iporta.gr

Ένα σπίτι με ιστορία

Συνεχίζοντας τον περίπατό μας στην παλιά Πλάκα της Αθήνας θα μιλήσουμε για την τριώροφη οικία της οδού Κυδαθηναίων που κτίστηκε στα 1832-33 για τον Πρόξενο της Ρωσίας Ιωάννη Παπαρρηγόπουλο, «από Τουρκικής μετασκευασθείσα και ευρυνθείσα».

Ο πρόξενος αγόρασε επίσης 150.000 στρέμματα από τους γιους του Ομέρ Πασά στον Ωρωπό, που τα είχαν καταπατήσει. Λέγεται ότι ο λόγος που ο Ομέρ Πασάς δεν αποχωρούσε με τους στρατιώτες του από τα κάστρα της Αθήνας και της Χαλκίδας ήταν ότι οι γιοί του δεν έβρισκαν αγοραστές για αυτή την κτηματική περιουσία. Όταν έγινε η αγορά, ο Παπαρρηγόπουλος ειδοποίησε την Αντιβασιλεία να παραλάβει τα δύο κάστρα- πράγμα που έγινε.
Όταν εκπονήθηκε το ρυμοτομικό σχέδιο της Αθήνας, ο Παπαρρηγόπουλος και ο Πρόξενος της Αυστρίας Γκρόπιους απαίτησαν αποζημίωση, επειδή μέρος της περιουσίας τους έμεινε εκτός σχεδίου. Οι εκτάσεις τους βρίσκονταν στην περιοχή μεταξύ του Θησείου και του λόφου των Νυμφών, που απαλλοτριώθηκαν και σχηματίστηκε ο κήπος και η πλατεία του Θησείου.
Το τριώοφο οίκημα για το οποίο μιλάμε, αποτέλεσε ένα από τα ελάχιστα στα οποία δόθηκε δικαίωμα ύδρευσης, αφού ο Παπαρρηγόπουλος πρόσφερε σημαντικό ποσό στον έρανο της κοινότητας για επισκευή του δικτύου.
Σ’ αυτό το σπίτι δόθηκε η μία από τις δύο πρώτες δεξιώσεις της Αθήνας προς τιμήν της βαυαρικής φρουράς, τον Μάρτιο του 1833, όταν παραδόθηκε η Ακρόπολη. Αυτή η δεξίωση, όπως και η άλλη στο σπίτι του Βλαχούτση το ίδιο διάστημα, αποτέλεσαν τις πρώτες εκδηλώσεις κοσμικής ζωής στην Αθήνα. Οι δυσαρεστημένοι ήταν πολλοί και πέρασε πολύς καιρός για να ξαναγίνει κάτι παρόμοιο- στην ουσία μέχρι που η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα.
Στο σπίτι του Παπαρρηγόπουλου έμεινε ο Όθων όταν το 1834 επισκέφθηκε την Αθήνα και ο Λουδοβίκος της Αυστρίας το 1835-36. Τότε, υποχρεωτικά, δόθηκε μια μεγαλοπρεπής δεξίωση με πλήθος καλεσμένων. Τότε ζούσε πιά εκεί ο Γαβριήλ Κατακάζης, που είχε διαδεχτεί τον Παπαρρηγόπουλο και το είχε μετατρέψει σε σπουδαίο κέντρο κοινωνικής ζωής. Ιστορικός έμεινε ο αποκριάτικος χορός μεταμφιεσμένων του 1835, με θέμα αρχαιοελληνικό. Από τα Απομνημονεύματα του Ραγκαβή( ήταν παρών, ντυμένος Ζέφυρος, φορώντας δύο τεράστιες χρωματιστές φτερούγες) μαθαίνουμε ότι η οικοδέσποινα είχε ντυθεί θεά Δήμητρα. Με αμίμητο χιούμορ, ο Ραγκαβής γράφει ότι για να απαλλαγεί από τα αποκριάτικά του, ζήτησε τη βοήθεια του υπασπιστή του Όθωνα, Σκαρλάτου Σούτσου, που τον «μάδησε». Εδώ να σημειώσουμε ότι ο Ραγκαβής ήταν συγγενής από την πλευρά της μητέρας του με τον Κατακάζη.
Ο Όθων ήταν συχνά καλεσμένος, όπως και οι περιηγητές που βρίσκονταν στην Αθήνα. Η οικοδέσποινα διατηρούσε ένα από τα πρώτα φιλολογικά σαλόνια της πρωτεύουσας.
Τα Χριστούγεννα του 1843 στήθηκε το πρώτο χριστουγεννιάτικο δέντρο, με στολίδια φερμένα από τη Ρωσία. Βέβαια, το πιο πιθανό είναι να ήταν δεύτερο, αφού στο παλάτι πήγε το πρώτο, σαν Βαυαρικό έθιμο, αμέσως μετά την άφιξη του Όθωνα στην Αθήνα.
Το 1858 οργανώθηκε ένα μεγάλο παζάρι για να ενισχύσουν τους σεισμοπαθείς της Κορίνθου ( ο σεισμός έγινε στις 9 Φεβρουαρίου εκείνης της χρονιάς).
Δήμητρα Παπαναστασοπούλου

επικοινωνείστε: bar_d@otenet.gr