Ο Ηλίας Καραβόλιας είναι Οικονομολόγος με ειδίκευση Γενικής Θεωρίας και Οικονομικής Πολιτικής. Κατέχει Master of Arts από το European Institute of Philosophical Anthropology.
Πίσω από το προαιώνιο ερώτημα «τι κάνουμε» κρύβεται σήμερα, εποχή της άμεσης/αμφίδρομης επικοινωνίας, το εντελώς αδιάκριτο ( ταπεινή μου γνώμη) ερώτημα : «τελικά εσύ τι ψηφίζεις;».
Η απάντηση δεν είναι ούτε για να διαδηλώσει κανείς στην πλατεία, ούτε για να κάνει διάλογο στο Facebook : χρειάζεται πρώτα να ασκηθεί ατομικά και μετά συλλογικά, ένα είδος ιδιαίτερης βίας στις δομές.
Οπότε το «μάντεψε τι ψηφίζω» για να ψηφίσεις το ίδιο ή το αντίθετο εσύ, μοιάζει ένα κακόγουστο αστείο ( κάτι σαν το «μάντεψε τι κάνω τα βράδια» του συγχωρεμένου Στάθη Ψάλτη).
Το «τι κάνουμε» λοιπόν παραπέμπει πλέον σε μια θεωρία «σιωπηρής συνεννόησης» μέσα στο συλλογικό συμπεριφορικό παίγνιο.
Πάμε τώρα στα απλά. Η επικράτηση στην Ευρώπη διάφορων λαμπερών μετριοπαθών, αλλά στην πραγματικότητα τεχνολαϊκιστικών ηγεσιών, έβγαλε τον καλά κρυμμένο υπερσυντηρητισμό που μάλλον καταπίεζαν μέσα τους για χρόνια πολλοί υποτίθεται αντι-λαϊκιστές κεντροαριστεροί και σοσιαλδημοκράτες ( πχ. βλέπε Ελλάδα).
Αλλά το μείζον είναι άλλο σήμερα στην Ευρώπη της ακρίβειας και των ανισοτήτων, των περιορισμών και της συρρικνωμένης αυτάρκειας.
Στη χώρα της κατ’ εξοχήν σοσιαλδημοκρατικής κοινωνίας, την Σουηδία, η Δεξιά ενώθηκε με την Ακροδεξιά και κέρδισαν τις εκλογές, μετά από δεκαετίες.
Στην δε χώρα της συνεχούς δημιουργίας θολών ιδεολογικά κομμάτων, την Ιταλία, μια κατακερματισμένη πολιτικά κοινωνία εδώ και δεκαετίες, πάλι η Δεξιά ενώθηκε με την Ακροδεξιά και κερδίζουν την εξουσία.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το φαινόμενο οφείλεται κυρίως στην έλλειψη αφηγήματος και κοινωνικού οράματος, μια ιδεολογική χρεοκοπία δηλαδή της Αριστεράς και των εκδοχών της.
Αν μείνουμε σε αυτό χάνουμε το μείζον και προφανές : την απροκάλυπτη πλέον σύζευξη των ακραίων νεοεθνικιστών και νεοφασιστών με τα (υποτίθεται) φιλελεύθερα κεντροδεξιά σχήματα και το προσφάτως λανσαρισμένο ως ορθολογικό «ακραίο κέντρο».
Τι θέλω να πω : η Δεξιά δεν χρειάστηκε ποτέ να αλλάξει αφήγημα. Απλά κρατούσε παντού διακριτικά όρια με την συρρικνωμένη αλλά διαρκώς παρούσα Ακροδεξιά, είτε αυτή ήταν εθνικιστική είτε αμιγώς φασιστική, μέχρι να γεμίσει μετανάστες και ξενοφοβία η Ευρώπη.
Η Αριστερά στον σύγχρονο καπιταλισμό, ακόμα πελαγοδρομεί μεταξύ παραδοσιακών κομμουνιστικών ριζωμάτων και υποτίθεται ρεαλιστικών σοσιαλδημοκρατικών πολιτικών, σε πολλές εκδοχές με κινηματικά, ακτιβιστικά, ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά. Κουλουβάχατα, σε απλά ελληνικά.
Φρονώ όμως ότι με αυτά τα ιδεολογικά βυθόμετρα χάνουμε το ουσιώδες : ο νεοφιλελευθερισμός του αόρατου χεριού χρειάζονταν πάντα το σιδερένιο χέρι του κατασταλτικού κράτους.
Του πειθαρχικού πανεπόπτη δηλαδή με την πυγμή της καταστολής και της κυριαρχίας, που τελικά πέφτει πάνω στα υποτίθεται φιλελεύθερα δικαιώματα( εξ ου και εύκολα η Δεξιά προσάπτει δικαιωματισμό, λαϊκισμό και οπορτουνισμό στις πολλαπλές αριστερές ιδεολογικές εκδοχές).
Επειδή η βίαιη ζωή παράγει βίαιη ψήφο και επειδή τα όρια μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς θόλωσαν αλλά δεν έγιναν δυσδιάκριτα, χαμένα κάτω από ουτοπικά αφηγήματα και κατακερματισμό δυνάμεων, οι κοινωνίες θα συνεχίσουν να ψηφίζουν όπως ανέκαθεν : πρόσωπα κοντινά στις ατομικές πεποιθήσεις και όχι στις ιδεολογίες.
Μόνο που είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κάποιος την πεποίθηση από την ιδεολογία, το δόγμα από τις αρχές. Πρέπει πρώτα να πνίξει μέσα του τον φοβικό και ταυτόχρονα αυταρχικό και ακραίο του εαυτό.
Αυτόν τον εαυτό που φροντίζει να ξυπνάει συνεχώς στα υποκείμενα, μέσω της ενόρμησης του θανάτου, το σημειοκαπιταλιστικό σύστημα…