iporta.gr

Το δάκρυ και η αισθητική* του ασπρόμαυρου, του Μάνου Στεφανίδη

Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ. Διαβάστε τα άρθρα του Μάνου Στεφανίδη ΕΔΩ

Το πένθος πρωτίστως… Αυτό δημιουργεί τις προϋποθέσεις για το κάλλος. Για τη βαθύτερη συνειδητοποίηση του. Το κάλλος δεν προκύπτει in vitro. Το πένθος το προϋποθέτει επειδή μπορεί και (μας) εξανθρωπίζει. Τίποτε νοσηρό ή μακάβριο σ ‘ αυτό. Το σκιόφως, το μούχρωμα, η απόχρωση… κάνει τον άνθρωπο, ανθρωπινότερο….Αυτή υπήρξε εξάλλου και η βασική, αισθητική θέση του αλησμόνητου, του δύσκολου φίλου μου Παύλου Μάτεσι. Ενός τρυφερού όσο και οξύ, αμείλικτου είρωνος. Το πένθος του Αριστοφάνη για παράδειγμα – εκεί που οι πολλοί διακρίνουν μόνο τη μπαλαφάρα. Η μελαγχολία του Μότσαρτ. Εκεί που οι πολλοί ακούνε γκρανκάσες. Η μι ελάσσων. Η φωνή της ελεγείας.

ΥΓ. Το παράδειγμα της φωτογραφίας αποτελεί την ευρωπαϊκή εκδοχή του Γιν και του Γιανγκ. Της δυαδικότητας που δεν διαιρείται. Το αρσενικό και το θήλυ, η κομψότητα και η δύναμη, το άσπρο και το μαύρο, το λυκαυγές και το λυκόφως. Στην πιο αισθησιακή τους εκδοχή. Το κιαροσκούρο. Τα μαύρα που όμως λαμπυρίζουν. Η ψυχρότητα και το πάθος… Εμείς και εκείνες. Εκείνοι και εσείς. Η μάνα – ερωμένη και ο πατέρας – εραστής. Το αιώνιο δίδυμο. Το συμβολικό, προαιώνιο ζευγάρι.

Η Μεσόγειος που αγκαλιάζει και παρηγορεί το Λευκό Όρος, το Mont Blanc.

* Είναι τόσα πολλά τα χυδαία ή καταθλιπτικά που συμβαίνουν σήμερα στον τόπο μας, τόση η αγυρτεία και η προδοσία ένα γύρω, το λιπαρό ψέμα και η χοντρόπετση υποκρισία που αντί άλλων αφορισμών ή σοφιστειών αφήνω αυτό το, παλιότερο, παρηγορητικό κείμενο για το πένθος που εξανθρωπίζει. Το οποίο, ξαναδιαβάζοντας το, το θεωρώ απολύτως πολιτικό. Όταν οι δημαγωγοί ξέφυγαν και δημαγωγούν ασύστολα, οι υπόλοιποι οφείλουμε περισυλλογή και αντίσταση. Με τα δικά μας μέσα.