Η Ιωσηφίνα Τσουμπή είναι απόφοιτος της Γαλλικής και Ελληνικής φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών. Εργάστηκε ως καθηγήτρια Γαλλικών και την τελευταία εικοσαετία εκτελεί φιλανθρωπική εργασία συμβάλλοντας στην σίτιση άπορων οικογενειών. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Το βιβλίο της “Η νύφη της απέναντι πολυκατοικίας” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΑΝΟΙΑ.
Φιλία…
Δύσκολο θέμα !
Φιλία…
Δύσκολη υπόθεση !
Είναι τόσο μεγάλη και σοβαρή υπόθεση και βαριά σαν έννοια και πράξη η φιλία, τόσο ευαίσθητη και ανεκτίμητη στην πραγματική της μορφή, που μόνο λίγα πράγματα μπορείς να αναφέρεις για την δυνατότητα της ύπαρξης της .
Και τι να γράψεις; Με ποια λόγια να την προσδιορίσεις; Υπάρχει προσδιορισμός και ορισμός για τη φιλία; Όχι βέβαια! Πώς να κατασκευάσεις ή να δημιουργήσεις ορισμό σε ένα συναίσθημα αφού η φιλία ΕΙΝΑΙ συναίσθημα, μια αμφίδρομη πλατωνική σχέση είναι ανάμεσα σε δύο κυρίως άτομα του ίδιου ή διαφορετικού φύλου με κεντρικά και αδιαπραγμάτευτα χαρακτηριστικά την εμπιστοσύνη και την ειλικρίνεια.
Η φιλία για να την διατηρηθεί και να συντηρηθεί απαιτούνται πολλές προσπάθειες και από τις δύο πλευρές, πολλές υποχωρήσεις περισσότερες κι από την ερωτική ή συζυγική σχέση. Διότι στον έρωτα, στο γάμο, στην συγκατοίκηση υπάρχουν πολλά που μπορούν να ενώσουν τους ενδιαφερόμενους σε μια πιθανή ρήξη: είναι το σεξ, είναι τα παιδιά, είναι τα κοινά οικονομικά ή ακόμα και η έλλειψη των οικονομικών πόρων. Στη φιλία δεν υπάρχουν αυτά τα βοηθητικά στοιχεία υπάρχει μόνο η αρετή της ειλικρίνειας, της εμπιστοσύνης, του σεβασμού στην προσωπικότητα του άλλου.
Ο Ιρλανδός συγγραφέας Κλάιβ Στέιπλ Λιούις έγραψε: ” Ο έρωτας ξεγυμνώνει τα σώματα, η φιλία ξεγυμνώνει τους χαρακτήρες”.
Η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ παρομοίασε τη φιλία με την τέχνη, με μια πετυχημένη φιγούρα χορού που απαιτεί άνεση, ελευθερία συγκρότηση και σεβασμό.
Ο Αριστοτέλης που ασχολήθηκε πάρα πολύ με την φιλία και έγραψε πολλά για το συγκεκριμένο θέμα, κατέληξε ότι οι φίλοι είναι καλύτεροι από την οικογένεια διότι τους φίλους τους επιλέγεις μα για να έχει ουσιαστική επιτυχία πρέπει να είναι αμφίδρομη δηλαδή και να παίρνεις και να δίνεις.
Ο Μένανδρος είχε καταλήξει στο “κρίνει φίλους ο καιρός ως χρυσός το πυρ”.
Ο Δημόκριτος είχε εκφραστεί κάπως σκληρά λέγοντας: “Ζην ουκ άξιος ότω μηδείς χρηστός φίλος”, δηλαδή δεν είναι άξιος να ζει αυτός που δεν έχει ούτε ένα φίλο.
Ο Ευριπίδης είπε “Λόγω γαρ ήσαν, ουκ έργω φίλοι”.
Υπάρχει επίσης μια αρχαία παροιμία ” Άλας συνανηλώκομεν ” δηλαδή το …φάγαμε μαζί ψωμί κι αλάτι !
Υπάρχουν φιλίες που κρατούν μια ζωή, μα υπάρχουν κι άλλες περιστασιακές και περιπτωσιακές. όπως…
-Συμμαθητές/συμμαθήτριες
-Συμφοιτητές/συμφοιτήτριες
…με το πέρασμα των χρόνων και με την αλλαγή ενδιαφερόντων ξεχνιούνται
– Συνάδελφοι στην εργασία που με την αλλαγή δουλειάς, χάνονται
– Γείτονες/γειτόνισσες που με την αλλαγή κατοικίας χάνονται επίσης
– Φιλία συνομήλικων που δημιουργείται λόγω φιλικών οικογενειακών σχέσεων και που φθίνει με την πάροδο του χρόνου.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, παραμένει μια γλυκιά ανάμνηση, αλλά η φιλία δεν υφίσταται.
Έτσι λοιπόν σαν άποψη δική μου δεν θα πω τι είναι φιλία, αλλά αισθάνθηκα την ανάγκη να αναφέρω τι ΔΕΝ είναι φιλία…
-Δεν είναι φιλία όταν υπάρχουν οικονομικά κίνητρα συνεργασίας με υλικά οφέλη..
-Δεν είναι φιλία όταν κάποιος ” φίλος” δεν σ’ αγαπάει γι ‘αυτό που είσαι., όποιος κι αν είσαι.
– Δεν είναι φίλος αυτός που δεν είναι καλός ακροατής στα προβλήματα σου σ’ αφήνει δηλαδή να μιλάς, δεν σου απαντάει διότι άμεσα παίρνει το λόγο ο ίδιος θέλοντας να μιλάει μόνο για τον εαυτό του και τις υποθέσεις που τον απασχολούν , με απαίτηση να τον ακούς για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να τον διακόπτεις.
-Δεν είναι φίλος αυτός που όταν πέφτεις χαμηλά για οποιονδήποτε λόγο, απομακρύνεται.
-Δεν είναι φίλος αυτός που δεν βοηθάει στην εξέλιξη σου.
-Δεν είναι φίλος αυτός που εξαφανίζεται για μεγάλα χρονικά διαστήματα και καλλιεργεί άλλες φιλίες για πολλούς λόγους, σε θυμάται, δε, όταν βαρεθεί και θέλει ν’ αλλάξει παραστάσεις και κουβέντες.
-Δεν είναι φίλος αυτός που σε προσβάλλει μπροστά σε άλλους ή και όταν είστε μόνοι.
-Δεν είναι φίλος αυτός που δεν συγχωρεί τα λάθη σου (συνήθως και τα λάθη των άλλων) μη γνωρίζοντας ότι η μεγαλοσύνη της συγχώρεσης είναι Θεία υπόθεση.
-Δεν είναι φίλος αυτός που θέλει να σε χειρίζεται για να ικανοποιήσει ανάγκες και κρυφά του ένστικτα.
-Δεν είναι φίλος αυτός που θέλει να σε κρίνει συνεχώς αρνητικά. Η κριτική είναι πάντα καλοδεχούμενη αρκεί να είναι καλοπροαίρετη, έστω και σκληρή και κυρίως να έχει ζητηθεί από το άλλο πρόσωπο.
-Δεν είναι φίλος αυτός που ειρωνεύεται τα ελαττώματά σου και δεν σε βοηθάει να τα διορθώσεις
-Δεν είναι φίλος αυτός που ξεκαρδίζεται με τα μειονεκτήματα της εμφάνισης ή κάποιου προβλήματος υγείας σου και σου επιτίθεται κιόλας όταν παραπονεθείς λέγοντας ότι δεν έχεις χιούμορ
-Δεν είναι φίλος αυτός που θυμώνει όταν δεν συμφωνείς μαζί του. Η ελευθερία απόψεων είναι η βάση κάθε σχέσης και δη φιλικής
-Δεν είναι φίλος αυτός που αδιαφορεί για μια ασθένεια σου σοβαρή ή λιγότερο σοβαρή
-Δεν είναι φίλος εκείνος που κοροϊδεύει τις αξίες σου αποκαλώντας σε “οπισθοδρομικό”
– Δεν είναι φίλος αυτός που είναι κοντά σου μόνο στη λύπη και τη δυστυχία σου, μπορεί να χαίρεται κατά βάθος.
-Κάτι που πίστευα και πιστεύω είναι πως φίλος είναι αυτός που χαίρεται στην ευτυχία σου, στη χαρά σου, στην επιτυχία σου., ζήλια είναι κάτι άγνωστο για εκείνον στη σχέση σας.
Ο Αισχύλος είχε πει “Λίγοι άνθρωποι το έχουν στη φύση τους να τιμούν χωρίς φθόνο τον ευτυχισμένο φίλο τους”
Έχω την βεβαιότητα ότι κάνουμε αρκετές φιλικές σχέσεις, απλά γνωριμίες λέγονται που σίγουρα εμπεριέχουν μια χημεία και φυσιολογική ταύτιση απόψεων και επιλογών καθημερινότητας. Ας τις συντηρούμε συνειδητά διότι δεν μπορούμε και δεν πρέπει να ζούμε μόνοι μας.
Θα μου πείτε τώρα, με όλα αυτά τα “ΔΕΝ” καταλήγουμε στο ότι πραγματική φιλία δεν υπάρχει; Υπάρχει, σπάνια αλλά υπάρχει! Αν είμαστε τυχεροί και βρεθεί στο διάβα μας να ενεργήσουμε με ενσυναίσθηση, νηφαλιότητα και σεβασμό, τιμώντας με κάθε τρόπο και τον άνθρωπο που μας την προσφέρει απλόχερα και τον όρο “Φιλία”