Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ
Διάβασα προσεκτικά την ανάλυση του κ. Γιατρομανωλάκη, Γ. Γραμματέα σύγχρονου πολιτισμού του ΥΠΠΟ, σχετικά με την σπασμένη καρέκλα του ΕΜΣΤ και τον σάλο που αυτή προκάλεσε στο διαδίκτυο. Το κείμενο γράφτηκε προφανώς για να αντιμετωπίσει τα σαρκαστικά σχόλια που αναφέρονται στη φωτογραφία του πρωθυπουργού εμπρός στο διάσημο πλέον εννοιολογικό έργο του Αφροαμερικανού, post – black όπως δηλώνει ο ίδιος, καλλιτέχνη Rachid Jonson.
Φρονώ, πάντως, ότι δεν είναι δουλειά του κ. Γενικού να αναλύει ως κριτικός τέχνης τα έργα μίας ιδιωτικής συλλογής αναπαράγοντας με ενθουσιασμό νεοφώτιστου τα όσα διάβασε από τον επιμελητή της έκθεσης ώστε να ενημερώσει τους … αδαείς. Αλλά κυρίως να βγάλει έτσι από την δύσκολη θέση τον πρωθυπουργό που τον διόρισε. Ως πιο ειδικός θα μπορούσα να πω πολλά περισσότερα για το throne και το thrown (κάθισμα – θρόνος, πεταμένο, σπασμένο – έκπτωση από τον θρόνο) δηλαδή όλα αυτά τα έξυπνα ή εξυπνακίστικα, γλωσσολογικά παίγνια ντυσανικού τύπου που χρησιμοποιεί σήμερα κατά κόρον η εννοιολογική έκφραση. Αλλά και για το ανοίκειο ή το προκλητικά δυσάρεστο που συχνά προωθεί η μοντέρνα τέχνη αφού οι δημιουργίες της φιλοδοξούν να ξεβολεύουν την όποια μικροαστική μας ραθυμία και να αμφισβητούν το προφανές των εικόνων οι οποίες μας περιβάλλουν…
Αλλά πιστεύω πως δουλειά, αποκλειστικά, του κ. Γιατρομανωλάκη ως πολιτικού παράγοντα είναι να επιστρέψει η σύγχρονη τέχνη στα σχολεία από τα οποία την εξόρισε η κ. Κεραμέως και να ενισχυθεί, με κάθε τρόπο, η σύγχρονη ΕΛΛΗΝΙΚΉ δημιουργία. Ιδιαίτερα τη δύσκολη, αυτή στιγμή.
Επίσης επιβάλλεται να προκηρύξει ΑΜΕΣΩΣ τη θέση διευθυντή του ΕΜΣΤ κι όχι να διορίσει (!) για δύο χρόνια την πρώην διευθύντρια του ΔΕΣΤΕ – την κατά τα άλλα άξια Κατερίνα Γρέγου – όπως δηλώθηκε ήδη επισήμως. Εκτός κι αν λέγοντας αξιοκρατία εννοούμε αριστοκρατία! Επίσης οφείλει να δημιουργήσει θεσμούς που θα προωθούν την σύγχρονη, ελληνική τέχνη στο εθνικό, μη ξεχνάμε, μουσείο κι όχι να θαυμάζει τα αόρατα ρούχα του βασιλιά που του πασάρουν όσοι διεκδικούν εξωθεσμικά και εκ του πονηρού τον ταλαιπωρημένο αυτό χώρο.
Θυμίζω ότι το ΔΕΣΤΕ του Ιωάννου όπως και το ΝΕΟΝ του Δασκαλόπουλου προωθούν κυρίως αμερικανική τέχνη και μάλιστα την όχι ιστορικά δικαιωμένη αλλά εκείνη του εκάστοτε συρμού. Και καλά κάνουν όσο τα ιδιωτικά τους γούστα δεν επιβάλλονται σαν δημόσιες αρετές Αφού αμφότερα πολιορκούν με κάθε τρόπο το Μουσείο επιθυμώντας να υποκαταστήσουν την πολιτεία ως προς την διοίκηση του. Τέλος το συγκεκριμένο έργο ανήκει στον Χάρη Δαβίδ, συγγενή του Δάκη Ιωάννου, του ιδρυτή του ΔΕΣΤΕ. Και ο νοών νοείτω.
Το επιμελημένο κείμενο του κ. Γενικού λοιπόν μόνο αθώο δεν είναι.Εξηγούμαι: Αν το μόνο που μπορεί να κάνει η εκλεγμένη κυβέρνηση, είναι να αφήνει το καίριο, τόσο παιδαγωγικά όσο και πολιτικά, τόσο αισθητικά όσο και εθνικά, κομμάτι του σύγχρονου πολιτισμού στη διαχείριση των ιδιωτών, τότε καλύτερα να πάει στο σπίτι της. Όσες καλές προθέσεις και αν διαθέτουν οι τελευταίοι. Επειδή άλλο πράγμα είναι η χορηγία κι άλλο η συνδιοίκηση. Στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης τα τελευταία χρόνια συμβαίνουν τραγελαφικά πράγματα, αρχοντοχωριάτες και πτωχοπρόδρομοι, ιδεοληψίες και φαβοριτισμοί, Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες κάνουν παιχνίδι, κι αυτό είναι ντροπή και για τον τόπο και για το Υπουργείο Πολιτισμού. Τί πρεσβεύει σχετικά η εικαστική κοινότητα; Ως πότε θα ανέχεται αυτόν τον εμπαιγμό;
ΥΓ 1. Θα ήθελα πάρα πολύ να δω στη μόνιμη έκθεση του ΕΜΣΤ τα εξαιρετικά εννοιολογικά έργα του πρόωρα χαμένου Δημήτρη Ντοκατζή ή του στοχαστικού Κωνσταντίνου Αρχανιώτη. Τί έχει να πει, ή έστω να γράψει, σχετικά ο ελλόγιμος κ. Γενικός;
Τέλος τού αφιερώνω έναν πίνακα ζωγραφικής από αυτούς που βδελύττεται η κυρίαρχη ελίτ περί τα εικαστικά στον τόπο μας. Ανήκει στην Μαρία Χατζηανδρέου Κιουρί και, ευτυχώς, δεν χρειάζεται περαιτέρω αναλύσεις!
Τέλος, η φωτογραφία με την ημίγυμνη πλάτη ανήκει στην Carla van de Puttelaar. Πρόκειται για ένα έργο που ισορροπεί ανάμεσα στην αναπαράσταση και το αφαιρετικό, την υποβολή και την θεατρικότητα, το όνειρο και την απώλεια (όπως θα έλεγε κι ο κ. Γιατρομανωλάκης)!
ΥΓ 2. Και βέβαια ας μην είναι θεωρηθεί η αντιπαράθεση αυτών των τριών δημιουργιών ως η διαμάχη ανάμεσα στο κλασικό και το μοντέρνο. Πρόκειται μάλλον για τη σχέση του ψευδεπίγραφου και του αληθούς.
The article expresses the views of the author
iPorta.gr