κατιούσες μελωδικές οδούς, ρέει σαν κρυστάλλινο νερό. Πρώτη ύλη που προσφέρεται γενναιόδωρα για να στηθεί μουσικά η περιγραφή ενός μαγικού τόπου που λούζεται απ’τον μεσογειακό ήλιο μας ξεμυαλίζει και μας καλεί σε βουτιά στην παραμυθένια ακτή ενός μουσικού ονείρου. Όσο το τραγούδι εξελίσσεται, η αισθητική απόλαυση αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Η δε μελωδία μαγεύει! Σαν να υφαίνει δίχτυ που αγκαλιάζει τις επίγειες ομορφιές και τους πλέκει ειρμό. Οι νότες, η μία μετά την άλλη, άψογα τοποθετημένες στη συγκεκριμένη θέση από τον ταλαντούχο τενόρο χτίζουν μια ανάλαφρη οντότητα, με ταξιδιάρικη διάθεση και μεσογειακό ταμπεραμέντο.
Καλή ακρόαση!
Ελπίδα Νούσα
Επικοινωνείστε: elpidanousa@hotmail.com