Περιμένοντας το Εφετείο* “Η σιωπή είναι εκείνος ο χρυσός στον οποίο μόνο οι ηλίθιοι δεν επενδύουν”, του Μάνου Στεφανίδη

Ο Μάνος Στεφανίδης είναι Ιστορικός Τέχνης και Ομότιμος Καθηγητής του ΕΚΠΑ. Διαβάστε τα άρθρα του Μάνου Στεφανίδη ΕΔΩ

Κι ενώ θα περίμενε κανείς ο κ. Ζουμπουλάκης να πάρει επιτέλους θέση, ιδιαίτερα μετά από το αυστηρό και ξεκάθαρο κείμενο στα Νέα του ομότιμου καθηγητή της Νομικής κ. Κωνσταντίνου Παπαγεωργίου αλλά και την αναλυτική, έντιμη τοποθέτηση του αντιπροέδρου της Εθνικής Βιβλιοθήκης κ. Μάνου Δημητρακόπουλου, τοποθέτηση η οποία αποδεχόταν τα ολέθρια λάθη της διοίκησης και αναγνώριζε την αισθητική υπεροχή των έργων του κ. Κατσάγγελου, θα περίμενε ο καθένας από τον καταδικασθέντα πρόεδρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης είτε να υποβάλει την παραίτηση του, είτε, έστω, να εκστομίσει λίγα διευκρινιστικά λόγια, μίλησε πάλι δια μακρών ο κ. Παΐσιος. Με ποιάν ιδιότητα; Μα μ’ αυτή του ιατροφιλόσοφου – τεχνοκρίτου! Δηλαδή εμφανίστηκε πάλι αυτός που θα έπρεπε κατ’ εξοχήν να σιωπήσει γιατί με την πολυπραγμοσύνη του έβαλε σε περιπέτειες και δυσφήμισε έναν εθνικό φορέα τεράστιας σημασίας όπως είναι η Εθνική Βιβλιοθήκη. Η οποία δεν επιτρέπεται να λειτουργεί έτσι σαν ιδιωτικό φέουδο, χωρίς καλλιτεχνική επιτροπή, χωρίς λογοδοσία, χωρίς εσωτερικό κανονισμό και με δραστηριότητες που εκφεύγουν και του στόχου και των αρμοδιοτήτων της. Έτσι ο κ. Παΐσιος, εκθέτοντας κατ’ ουσίαν τον κ. Ζουμπουλάκη και προσβάλλοντας πάλι τους πάντες, διαστρέβλωσε τα γεγονότα κατά το σύνηθες και κάνοντας, ιατρός ων, είτε μαθήματα νομικής, είτε ιστορίας της τέχνης σαν κακιά δασκάλα, προσπάθησε να μας πει τί; Ότι προτάθηκε εκ των υστέρων στον καθηγητή κ. Κατσάγγελο και έκθεση και κατάλογος ανάλογος του Μαδένη (!) στο ΚΠΙΣΝ έστω κι αν έχουν υποστηρίξει οι εναγόμενοι ότι οι φωτογραφίες του στερούνται αισθητικής αξίας και δεν είναι έργα τέχνης (sic)! Δηλαδή ήθελαν εξόφθαλμα να εξαγοράσουν τη σιωπή του εκθέτοντας κατ’ ανάγκην και λόγω της αγωγής του Κατσάγγελου τα… ασήμαντα έργα του στο μαγαζί τους! Πρόταση ηθικά απαράδεκτη και θεσμικά έωλη την οποία ο ίδιος ο δημιουργός από αξιοπρέπεια αρνήθηκε. Διερωτώμαι πάντως ποιός αποφάσισε αυτή την έκθεση, ποιά τα πρακτικά της απόφασης και γιατί την ανακοινώνει τώρα ο συμπαθής ιατρός; Με ποίου εξουσιοδότηση; Ποιός επιτέλους εκπροσωπεί το Ίδρυμα; Ποιός το διευθύνει; Έτσι λειτουργούν οι δημόσιοι οργανισμοί;

Γιατί περί αυτού πρόκειται. Και το όλο ζήτημα δεν μπορεί, δεν επιτρέπεται, να είναι απλώς η κόντρα ανάμεσα στον Στεφανίδη και τον Παΐσιο, ποιός θα γράψει τις περισσότερες εξυπνάδες αλλά ποιός θα πληρώσει στο τέλος το μάρμαρο. Δηλαδή ποιός θα καταβάλει το ποσό που επέβαλε το δικαστήριο. Θα το πληρώσει ο ίδιος ο κ. Ζουμπουλάκης, αφού αυτός υπέπεσε σε βαρύ σφάλμα ή η Εθνική Βιβλιοθήκη, δηλαδή όλοι εμείς; Αφήστε που μετά την πρωτόδικη καταδίκη ή την απαίτηση καταβολής μέρους του προστίμου και βέβαια εν αναμονή του Εφετείου στις αρχές Ιανουαρίου μοιάζουν όλα αυτά, υπογραφές, διαμαρτυρίες, κείμενα, υπόγειες πιέσεις ή υπέργεια δούναι και λαβείν, δοκησισοφισμοί και επίδειξη πνεύματος ως εκ του πονηρού προσπάθειες για να επηρεάσουν εκείνους που έχουν δώσει όρκο να τηρούν τους νόμους και να μην επηρεάζονται από τους κοινωνικούς θορύβους ή άλλες πιέσεις…

Κι αν γράφω αυτά τα βαριεστημένα λόγια, είναι γιατί κυρίως έχω εξοργιστεί με τα όσα διαρρέουν άγνωστοι ( σε βάρος και δικό μου και του Κατσάγγελου. Δηλαδή ότι δήθεν ο Κατσάγγελος έχει στήσει βιομηχανία αγωγών – είναι πρώτη φορά που υπερασπίζεται νομικά το έργο του, το λέω κατηγορηματικά – ότι έχει ρημάξει γνωστόν εκδότη (!) – και ότι εγώ – που από την πρώτη στιγμή ζήτησα να συμβιβαστούν γιατί τέτοια θέματα δεν είναι απαράδεκτο να λύνονται στα δικαστήρια – το κάνω για τα χρήματα. Ο άσπλαχνος φιλοχρήματος και ο σκοτεινός δολοπλόκος! Η μαύρη αλήθεια είναι πως ο Κατσάγγελος ως τώρα έχει δαπανήσει σε παράβολα και δικαστικά έξοδα πολύ περισσότερα από όσα φαντάζονται οι ευαίσθητοι, μόνο και μόνο για να υπερασπιστεί την αξιοπρέπεια και το έργο του. Έργο του οποίου τα πνευματικά δικαιώματα αρνούνται ιταμά οι ποικίλοι φωστήρες, Και, τέλος, ότι το δικαστήριο διέταξε την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων του Μαδένη όταν διαπίστωσε – και δεν ήταν δύσκολο – ότι δεν είναι ανέστιος και πένης όπως δήλωνε η υπεράσπιση αλλά το αντίθετο. Κάποιος μάλλον θεωρεί τον εαυτό του πανέξυπνο και όλους τους υπόλοιπους ηλίθιους. Και ναι, έγραψα αυτό που γνώριζα από τον ίδιο τον κ. Δημητρακόπουλο ότι δηλαδή έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στη “σοβαρή” Καθημερινή για να ξεκαθαρίσει δημόσια τη δική του θέση στο πλαίσιο του διαλόγου και της ίσης μεταχείρισης – γιατί δεν παίζουμε με το δημόσιο χρήμα – αλλά… δεν την δημοσίευσαν! Όπως το διαβάζετε. Τέτοιο αίσθημα δημοσιογραφικής δεοντολογίας και δικαίου. Ποιός παρενέβη άραγε; Όχι εγώ πάντως (παρ’ ότι έχω τη δύναμη να επηρεάζω δικαστικές αποφάσεις). Για να μη μιλήσω για τις πιέσεις που δέχτηκαν οι ζωγράφοι για να υπογράψουν ή τη λάσπη που εκσφενδονίζεται προς πάσαν κατεύθυνση. Βλέπετε σε πολλούς έχουν υποσχεθεί εκθέσεις ή απλώς οι ζωγράφοι αισθάνονται αλληλέγγυοι προς τον συνάδελφο. Δείτε απλώς το μελλοντικό πρόγραμμα της Εθνικής Βιβλιοθήκης και θα καταλάβετε. Πάντως εξίσου πολλοί αρνήθηκαν. Προς τιμήν τους. Όπως ο Α.Πατ. Κι άλλοι αποβλήθηκαν σκαιά και αναίτια από συνέδριο στο οποίο θα συμμετείχε ο κ. Ζουμπουλάκης! (Όπως ο Μ.Κ). Δεν αναφέρω τα ονόματα πλήρως γιατί το κύκλωμα είναι αμείλικτο και έως το Εφετείο θα παίζει όλο και πιο σκληρά. Και υπόγεια. Βλέπετε οι ανθρωποφαγίες όπως έγραψε και ο ανανήψας Γεωργαλάς του καθεστώτος, είναι πολλών ειδών. Και οι χειρότερες είναι υπόγειες. Προσωπικά – και το έχω ξαναδηλώσει – δεν θα είχα κανένα πρόβλημα να υπογράψω το κείμενο υπέρ του ζωγράφου Μαδένη, αν αυτό δεν υποστήριζε ότι οι συγκεκριμένοι, κακέκτυποι πίνακες και το μελόδραμα που υποστηρίζουν, είναι αριστουργήματα και ότι η ανέμπνευστη, πιστή αντιγραφή συνιστά καλλιτεχνικό δικαίωμα! Όσοι υπέγραψαν αυτές τις δύο θέσεις, παρά την εκπεφρασμένη πολλές φορές – και σε μένα τον ίδιο – απόρριψη από μέρους των της έκθεσης στο Νιάρχος, θα πρέπει να ντρέπονται μια ζωή. Γιατί δεν είναι αυτή στάση πνευματικού ανθρώπου, ούτε καλλιτέχνη αλλά εμποράκου που νοιάζεται πάνω από όλα για την πραμάτεια του και την αποδοχή του κυκλώματος.

Τελευταία ερώτηση: Παραμένει ακόμη μέλος του Δ.Σ του Χριστιανικού και Βυζαντινού Μουσείου ο πρωτόδικα καταδικασμένος ζωγράφος; Τί λέει επ’ αυτού η υπουργός Πολιτισμού που δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί της;

ΥΓ 1. Προσωπικά γράφω τα κείμενα μου στον ταπεινό μου τοίχο. Όντας σίγουρος εδώ ότι τα διαβάζουν οι πάντες. Καί ότι αυτά πονάνε! Δηλαδή επιτυγχάνουν τον στόχο τους. Δεν έχω άλλο τρόπο προστασίας από την τόση λάσπη και τα τόσα ψεύδη. Δεν στέλνω πια άρθρα ούτε σε βαρύγδουπες εφημερίδες, ούτε σε life style περιοδικά. Κυρίως γιατί σιχαίνομαι αυτά τα εμέσματα της γραφής, τους προσκυνημένους δημοσιογράφους – διευθυντές και το βρώμικο παιχνίδι του αποκλεισμού και του θαψίματος που παίζουν συστηματικά. Παιχνίδι το οποίο υφίσταμαι δεκαετίες τώρα, από τις κυρίαρχες μετριότητες του χώρου. Από την άλλη δεν τους υπολογίζει πλέον κανείς. Ό τι κι αν γράφουν. Ούτε καν τ’ αφεντικά τους τα ίδια. Τόσο ανυπόληπτοι έχουν γίνει. Τραγική ειρωνεία: Γράφω καλύτερα από δαύτους και γράφω τζάμπα. Γράφουν άθλια, γράφουν κατά παραγγελίαν, γράφουν ψεύδη και χρυσοπληρώνονται! Αξιοκρατία αλά ελληνικά.

* Με ήσυχη συνείδηση επειδή υποστηρίξαμε από την πρώτη στιγμή όχι πρόσωπα ή κλίκες αλλά την σύγχρονη, ελληνική τέχνη και τα πνευματικά δικαιώματα όλων αδιάκριτα των δημιουργών της. Μακριά από παραγοντισμούς ή μασονίες. Επειδή έχει και η φωτογραφία και πνευματικά δικαιώματα και αισθητική αξία.