Εις μνήμην της Μαρίνας* και του Δημήτρη**…
Πάει και ο Αύγουστος και να που ξανά το γράμμα του μήνα γράφεται στο τέλος του. Και στοιχειώνεται, πάντα και όσο θα έχω τα μάτια ανοιχτά στον κόσμο, από την απώλεια του Δημήτρη, που δεν γνωρίζω αν τον έχω κλάψει αρκετά, αν υπάρχει συγκεκριμένη ποσότητα δακρύων για κάθε οριστικό αποχωρισμό, αν η ουσιαστική έλλειψή του, η οριστική απουσία του θα γλυκάνει στο μέλλον, καθώς οι παντοτινοί φίλοι είναι ποιήματα ψυχής που ξεκλειδώνουμε όλες τις σκέψεις μας, είναι ό,τι ακριβότερο στον κόσμο τούτο, είναι η ασφάλεια που διαφυλάττει την ψυχική και την σωματική μας υγεία. Ακριβοθώρητος την τελευταία τριετία δια ζώσης λόγω διαμονής του στην Θεσσαλονίκη, μα ενεργά παρών όλο το 24ώρο και αδιαλείπτως. Χωρίς δεύτερη σκέψη, χωρίς κρυφές σκέψεις και ιδιοτελείς σκοπούς. Ο Δημήτρης από παρών έγινε ο μέγας απών μου. Καλή σου συγκατοίκηση με τους Αγγέλους, ακριβέ, καλέ μου φίλε…Κενό ο θάνατός σου. Τελεία και παύλα.
Και ενώ έγραφα για τον Δημήτρη, το πρωινό τηλεφώνημα με πάγωσε “μαμά, πέθανε η κυρία Μαρίνα”. Το διεθνές μας καφενείο πάλι “φιλοξένησε” τον αβάσταχτο πόνο του καλού μου φίλου Πάνου Μπιτσαξή, τον θάνατο της λατρεμένης του Μαρίνας, της Μαρίνας μας, που πάντα παρούσα ανιδιοτελώς άκουγε προσεκτικά, βοηθούσε ακούραστα, έκανε κάθε τι για να απαλύνει τον πόνο και τον φόβο των άλλων. Ένα μεγάλο, ανυπόκριτο χαμόγελο, με μοναδική γλυκύτητα, αστική ευγένεια, ουσιαστικό πολιτισμό, μια σπουδαία, σπάνια Γυναίκα, μια αληθινή Κυρία του σύγχρονου, σκληρού, αδιάφορου, αποπροσανατολισμένου, χαμένου, ασφυκτικά αποστεωμένου και απανθρωποποιημένου κόσμου. Η Μαρίνας μας, ο ορισμός της αρχοντιάς, της καλοσύνης, της ανιδιοτελούς αγάπης και προσφοράς. Μια Αρχόντισσα από την σπάνια στόφα των ανθρώπων που συναντά κάποιος λίγες φορές στην ζωή ή και ποτέ, μια μεγάλη ζεστή αγκαλιά αισιοδοξίας, ελπίδας, ειλικρινούς γενναιοδωρίας. Η Μαρίνα μας… που όταν χάσαμε τον Γιάννη (Kαραχισαρίδη), τον επί 45 χρόνια παντοτινό φίλο του Πάνου, μού έλεγε “Τζίνα μου, φοβάμαι για τον Πάνο… άλλαξαν οι ισορροπίες του, έχασε τον αδελφικό του φίλο, τρέμω στην σκέψη μήπως κάτι συμβεί από την βαθιά λύπη του…” Η Μαρίνα μας, που στην δική μου σκληρή δοκιμασία ήταν αιρετικά και τολμηρά παρούσα εν μέσω κορονοϊού και ετοίμαζε πλούσια δείπνα για να μου δώσει χαρά και να ξεφύγω από την κλεισούρα. Η Μαρίνα μας, παρούσα στις μεγάλες χαρές μας και στους πιο βαθείς φόβους, στις ανασφάλειες, οξυδερκής στα ανομολόγητα. Που είχε πάντα έναν εύστοχο σχολιασμό. Ό,τι και να πούμε για την Μαρίνα είναι λίγο, φτωχό για να την περιγράψει. Τουλάχιστον ευτυχήσαμε να την αγαπήσουμε. Κενό για τον Πάνο, τους γιους και τους εγγονούς σας το φευγιό σου, άδεια φωλιά το σπίτι χωρίς εσένα για όλους μας.
‘Εκλεισαν οριστικά και τα ωραιότερα ματόφρυδα του παγκόσμιου κινηματογράφου. Ο Αλαίν Ντελόν, ο θεϊκής ομορφιάς Γάλλος ηθοποιός, κουράστηκε – είπε – από τον κόσμο τούτο, τον ακατανόητο και σκληρό και ήθελε να αναχωρήσει. Ιδέα δεν έχω για την ζωή του, αν ήταν σωστός-δίκαιος-δημοκρατικός άνθρωπος αντίστοιχου επιπέδου της ομορφιάς του χαρακτήρας, μα ουδόλως με απασχολεί ο χαρακτήρας κάποιου που καμιά επίδραση δεν έχει πάνω μου. Αντιθέτως με απασχολεί πολύ και βασανιστικά όποιου ο χαρακτήρας επηρεάζει την ζωή μου και εννοώ αρνητικά. Όποιου ανθρώπου η συμπεριφορά με φθείρει παντοιοτρόπως. Είτε πολύ προσωπικά, είτε συλλογικά. Είτε πράξει κάτι εναντίον μου, έστω και μικρό, είτε βάλει φωτιά από αμέλεια, βλακεία, είτε σκοπιμότητα στο δάσος. Σηματοδοτεί την απώλεια της ελευθερίας μου, της αυτοδιάθεσής μου, προκαλεί την φθορά μου βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα.
Και βάσει των παραπάνω, δεν θέλω να δικαιολογώ κανένα βλάκα ή κακό ή και τα δύο μαζί. Θέλω στην ζωή μου ησυχία, ηρεμία, γαλήνη και σιωπή, δημιουργική σιωπή, γέλιο. Με κούρασαν οι φαφλατάδες, οι επηρμένοι, οι ανασφαλείς, οι μονίμως παραπονεμένοι, οι γκρινιάρηδες, οι αγενείς, οι θρασείς, οι αυθάδεις, οι αλαζόνες, τα βλήματα και τα ζωντόβολα που για του χαρακτήρα τους την απρέπεια δεν φέρω καμία ευθύνη. Λογοδοτώ στον Θεό και τον εαυτό μου μόνο για τα παιδιά μου, που ανέλαβα την ανατροφή τους, για κανένα άλλο δεν έχω ευθύνη ούτε και χρέος ή υποχρέωση να υπομένω. Αγαπώ βαθιά τις φίλες και τους φίλους μου, ευγνωμονώ τον Θεό για όσους θαυμάσιους είχα και έχω στην ζωή μου, εμπιστεύομαι τον Θεό, τις φιλίες καρδιάς και τους σκύλους μου. Επιτέλους, απαλλάχτηκα από βεβαιότητες που προκαλεί η αλαζονεία της ηλικίας ότι μπορώ να αλλάξω τον κόσμο και δέχομαι ότι η μόνη σταθερά της ζωής είναι η αβεβαιότητάς της. Εξ ου και η Πίστη μου βαθιά. Επιτέλους, απαλλάχτηκα και από την τοξική συγχώρεση, την νοσηρή συγχώρεση, ότι αν εγώ συγχωρήσω τον όποιο άλλο, χωρίς να καταλάβει ο άλλος ή να αναγνωρίσει ή να βελτιώσει τον εαυτό του, όλα θα είναι καλά. Συγχωρώ αποδοτικά και αποτελεσματικά, όταν και ο άλλος καταλάβει το σφάλμα του.
Αυτός ο Αύγουστος έχει απώλειες. Τούτο το καλοκαίρι έχει απώλειες. Σκληρές και δυσαναπλήρωτες. Τι κρατώ από τους εκλιπόντες μου; Την χαρά της συνάντησης, της ευλογημένης στιγμής που άνθισαν αγνά, βαθιά συναισθήματα αγάπης και φιλίας. Την συνειδητοποίηση των λαθεμένων επιλογών μου και υπερεκτιμημένων προσδοκιών μου. Και το αισιόδοξο μήνυμα ότι η καλή ζωή είναι στο χέρι μας.
Καλό απο-καλόκαιρο, εκλεκτές και εκλεκτοί.
Ωραιοζήλη-Τζίνα Δαβιλά,
21 Αυγούστου 2024